Qatardaǵy qonaqjaılyq: Mıllıardtaǵan somaǵa kelisimsharttar jáne asa qundy qylysh
Qazaqstan Prezıdentin erekshe qurmetpen qarsy aldy
Qazaqstan basshysyn Dohanyń áýejaıynan Qatar Memleketiniń Ámiri sheıh Támım ben Hamad Ál Tánı qarsy aldy.
Prezıdenttiń memlekettik saparynyń baǵdarlamasy aýqymdy, sharalarǵa toly jáne nátıjeli bolǵanyn aıtý kerek. Qasym-Jomart Toqaev Qatar Ámiri sheıh Támım ben Hamad Ál Tánımen kelissózder barysynda ekijaqty qarym-qatynastarǵa jańa serpin beretin ýaqyt kelgenin atap ótti.
- Qazaqstan men Qatar arasyndaǵy ózara is-qımyldy tolyqqandy strategııalyq seriktestik deńgeıine jetkizýdi usynamyn, – dedi ol.
Al sheıh Támım ben Hamad Ál Tánı «Yntymaqtastyq aıasynda biz energetıkalyq, saýda-ekonomıkalyq jáne ınvestıtsııalyq jobalardy júzege asyrýǵa múddelimiz» dep atap ótti.
- Osy sapar aıasynda bizdiń eldiń iri bıznes ókilderimen kezdesýler ótkizesiz. Bul atalǵan salalardaǵy yqpaldastyqty ilgeriletýge tyń serpin beretinine senimdimin, – dedi Qatar Memleketiniń Ámiri.
Qatar - eń iri 10 ınvestordyń qatarynda
Prezıdent Qatardy jaqynda elimizdegi eń iri ınvestorlardyń ondyǵyna kiredi dep esepteıtinin jetkizdi. Ol Qazaqstannyń Qatar naryǵyna jalpy quny 250 mıllıon dollar bolatyn 60 shıkizattyq emes taýar túri boıynsha eksportty ulǵaıtýǵa daıyn ekenin aıtty. Sonymen qatar, jaqyn arada taýar aınalymyn 500 mıllıon dollarǵa deıin arttyrý týraly aıtyldy.
Budan bólek ekijaqty kelissóz barysynda aýyl sharýashylyǵy, kólik-logıstıka, týrızm máseleleri talqylandy. Memleket basshysy Qatardy Shyǵanaq pen Ortalyq Azııany baılanystyratyn ıntermodaldy kólik jelisin damytý úshin kúsh-jiger biriktirýge shaqyrdy. Bul aımaqtaǵy ekonomıkalyq belsendilikti yntalandyrýǵa yqpal etedi. 2030 jylǵa qaraı sýarmaly jer kólemin 3 mıllıon gektarǵa deıin ulǵaıtýdy josparlap otyrǵan elimiz qazir bıdaı men un óndirý boıynsha álemde alǵashqy ondyqqa kiredi. Qasym-Jomart Toqaev aýyl sharýashylyǵy salasyndaǵy yntymaqtastyqty arttyrýǵa negiz bar ekenine nazar aýdardy.
Kelesi jyly Qazaqstan men Qatardyń mádenıet kúnderi ótedi
Sonymen qatar, kelissóz barysynda mádenı-gýmanıtarlyq baılanystardy nyǵaıtý máselesi talqylandy. Memleket basshysy 2025 jyly eki el astanalarynda Qazaqstan men Qatardyń mádenıet kúnderin uıymdastyrýdy usyndy. Bul sharalar mádenı murasy baı halyqtarymyzdy jaqyndata túsetinine senim bildirdi.
Qandaı qujattarǵa qol qoıyldy?
Memleket basshylarynyń kelissóziniń nátıjesinde birneshe ekijaqty qujatqa qol qoıyldy. Atap aıtqanda:
- 1. Qazaqstan Respýblıkasy men Qatar Memleketi arasyndaǵy ustap berý týraly kelisim;
- 2. Qazaqstan Respýblıkasy men Qatar Memleketi arasyndaǵy qylmystyq ister boıynsha ózara quqyqtyq kómek týraly kelisim;
- 3. Qazaqstan Respýblıkasynyń Úkimeti men Qatar Memleketiniń Úkimeti arasyndaǵy Qazaqstan Respýblıkasynan kelgen jumyskerlerdi Qatar Memleketinde jumysqa ornalastyrýdy retteý týraly kelisim;
- 4. Qazaqstan Respýblıkasynyń Tsıfrlyq damý, ınnovatsııalar jáne aeroǵarysh ónerkásibi mınıstrligi men Qatar Memleketiniń Baılanys jáne aqparattyq tehnologııalar mınıstrligi arasyndaǵy Yntymaqtastyq týraly memorandým;
- 5. Qazaqstan Respýblıkasynyń Eńbek jáne halyqty áleýmettik qorǵaý mınıstrligi men Qatar Memleketiniń Otbasy jáne áleýmettik damý mınıstrligi arasyndaǵy Áleýmettik qorǵaý jáne damý salasyndaǵy yntymaqtastyq jónindegi ózara túsinistik týraly memorandým;
- 6. Qazaqstan Respýblıkasynyń Mádenıet jáne aqparat mınıstrligi men Qatar Memleketiniń Sport jáne jastar mınıstrligi arasyndaǵy jastar salasyndaǵy 2024-2026 jyldarǵa arnalǵan birinshi atqarýshy baǵdarlama;
- 7. Qazaqstan Respýblıkasynyń Sybaılas jemqorlyqqa qarsy is-qımyl agenttigi men Qatar memleketiniń Ákimshilik baqylaý jáne ashyqtyq basqarmasy arasyndaǵy Parasattylyq pen aıqyndylyqty ilgeriletý boıynsha ózara túsinistik týraly memorandým;
- 8. «Samuryq-Qazyna» AQ, Qazaqstan Respýblıkasynyń Energetıka mınıstrligi men Power International Holding arasyndaǵy energetıka jáne gaz salasyndaǵy jobalardy iske asyrý týraly kelisimder;
- 9. «QazaqGaz» UK» AQ men UCC Holding arasyndaǵy Qashaǵan ken ornynda gaz óńdeý zaýyttaryn salý jobalaryn birlesip iske asyrý týraly kelisimder.
Prezıdentke Qatardyń negizin qalaýshynyń qylyshy syılandy
Prezıdentke Qatar Memleketiniń negizin qalaǵan sheıh Djasım ben Muhammed ben Tánıdiń qylyshy tabystaldy.
Bul qylysh – Qatardyń eń joǵary memlekettik sımvoly. Ony monarhtarǵa, hanzadalarǵa jáne memleketter basshylaryna Qatar Memleketine jáne búkil adamzattyń damýyna qosqan úlesi úshin Ámirdiń ózi tabystaıdy.
Bul sımvol – Qatar Memleketiniń negizin qalaýshy sheıh Djasım ben Muhammed ben Tánı (1827-1913) ustaǵan qylyshtyń dálme-dál kóshirmesi. Qyny altynmen (18 karat) aptalǵan, eki jaǵy áshekeılengen. Júzi baǵaly, tot baspaıtyn bolattan quıylǵan, al saby túıe súıeginen jasalyp, agatpen jáne týrmalınmen qaptalǵan.
Bul qylysh alǵash ret Saýd Arabııasynyń Koroli Salman ben Abdýlazız Ál Saýdqa tabys etilgen (2016). Keıinirek qylysh Oman Sultany Haısam ben Tarekke (2021) jáne Ispanııa Koroli VI Fılıppke (2022) syıǵa tartyldy.
Qatar Premerimen kelissózder
Keshe Prezıdent Qasym-Jomart Toqaev Qatar Memleketiniń Premer-mınıstri – Syrtqy ister mınıstri sheıh Muhammed ben Abdýlrahman Ál Tánımen kelissóz júrgizdi.
Qasym-Jomart Toqaev «Orta dáliz» retinde tanymal Transkaspıı halyqaralyq kólik baǵytyn damytýǵa zor úmit artyp otyrǵanyna toqtaldy. Sondaı-aq Shyǵanaq aımaǵynyń úlken naryǵyna keń jol ashýǵa jáne jańa tranzıttik baǵyttardy qarastyrýǵa basa mán beretinin jetkizdi. Memleket basshysy Qatar kompanııalaryn Qazaqstandaǵy iri ınfraqurylymdyq jobalardy birlese júzege asyrýǵa shaqyrdy.
Al Qatardyń úkimet basshysy eki el buryn-sońdy bolmaǵan baılanysty kúsheıtkenine jáne áli de áleýeti zor ekenine aıryqsha toqtaldy.
Sonymen qatar, kelissóz barysynda aýyl sharýashylyǵy, tsıfrlandyrý, energetıka salalaryna qatysty ózekti máseleler talqylandy.
Qazaq-qatar ınvestıtsııalyq dóńgelek ústeli
Prezıdent Qasym-Jomart Toqaev sapar barysynda qazaq-qatar ınvestıtsııalyq dóńgelek ústeline qatysty. Ol eki el arasyndaǵy ekonomıkalyq qatynastardy damytýǵa turaqty qoldaý kórsetip kele jatqany úshin Qatar Úkimeti men Qatar kásipkerleri qaýymdastyǵyna alǵys aıtty.
Onyń aıtýynsha, álem buryn-sońdy bolmaǵan syn-qaterge tap bolǵan qazirgideı kezde saıası erik-jiger men ekonomıkalyq belsendilikti ushtastyrý óte mańyzdy.
Al Qazaqstan Prezıdenti Qasym-Jomart Toqaev Instagramdaǵy paraqshasynda jazba qaldyrdy.
Qatarǵa alǵashqy memlekettik sapardyń qorytyndylaryn joǵary baǵalaımyn. Qatar Memleketiniń Ámiri sheıh Támım ben Hamad Ál Tánımen mazmundy kelissóz nátıjeleri boıynsha qazaq-qatar qarym-qatynastary strategııalyq seriktestik deńgeıine kóterilgenin aıryqsha atap ótkim keledi. Eki el arasyndaǵy yntymaqtastyqtyń erekshe sıpatyn sapar aıasynda qol qoıylǵan óte mańyzdy qujattar dáleldeıdi. Qatar Memleketimen ózara tıimdi yqpaldastyqty baýyrlas halyqtarymyzdyń ıgiligi úshin arttyra beremiz, - dep jazdy Memleket basshysy.
Aıta keteıik, eki el arasyndaǵy mańyzdy salalar, onyń ishinde ınvestıtsııa tartý jaqsy qarqynmen damyp keledi. Memleketterdiń taýar aınalymy da ájeptáýir ulǵaıdy. 2018 jyly 429 myń dollar bolǵan taýar aınalymy, byltyrdyń on bir aıynda 9,6 mıllıon dollarǵa jetti. Muny sarapshylar «tarıhı maksımým» dep atady. Buǵan deıin Kazinform tilshisi elderimizdiń jan-jaqty qarym-qatynasy jáne Prezıdenttiń saparynan ne kútetinimiz týraly jazǵan.