Qazaqstan Islam yntymaqtastyq uıymy Syrtqy ister mınıstrleriniń keńesine tóraǵalyǵyn tabysty aıaqtady
Qazaqstannyń bedeldi uıymǵa tóraǵalyq etýi barysynda alǵa qoıǵan mindetteri men júzege asyrǵan josparlary jaıyn oı eleginen ótkizgen E.Ydyrysov óz maqalasynda: «Qazaqstan 2011 jyldyń maýsymynda IYU tóraǵalyǵy mindetin ózine mynadaı eki sebepke baılanysty aldy. Birinshiden, bizdiń oıymyzsha, bul uıym panıslamdyq birlik pen nıettestiktiń qajettiligi ótkir sezilip otyrǵan mezette ıslam álemin biriktirýde mańyzdy tetikke ıe. Ekinshiden, biz IYU-nyń uzaqmerzimdi maqsattary men mindetterin júzege asyrý isine, negizine beıbitshilik, tózimdilik jáne adamgershilik syndy ıslamı qundylyqtar saı keletin ıslam áleminde jańǵyrtýdy alǵa bastyrýǵa jańa mańyzdy qarqyn bere alatyndyǵymyzdy túsindik. IYU tóraǵalyǵy bizderge «arab oıanýy» oqıǵalary aýqymyndaǵy óte kúrdeli qaterler kezeńinde ótti. Birqatar jaǵdaılar sáıkesinshe eknomıkalyq jáne áleýmettik jańǵyrýdyń bolmaýynyń jarqyn dáleli de bola alady. Bul progreske tusaý bolyp, IYU elderindegi mıllıondaǵan adamdardy áleýmettik ádildikten, turaqtylyqtan jáne tamasha bolashaqqa degen úmitten aıyrdy», - deıdi.
Bul rette Syrtqy ister mınıstri Qazaqstan Prezıdenti Nursultan Nazarbaevtyń 2011 jyldyń maýsymynda elordada ótken IYU Syrtqy ister mınıstrleriniń keńesinde sóılegen sózinde ıslam álemi úshin onyń qýatty ekonomıkalyq áleýetine qaramastan beıbitshilikti qoldaý, jańǵyrý jáne qarapaıym adamdardyń ómirlik qajettilikterine nazar aýdarý syndy irgeli máseleler áli de bolsa barynsha ózekti bolyp otyrǵandyǵyn basa aıtqandyǵyn eske salady.
«Biz IYU-nyń negizgi nazary ekonomıkalyq damýdy alǵa shyǵarýǵa jáne bilimdegi tıimdi ınvestıtsııaǵa, ǵylymǵa jáne tehnologııaǵa arqa súıeıtin saýda ári ınvestıtsııalyq saıasatty júzege asyrý arqyly básekege qabilettilikke shoǵyrlaýy tıis dep sanaımyz. Munymen óz tóraǵalyǵymyz kezinde bizderdiń ondaǵan jetekshi ıslamdyq ekonomıka úshin tuǵyrnama qalyptastyrý, halyqaralyq ınnovatsııa ortalyǵyn qurý, shaǵyn jáne orta bıznesti qoldaý, IYU aıasynda azyq-túlik qaýipsizdigi júıesin damytý syndy máselelerdi qosa alǵandaǵy birqatar mańyzdy bastamalardy ne úshin alǵa shyǵarǵandyǵymyz túsindiriledi», - deıdi ol.
Onyń atap ótýinshe, Qazaqstan atalǵan uıymǵa tóraǵalyq etý barysynda bar kúsh-jigerin «Ortalyq Azııa úshin IYU-nyń arnaıy baǵdarlamasyn», ıaǵnı óńirdiń ózinde, sonymen qatar IYU-ǵa múshe irgeles elderde de ekonomıkalyq jáne áleýmettik damýdy alǵa jyljytýdyń keshendi sharalaryn ázirlep, júzege asyrýǵa shoǵyrlandyrdy.
«Biz kóptegen basqa da dindermen jáne dinı nanymmen qatar ıslam men hrıstıandyq ta beıbit túrde órkendep otyrǵan eldegi, Qazaqstandaǵy óz tájirıbemizge súıene otyryp túrli dinı senimder men dinder ókilderi arasyndaǵy suhbattastyqty damytatyndyǵymyzǵa senimdimiz», - dedi E.Ydyrysov.
Budan bólek, onyń aıtýynsha, Qazaqstan Aýǵanstanǵa járdemdesýdi basymdyqty máselege aınaldyrdy jáne IYU-nyń osy eldi áleýmettik-ekonomıkalyq damytý jáne ekonomıkasyn qalpyna keltirý arqyly turaqty beıbitshilikke qaraı jyljytý boıynsha uzaqmerzimdi kúsh-jigerin qoldady. Máselen, kómek kórsetýdiń ekijaqty baǵdarlamasy aıasynda Qazaq eli Aýǵanstannyń aýyl sharýashylyǵyn qalpyna keltirýge, ekonomıkasyn jańǵyrtýǵa jáne jumyssyzdyq deńgeıin tómendetýge mol qarjy bólip keledi.
"IYU-ǵa múshe basqa memleketterdiń, sonymen qatar uıym hatshylyǵynyń bizge kórsetken maquldaýy men qoldaýlaryn nazarǵa ala otyryp, bizdiń qadamdarymyz IYU-nyń óz ustanymdaryn nyǵaıtýǵa úles qosady jáne uıym «is-qımylynyń onjyldyq baǵdarlamasynyń» ekinshi jartysyn júzege asyrýǵa jańa serpin beredi dep senim artamyz. 2005 jyly iske qosylǵan bul baǵdarlama tózimdilikti nyǵaıtýǵa, ekonomıkany jańǵyrtýǵa, jan-jaqty reformalar júrgizýge, sonymen qatar basqarý standarttaryn arttyrý men adam quqyǵyn qorǵaýǵa baǵyttalǵan», - dedi QR SІM basshysy.
Osy rette E.Ydyrysov Qazaqstannyń IYU-ǵa tóraǵalyǵy aıaqtalǵannan keıin de kókeıkesti bolatyn basymdyqtarǵa da toqtalyp ótedi. Onyń paıymynsha, atalǵan basymdyqtardy úsh negizgi basty baǵytqa bólýge bolady. Olar: óńirlik turaqtylyqty qoldaý, birtindep saıası jańǵyrý jáne IYU-nyń óziniń áleýetin arttyrý.
«Biz ıslam álemindegi saıası jańǵyrý máselesi osy elderdegi bıliktiń ekstremısterdiń qolyna ótýine sonymen qatar radıkaldy jáne destrýktıvti kúshterdiń halyqty adastyrýǵa umtylystaryna tosqaýyl qoıýǵa jáne áleýmettik, etnıkalyq jáne dinı ballasty buzýǵa jol bermeý turǵysynan alyp qaraǵanda mańyzdy dep sanaımyz. Biz demokratııalyq qundylyqtar negizinde áleýmettik beıbitshilik pen teńdikti qoldaýǵa baǵyttalǵan Týnıstiń, Egıpet pen Lıvııanyń jańa basshylarynyń kúsh-jigerlerin qoldaımyz», - dedi ol óz maqalasynda.