Qazaqstan EAEO elderimen saýdada tepe-teńdikke qol jetkizýde
Máselen, EÚAK otyrysynyń sheńberinde qaralǵan negizgi máselelerdiń biri - ózara saýdadaǵy kedergilerdi joıý boldy.
«Taraptardyń kedergilerdi joıý boıynsha júrgizip jatqan jumysy qoldanystaǵy tájirıbeniń jetilmegenin kórsetti. Tarap EEK-tiń qandaı da bir baǵalaýynsyz kedergini joıý týraly habarlaı alady. Bul rette eger basqa tarap munymen kelispese, onda ol EEK-ke qaıta ótinish bildirýine týra keledi. Sondaı-aq qazaqstandyq tarap kedergilerdi joıý faktisin EEK Alqasy maquldaý qajettigine bastamashylyq etti. Bul bastamany EÚAK otyrysy barysynda barlyq tarap qoldady», - deıdi saýda jáne ıntegratsııa vıtse-mınıstri Janel Kýshýkova.
«Jalpy biz áriptesterimizdi kedergilerdi joıý boıynsha jumysta júıelilikti tártipke keltirýge shaqyrdyq. Bul ásirese ózara saýda úlesi bar bolǵany 14,3% quraǵanda mańyzdy . Mysalǵa alsaq Eýropalyq odaqta bul kórsetkish 70% quraıdy «, - dep Kýshýkova túsindirip ketti.
Máseleniń rettelýine baılanysty EAEO transshekaralyq naryqtaryndaǵy básekelestiktiń ortaq qaǵıdalaryn reseılik kompanııalardyń buýy týraly isti toqtatý máselesi boıynsha talqylaý bolyp ótti.
Janel Kýshýkova túsindirip ótkendeı, «atqarylǵan jumystyń barysynda kompromısske qol jetkize aldyq».
«Reseı kompanııalary «Kentaý transformatorlyq zaýyty» AQ-ǵa ónimdi teń jáne kemsitýsiz sharttarmen jetkizýge mindetteme aldy. Atalǵan máseleniń rettelýine baılanysty biz istiń toqtatylýymen kelistik «, - dep habarlady SIM vıtse-mınıstri.
Buryn EEK «Novolıpetskıı transformatornyı kombınat» QAQ men «VIZ-Stal» JShS qatysty transshekaralyq naryqta básekelestiktiń ortaq qaǵıdalaryn buzý máselesi boıynsha tergep-tekserý júrgizilgenin («Kentaý transformatorlyq zaýyty» AQ ótinishiniń negizinde) eske sala ketemiz. Tergeý nátıjesi boıynsha 217,6 mln rýbl somasynda aıyppul salý týraly EEK Alqasynyń № 130 sheshimi qabyldandy. Bul rette reseılik tarap bul sheshimge «veto» salǵan bolatyn.
Saýda sharalary boıynsha EEK sheshimderine «veto» quqyǵyn qoldanýdy retteý máselesin talqylaı kele, taraptar taǵy da konsensýsqa qol jetkize almady.
«Biz «veto» quqyǵy absolıýtti bolýy tıis dep sanaımyz. Bul rette eger tarap ony paıdalanýdy sheshse, qandaı da bir sharttar bolmaýy kerek. Barlyq elderdiń ekonomıkalyq múddelerin qanaǵattandyratyn sheshim tabylmaıynsha, Alqanyń saýda sharalary boıynsha sheshimi qoldanylmaýy tıis» , - dep atap ótti Janel Kýshýkova.
EAEO sheńberinde taýar tańbalaý máselesi boıynsha tańbalaýdy engizýdiń rásimdik sátterin retteýge múmkindik beretin ókim qabyldandy. Endi taraptar tańbalaýdy engizý týraly 3 aı emes, 9 aı buryn habardar etedi.
«Búgin Taýar tańbalaý týraly kelisimdi tıimdi júzege asyrý maqsatynda biz habarlaý merzimin uzartýdy sheshtik. Qazaqstandyq tarap tańbalaý ózara saýdadaǵy kezekti kedergi bolmaýy tıis ekenin de atap ótti. Ulttyq tańbalaý júıesi ózara tanylýy tıis» , - dep túsindirdi saýda jáne ıntegratsııa vıtse-mınıstri.
Sondaı-aq, taraptar EAEO «Tamaq ónimderiniń qaýipsizdigi týraly» tehnıkalyq reglamentke túzetýlerdi pysyqtaý úshin joǵary deńgeıdegi jumys tobyn qurýǵa kelisti.
«Árıne, bizdiń halyq tek qaýipsiz jáne sapaly tamaq ónimderin tutynýy tıis. Ónimde densaýlyqqa zııandy preparattar bolmaýy kerek. Osyǵan baılanysty biz jumys tobyn qurýdy jáne tamaq ónimderiniń qaýipsizdigi boıynsha qoldanystaǵy tehnıkalyq reglamenttiń ózgeristerin pysyqtaýdy qoldadyq» , - dep túsinikteme berdi Janel Kýshýkova.
Reseı Federatsııasynda memlekettik satyp alýǵa qol jetkizýdi qamtamasyz etý máselesin talqylaý mańyzdy másele boldy, onyń qorytyndysy boıynsha reseılik tarap EAEO múshe memleketteriniń ýákiletti organdary bergen qorytyndynyń negizinde olardyń naryǵyna qol jetkizý qajettiligimen kelisti.
«EAEO-ny qalyptastyra otyryp, biz EAEO elderinen ónim jetkizýshiler úshin memlekettik satyp alýda ulttyq rejımdi usyný boıynsha mindettemeler qabyldadyq. Alaıda, qabyldanǵan Reseı Federatsııasy Úkimetiniń a.j. 30 sáýirdegi № 616 jáne 617 Qaýlylary kerisinshe aıtady. Atalǵan qaýlylardyń normalary EAEO týraly shartta bekitilgen mindettemelerge qaıshy keledi dep sanaımyz. Mysaly qazaqstandyq kásiporyndardyń qazirgi qatysý deńgeıin bizdi múlde qanaǵattandyrmaıdy. Sol reseılik tarap ornatqan kedergiler EAEO múshe memleketteri taýarlarynyń memlekettik satyp alýǵa qatysý deńgeıiniń tómen bolýyna negizgi sebep bolyp otyr dep sanaımyz» , - deıdi Janel Kýshýkova.
Taraptar Qazaqstannyń serııalyq ónim sertıfıkatyn qoldaný merzimin taǵy 6 aıǵa uzartý týraly usynysyn qoldady.
«EÚAK otyrysynda taraptar Qazaqstannyń ımport kezinde baj salyǵynyń tómen stavkalaryn qoldanatyn ónimge serııalyq sertıfıkatty engizý bóliginde qazaqstandyq bastamany qoldaǵan. Pandemııa jaǵdaıynda ulttyq zańnama men aqparattyq júıelerdi ózgertý biz boljaǵannan áldeqaıda uzaq merzimdi aldy. Serııalyq sertıfıkattardy paıdalaný merzimin uzartý bizdiń kásipkerler úshin EAEO boıynsha áriptes elderdiń naryǵyna qazaqstandyq ónimderdi ákelý rásimin edáýir jeńildetýge múmkindik beredi» ,- dep túsindirdi saýda jáne ıntegratsııa vıtse-mınıstri Janel Kýshýkova.
Eske sala keteıik, 17 shildede Mınsk qalasynda QR Premer-Mınıstri Asqar Mamın bastaǵan qazaqstandyq delegatsııa kezekti Eýrazııalyq úkimetaralyq keńestiń otyrysyna qatysqan bolatyn.