Qaterli isiktiń aldyn alý úshin ýaqtyly skrınıngten ótý qajet

ALMATY. QazAqparat – Qaterli isik dertin erte anyqtaý – tıimdi emdeýge, jaqsy nátıjege jetýge, atap aıtqanda 5 jyldan astam uzaq merzimdi remıssııaǵa qol jetkizýge jáne tolyq emdelýge múmkindik beredi. Bul týraly Almaty onkologııalyq ortalyǵynyń bas dárigeri Nursultan Іzmaǵambetov aıtty, dep habarlaıdy QazAqparat tilshisi.

«Qazirgi ýaqytta sút bezi obyry, jatyr moıny obyrynyń barlyq kezeńdegi anyqtalýyn alatyn bolsaq, bes jyldyq ómir súrý deńgeıi 70% jáne odan da kóp. Erte kezeńde anyqtalǵan bolsa, bul kórsetkish 90%-ǵa jetedi. Túrli lokalızatsııalarda 5 jyldyq ómir súrý paıyzy da ártúrli, biraq aýrý neǵurlym erte anyqtalsa, soǵurlym jaqsy emdeletini anyq», - deıdi onkolog dáriger.

Onyń aıtýynsha, Almatyda búgingi kúni skrınıngtik zertteýlerdiń kompıýterlik tomografııa (KT), magnıtti-rezonanstyq tomografııa (MRT), pozıtrondy-emıssııalyq tomografııa (PET), endoskopııalyq zertteý, genetıkalyq testileý jáne basqa ádisterinen bastap onkologııalyq aýrýlardy dıagnostıkalaý sekildi zamanaýı, basqa da ádister qoldanylady.

«Qazaqstanda skrınıngtik tekserýler – memlekettik baǵdarlama. Baǵdarlama sút bezi obyryn, jatyr moıny obyryn, toq ishek pen tik ishek obyryn erte anyqtaý úshin onkologııalyq skrınıngti qarastyrady, sebebi bul qaterli isikterdiń jıiligi joǵary. Skrınıng tirkelgen jer boıynsha emhanada tegin júrgiziledi», - dedi Nursultan Іzmaǵambetov.

Almaty qalasy №11 qalalyq emhana bas dárigeriniń orynbasary Aınash Tileýbekqyzynyń aıtýynsha, jyl sońynda ýchaskelik emhana jelisi skrınıngtik tekserýden ótetin kontıngenttiń tizimin qalyptastyrady.

«Jańa jyldan bastap ýchaskelik medbıkeler medıtsınalyq aqparattyq baǵdarlama arqyly jas ereksheligine qaraı skrınıngten ótýi qajet adamdardy shaqyrady. Sondaı-aq, emhanada jyl basynda barlyq naýqastar ótetin dárigerge deıingi jáne tekserý kabıneti bar. Munda medbıke naýqastyń jasyna sáıkes skrınıng týraly habarlaıdy. Eger patsıent kelisse, skrınıng sol bólmede júrgiziledi. Ókinishke qaraı, barlyq patsıentter skrınıngke kelise bermeıdi. Mundaı jaǵdaıda medıtsına qyzmetkerleri bul protsedýradan ótýdiń mańyzdylyǵyn túsindiredi. Biz qaterli isik aýrýyn erte satysynda anyqtaý jaqsy emdeletinin, keı jaǵdaılarda tolyǵymen emdeletinin aıtamyz», - dedi Aınash Tileýbekqyzy.

Dárigerdiń aıtýynsha, eger aýrý erte satysynda anyqtalsa, emdeý kólemi azaıady, tıisinshe hırýrgııalyq aralasý, hımıoterapııa jáne t.b. azaıady jáne emdelýshi emdi jeńilirek qabyldaıdy, onyń ústine erte kezeńde aǵzanyń qalpyna kelý resýrstary áldeqaıda kóp bolady. Qaterli isik erte kezeńde esh belgisiz ótedi, sondyqtan adam ózin tolyq saý sezinse de, belgili bir jas aralyǵynda skrınıngten ótýi qajet.

Almaty qalalyq qoǵamdyq densaýlyq saqtaý basqarmasynan habarlaǵandaı, tıimdiligi dáleldengen qaterli isik skrınıngteri:

40-70 jastaǵy áıelderde sút bezi obyrynyń mammografııalyq skrınıngi 2 jylda bir ret;

30-70 jas aralyǵyndaǵy áıelderde isik aldy jáne jatyr moıny obyryna tsıtologııalyq skrınıng júrgizý 4 jylda bir ret;

50-70 jas aralyǵynda, jasyryn qan analızi, kolonoskopııa arqyly toq ishek jáne tik ishektiń qaterli isigine jáne isik aldy aýrýlaryna skrınıng 2 jylda 1 ret jasalady.

Foto: Almaty onkologııalyq ortalyǵy