Qazaqstan ıtalııa bıznesi úshin qyzyqty - Agenzia Nova bas dırektorymen suhbat
Osy oraıda Agenzia Nova bas dırektory Fabıo Sgýıllante Kazinform tilshisine eksklıýzıvti suhbat berip, yntymaqtastyqtyń osynaý jańa kezeńine qatysty kózqarasymen bólisken edi.
- Sgýıllante myrza, Qazaqstan Prezıdenti Teleradıokesheni men Agenzia Nova ózara túsinistik jáne yntymaqtastyq týraly memorandýmǵa qol qoıdy. Yntymaqtastyqtyń odan ary damýyna qatysty kózqarasyńyz qandaı ?
- Eń aldymen Qazaqstan Prezıdenti Teleradıokeshenine tek qana yntymaqtastyǵy úshin ǵana emes, sonymen qatar qonaqjaılyǵy, maǵan kórsetken peıili úshin rızashylyǵymdy bildirgim keledi. Bizdiń Agenzia Nova kompanııamyz aldyna halyqaralyq baılanystardy jolǵa qoıýdy maqsat tutyp otyr. Tabıǵı resýrstarymyzdyń joq ekendigin, óndiriske qajetti shıkizat ımportyna táýeldiligimizdi eskerer bolsaq, bul Italııa syndy el úshin aıryqsha mańyzǵa ıe. Halyqaralyq, ekonomıkalyq, saıası jáne áleýmettik oqıǵalar tek bizdiń syrtqy saıasatymyzǵa ǵana emes, sonymen birge ekonomıkaǵa da, qarapaıym azamattardyń kúndelikti tynys-tirshiligine de aıtarlyqtaı áserin tıgizedi.
Búginde Italııada halyqaralyq oqıǵalardan jan-jaqty ári tyńǵylyqty habardar taratatyn agenttik joq. Erterekte bul qyzmetti ANSA (Italııanyń ulttyq aqparat agenttigi) atqarǵan edi. Biraq, onyń qyzmeti qysqartylyp, qazirgi ýaqytta olarda halyqaralyq oqıǵalar týraly aqparattar tym az beriledi. Sondyqtan da Italııanyń saıası jáne ekonomıkalyq elıtasyn álemde bolyp jatqan ózekti aqparattarmen qamtamasyz etý úshin álemdik oqıǵalar jaıynda kúndelikti shamamen 850 jańalyq jarııalaıtyn kompanııa qurý sheshimin qabyldadym.
Biz únemi ártúrli eldiń agenttikterimen yntymaqtastyq ornatýǵa umtylamyz. Biz úshin Qazaqstanmen yntymaqtastyq aıryqsha mánge ıe. Óıtkeni, ol – Ortalyq Azııadaǵy iri ári barynsha serpindi el. Bizdiń elderimizdiń arasynda qazirdiń ózinde tyǵyz ekijaqty qarym-qatynas ornaǵan. Oǵan Prezıdentterimizdiń sapar almasýy dálel. Sonymen qatar ıtalııalyq kompanııalar da biraz ýaqyttan beri Qazaqstanda jumys isteıdi. Sol sebepti osynaý Kazinform agenttigimen yntymaqtastyqtan tek qana Qazaqstan jaıly emes, jalpy Ortalyq Azııaǵa qatysty naqty, shynaıy jáne ózekti aqparat alamyz dep úmittenemiz. Óıtkeni, Kazinform osy óńirdegi iri agenttik bolyp otyr.
Sizdiń kózqarasyńyzsha Ortalyq Azııa elderi buqaralyq aqparat quraldarynyń eýropalyqtan aıyrmashylyǵy nede ? Qazaqstannyń aqparat agenttikteriniń damýyndaǵy qandaı erekshelikterdi baıqaı aldyńyz ?
Túptep kelgende bul saýalǵa naqty jaýap bere almaımyn. Degenmen, burynǵy Keńes Odaǵynyń elderimen jaqsy tanyspyn jáne kópshiliginde saıahattaǵan da edim. Onyń ishinde Qazaqstanǵa da birneshe ret kelgenim bar. Sonymen qatar 7 jyl Máskeýde tilshi bolyp jumys istedim. Alaıda, Kazinform agenttiginen basqa Qazaqstannyń buqaralyq aqparat quraldarymen jete tanys emespin. Óıtkeni, sizderdiń agenttikterińizdi biraz ýaqyttan beri bilemiz jáne aqparattaryńyzdy qoldanamyz.
Biraq sońǵy birneshe kúnde osy jerde ne bolyp jatqanyn qadalaǵaı júrip, sizderde tek qana buqaralyq aqparat quraldary ǵana emes, sonymen birge búkil eldiń de óte jyldam qarqynmen damyp kele jatqanyn baıqadym.
- Aýdıtorııanyńyzdyń negizinen saıası jáne ekonomıkalyq elıta ekendigin aıtyp qalǵan edińiz. Bul tek Italııaǵa qatysty ma álde búkil Eýropaǵa da ma ?
- Biz aqparatty ıtalıan tilinen bólek taǵy 9 tilde taratamyz: aǵylshyn, frantsýz, ıspan, nemis, arab, orys, rýmyn, horvat jáne serb tilderi. Materıaldarymyz saıtymyzda barlyǵy úshin de tegin, qoljetimdi. Degenmen, bul barlyq aqparattyń shaǵyn bóligi ǵana. Biz, kún saıyn maqalalardy, fotolar men vıdeolardy qosa alǵanda shamamen 1 300 materıal jazamyz. Saıtta kún saıyn shamamen 100 maqala, jańalyq jarııa etiledi. Kontentimiz tek Italııa ǵana emes, Eýropa jáne ózge elderde de, onyń ishinde arab elderi qoldanady. Ol jaqta bizdiń jarııalanymdarymyzdy jiti qadaǵalap otyrady.
Arab, ásirese Soltústik Afrıka elderiniń BAQ-tary Agenzia Nova jańalyqtarynan kún saıyn dáıek sóz keltirip otyrady. Munan bólek, Ál-Jazıra syndy televızııalyq jáne spýtnıktik kanaldar materıaldarymyzdy turaqty qarap otyrady. Amerıkada da belgili bir deńgeıde oqyrmandarymyz bar.
Alaıda, biz tek saıasat pen ekonomıka jaıly jazatyn bolǵandyqtan, saıtymyzdy oqıtyndar negizinen osy taqyrypqa qyzyǵýshylyq tanytatyn – jýrnalıster, sheteldik saıasatkerler, menedjerler men stýdentter. Eýropalyq segmentte saıtymyzǵa kiretin oqyrmandar legi mol. Onyń ishinde Ulybrıtanııa, Frantsııa jáne Ispanııadan oqyrmandarymyz bar.
- Qalaı oılaısyz, eýropalyq oqyrmandarǵa Qazaqstan men Ortalyq Azııa jaıly materıaldar oqý qyzǵýshylyq týdyra ma? Olardy qandaı taqyryptar qyzyqtyrýy múmkin ?
- Menińshe, Qazaqstan jáne Ortalyq Azııa jaıly barlyq aqparatqa eń aldymen ıtalııalyq kásiporyndar qyzyǵýshylyq tanytady. Óıtkeni, qarapaıym oqyrmandarymyzdyń basym kópshiligi bul óńirden shalǵaıda jáne ol jaıynda biletini mardymsyz. Aýdıtorııamyzǵa Ulybrıtanııa, Ispanııa men Frantsııa syndy elder jaqyn. Tipti ıtalııalyq oqyrmandar Polsha men Rýmynııa syndy elderdiń ózine tarıhı baılanystarǵa oraı qyzyǵýshylyq tanyta bermeıdi.
Qalaı degende de bizdegi bıznestiń Qazaqstan men Ortalyq Azııaǵa aıtarlyqtaı qyzyǵýshylyǵy bar ekendigi sózsiz. Bizdiń sheneýnikter, sondaı-aq Syrtqy ister mınıstrliginiń, ınfraqurylymdar men ekonomıkalyq sektordyń ókilderi ortaazııalyq óńirdegi oqıǵalarǵa qyzyǵýshylyq tanytady ári olar bul jaqta ne bolyp jatqanynan habardar bolyp otyrýy da qajet.
Aıta keterligi, Agenzia Nova jazylý júıesine arqa súıeıdi. Bul bizdiń tek qana jazylýshylarǵa aqparat usynatyndyǵymyzdy bildiredi. Olar – mekemeler, kásiporyndar men memlekettik ınstıtýttar. Agenttigimiz dál osy aýdıtorııa úshin qurylǵan. Bizdiń fılosofııamyzdyń negizi – ıtalııalyq sheneýnikterge, saıasatkerler men bıznesmenderde álem esigin ashý.
Agenzia Nova – Eýropa, Balqan, Taıaý Shyǵys jáne Afrıka týraly eń iri ıtalıan tilindegi aqparat kózi jáne halyqaralyq saıasat pen ekonomıkaǵa arnalǵan jańalyqtar sany boıynsha jetekshi aqparat agenttigi. Agenttiktiń shtab-páteri Rımde ornalasqan. Jańalyqtar jıyntyǵy kúndelikti 1000-nan astam habarlamany qamtıdy.