Qasym-Jomart Toqaev IYU-nyń tótenshe sammıtinde sóz sóıledi
Baspasóz málimetterine qaraǵanda, atalmysh jıyn Taıaý Shyǵystaǵy ahýaldyń shıelenisýine baılanysty Túrkııa Respýblıkasynyń Prezıdenti Islam yntymaqtastyǵy uıymynyń (IYU) qazirgi tóraǵasy Redjep Taıyp Erdogannyń bastamasymen shaqyrylǵan.
Ystanbul sammıtinde talqylanǵan basty taqyryp Ierýsalım qalasynyń mártebesi týraly boldy. Qazaqstan Prezıdentiniń «Álem. XXI vek» manıfesi týraly aıta kelip, Q.Toqaev elimizdiń Taıaý Shyǵystaǵy beıbit dıalogty damytýǵa jáne qaýipsizdikti nyǵaıtýǵa qosqan úlesin atap ótti.
Parlamenttiń joǵary palatasynyń basshysy Prezıdent N.Nazarbaevtyń bastamasymen Astanada ótken Azııadaǵy ózara is-qımyl jáne senim sharalary jónindegi keńes pen Álemdik jáne dástúrli dinder kóshbasshylary seziniń jáne Sırııa jónindegi kelissózderdiń osy protsestegi eleýli rólin atap ótti.
Q.Toqaev ótken jyldyń sáýir aıynda Qazaqstan men Túrkııa kóshbasshylarynyń Ystanbulda kótergen ıslam bitistirý bastamasyna sammıtke qatysýshylardyń nazaryn aýdardy. Ol tıisti deńgeıinde júzege asatyn bolsa, musylman úmmetiniń birligi men yntymaqtastyǵynyń alańy bola alady.
«Islam qoǵamdastyǵyndaǵy memleketter men dinder arasyndaǵy aıyrmashylyqtardy eńserý onyń beıbitshilik, turaqtylyq pen tabysty damý aımaǵyna aınalýynyń sheshýshi faktory bolar edi», - dedi Senat tóraǵasy.
Senat tóraǵasy óz sózinde Qazaqstan BUU Bas Assambleıasy men Qaýipsizdik Keńesiniń Shyǵys Ierýsalımniń Palestına memleketiniń ajyramas bóligi retindegi mártebesine qatysty belgili qararyn barlyq elderdiń qatań saqtaýyn jaqtaıdy, dep atap ótti.
Q.Toqaevtyń aıtýynsha, BUU balamasyz uıym bolyp tabylady, sondyqtan onyń sheshimi álemdik qoǵamdastyqta qurmetpen júzege asyrylýǵa tıis. Senat tóraǵasy Qazaqstannyń arab-ızraıl qaqtyǵysyn túpkilikti sheshý jáne aımaqta jalpyǵa birdeı beıbitshilik ornatýǵa baǵyttalǵan bitimgershilik jónindegi kúsh-jigerdiń bárin qoldaıtynyn aıtty.
«Uly Ierýsalım shahary qashanda negizgi úsh dinniń basty kıeleri toǵysqan jer bolyp qala bermekshi. Osy qalaǵa jekeshe ıelik etýdiń orta ǵasyrlyq soǵystardyń zulmat dástúrlerin jalǵastyryp kele jatqan qaqtyǵystardyń odan ary jalǵasýyna jol bermeý qajet. Ierýsalım bul - barlyq adamzattyń qundylyǵy bolyp tabylatynyn este ustaǵan abzal. Adamdar bul kıeli mekende tatýlyq pen ózara túsinistikte ómir súrýge quqyly. Bul rette, Qazaqstan BUU anyqtaǵan Ál-Quds (Ierýsalım) qalasynyń ashyq mártebesin saqtaýdy qoldaıdy. Biz Taıaý Shyǵystaǵy beıbitshilikti nyǵaıtýǵa múddeli barlyq memleketterdiń kúshin biriktirý qajet degen ustanymdamyz», ¬¬- dedi Senat basshysy.
Q.Toqaev sózin qorytyndylaı kelip, ekijaqty palestın-ızraıl úlgisinde, sondaı-aq Taıaý Shyǵys «kvarteti» (Reseı, AQSh, EO jáne BUU) sheńberinde «eki halyq úshin eki memleket» qaǵıdatyna sáıkes Taıaý Shyǵys máselesin retteý boıynsha kelissózder protsesin jedel belsendendirý qajet ekenin aıtty.