Kaspıı teńizin qorǵaý jónindegi hattamaǵa qol qoıý týraly Prezıdent Jarlyǵy shyqty
Kaspıı teńiziniń teńiz ortasyn qorǵaý jónindegi negizdemelik konventsııaǵa qorshaǵan ortaǵa transshekaralyq turǵydan jasalatyn áserdi baǵalaý jónindegi hattamaǵa qol qoıý týraly
Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdentiniń 2018 jylǵy 19 shildedegi № 718 Jarlyǵy
"Qazaqstan Respýblıkasynyń halyqaralyq sharttary týraly" 2005 jylǵy 30 mamyrdaǵy Qazaqstan Respýblıkasy Zańynyń 8-babyna sáıkes QAÝLY ETEMІN:
1. Qosa berilip otyrǵan Kaspıı teńiziniń teńiz ortasyn qorǵaý jónindegi negizdemelik konventsııaǵa qorshaǵan ortaǵa transshekaralyq turǵydan jasalatyn áserdi baǵalaý jónindegi hattamanyń jobasy maquldansyn.
2. Qazaqstan Respýblıkasynyń Energetıka mınıstri Qanat Aldabergenuly Bozymbaevqa Kaspıı teńiziniń teńiz ortasyn qorǵaý jónindegi negizdemelik konventsııaǵa qorshaǵan ortaǵa transshekaralyq turǵydan jasalatyn áserdi baǵalaý jónindegi hattamaǵa qaǵıdattyq sıpaty joq ózgerister men tolyqtyrýlar engizýge ruqsat bere otyryp, Qazaqstan Respýblıkasynyń atynan qol qoıýǵa ókilettik berilsin.
3. "Kaspıı teńiziniń teńiz ortasyn qorǵaý jónindegi negizdemelik konventsııaǵa qorshaǵan ortaǵa transshekaralyq kontekste áser etýdi baǵalaý jónindegi hattamaǵa qol qoıý týraly" Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdentiniń 2011 jylǵy 10 tamyzdaǵy № 134 Jarlyǵynyń kúshi joıyldy dep tanylsyn.
4. Osy Jarlyq qol qoıylǵan kúninen bastap qoldanysqa engiziledi.
|
Qazaqstan Respýblıkasynyń |
N.Nazarbaev |
|
|
Qazaqstan Respýblıkasy |
|
|
Joba |
Kaspıı teńiziniń teńiz ortasyn qorǵaý jónindegi negizdemelik konventsııaǵa qorshaǵan
ortaǵa transshekaralyq turǵydan jasalatyn áserdi baǵalaý jónindegi
HATTAMA
Kirispe
Budan ári Ýaǵdalasýshy Taraptar dep atalatyn,
Kaspıı mańy memleketteri: Ázerbaıjan Respýblıkasy, Iran Islam Respýblıkasy, Qazaqstan Respýblıkasy, Reseı Federatsııasy, Túrikmenstan,
budan ári Konventsııa dep atalatyn, 2003 jylǵy 4 qarashada Iran Islam Respýblıkasy, Tegeranda jasalǵan Kaspıı teńiziniń teńiz ortasyn qorǵaý jónindegi negizdemelik konventsııanyń Taraptary bola otyryp,
Konventsııanyń 7, 17 jáne 18-baptarynyń erejelerin oryndaýǵa ázirligin rastaı otyryp,
Ýaǵdalasýshy Taraptar arasyndaǵy Kaspıı teńiziniń teńiz ortasyn qorǵaý jónindegi óńirlik ózara túsinistik pen yntymaqtastyqty kúsheıtýge járdem kórsetýge talpyna otyryp,
josparlanyp otyrǵan qyzmet boıynsha sheshimder qabyldaý protsesiniń bastapqy satysynda qorshaǵan ortaǵa áserdi baǵalaýdy qoldaný ornyqty damýdyń qaǵıdattaryn iske asyrýǵa yqpal etetinin moıyndaı otyryp,
qorshaǵan ortaǵa qatysty máseleler boıynsha sheshimder qabyldaý protsesinde aqparatqa qol jetkizýdiń jáne jurtshylyqtyń qatysýynyń mańyzdylyǵyn atap kórsete otyryp,
tómendegiler týraly ýaǵdalasty:
1-bap. Termınderdiń paıdalanylýy
osy Hattamanyń maqsattary úshin:
(a) "Shyǵý Tarapy" osy Hattamaǵa I qosymshada kórsetilgen josparlanyp otyrǵan qyzmetti sonyń (solardyń) ıýrısdıktsııasy aıasynda júzege asyrý mejelengen osy Hattamanyń Ýaǵdalasýshy Tarapyn (Taraptaryn) bildiredi;
(b) "Qozǵalatyn Tarap" josparlanyp otyrǵan qyzmettiń transshekaralyq áseri tııýi múmkin osy Hattamanyń Ýaǵdalasýshy Tarapyn (Taraptaryn) bildiredi. Osy Hattamanyń Ýaǵdalasýshy Tarapy (Taraptary) qozǵalatyn Tarap retinde qaralýy múmkin teńiz aýdandary Kaspıı teńiziniń quqyqtyq mártebesi týraly konventsııa barlyq Taraptar úshin kúshine engennen keıin onyń erejelerine sáıkes aıqyndalady;
(c) "Múddeli Taraptar" osy Hattamaǵa sáıkes qorshaǵan ortaǵa áserdi baǵalaý rásiminiń shyǵý Tarapy men qozǵalatyn Tarapyn bildiredi;
(d) "Qorshaǵan ortaǵa áserdi baǵalaý" (budan ári QOÁB) josparlanyp otyrǵan qyzmettiń qorshaǵan ortaǵa yqtımal áserin baǵalaýdy júrgizý jónindegi ulttyq rásimdi bildiredi;
(e) "Josparlanyp otyrǵan qyzmet" qorshaǵan ortaǵa áserdi baǵalaýdyń qoldanylatyn ulttyq rásimine sáıkes quzyretti organnyń sheshim qabyldaýyn talap etetin kez kelgen qyzmetti nemese qyzmettiń eleýli ózgerýin bildiredi;
(f) "Áser etý" florany, faýnany, topyraqty, atmosferalyq aýany, sýdy, klımatty, landshafty, tarıhı eskertkishterdi jáne/nemese osy faktorlardyń ózara baılanysyn qosa alǵanda, Kaspıı teńiziniń teńiz ortasy úshin josparlanyp otyrǵan qyzmetti iske asyrýdyń kez kelgen saldaryn bildiredi; ol sondaı-aq adamdardyń densaýlyǵy men qaýipsizdigi, mádenı mura úshin nemese áleýmettik-ekonomıkalyq jáne ózge jaǵdaılardyń jáne osy faktorlardyń ózgerýi nátıjesinde bolatyn saldarlaryn qamtıdy;
(g) "Transshekaralyq áser etý" shyǵý Tarapy josparlanyp otyrǵan qyzmetti iske asyrǵan kezde basqa Ýaǵdalasýshy Tarapqa kez kelgen áser etýdi bildiredi;
(h) "Jurtshylyq" bir nemese odan kóp jeke nemese zańdy tulǵalardy bildiredi;
(i) "Quzyretti organ" Ýaǵdalasýshy Tarap taǵaıyndaıtyn, osy Hattamada qamtylǵan mindetterdi oryndaýǵa jaýapty organ(dar)dy bildiredi;
(j) "Habardar etý maqsattaryna arnalǵan baılanys pýnkti" Ýaǵdalasýshy Taraptar aıqyndaǵan baılanys pýnktin nemese pýnktterin bildiredi, ol(ar) týraly basqa Ýaǵdalasýshy Taraptar jáne habarlamany alýǵa jaýapty Hatshylyq habardar etiledi, ol(ar) tıisti quzyretti organdy habardar etýdi qamtamasyz etedi;
(k) "Jobany ázirleýshi" - ulttyq rásimge sáıkes josparlanyp otyrǵan qyzmetke qatysty ruqsat úshin júgingen memlekettik organdy qosa alǵanda, bastamashyny bildiredi;
(l) "Ýaǵdalasýshy Taraptardyń konferentsııasy" Konventsııanyń 22-babynda kórsetilgen organdy bildiredi;
(m) "Hatshylyq" Konventsııanyń 23-babynda kórsetilgen organdy bildiredi.
2-bap. Maqsaty
Osy Hattamanyń maqsaty teńiz ortasy men teńizdiń jaqyndyǵy áserine ushyrap otyrǵan qurlyqtyń lastanýyn boldyrmaý, azaıtý jáne baqylaý úshin, onyń bıologııalyq áralýandyǵyn saqtaýǵa jáne onyń tabıǵı resýrstaryn utymdy paıdalanýǵa ári adam densaýlyǵyn qorǵaýǵa járdemdesý úshin transshekaralyq turǵyda teńiz ortasyna jáne teńizdiń jaqyndyǵy áserine ushyrap otyrǵan qurlyqqa eleýli transshekaralyq áser etýi múmkin josparlanyp otyrǵan qyzmettiń tıimdi jáne ashyq QOEB rásimderin júrgizý bolyp tabylady.
3-bap. Qoldanylý salasy
Konventsııanyń 3-babyna sáıkes osy Hattama Kaspıı teńizi deńgeıiniń aýytqýyn jáne jerústi kózderinen lastanýyn eskere otyryp, onyń teńiz ortasyna qoldanylady.
4-bap. Jalpy erejeler
1. Árbir Ýaǵdalasýshy Tarap osy Hattamaǵa II qosymshada qamtylǵan ólshemsharttardy eskere otyryp, osy Hattamaǵa oǵan I qosymshada sanamalanǵan eleýli transshekaralyq áser etýi múmkin josparlanyp otyrǵan qyzmet túrlerine qatysty osy Hattamanyń erejelerin oryndaý úshin, sondaı-aq jurtshylyqtyń qatysýyna jáne osy Hattamaǵa III qosymshada sıpattalǵan qorshaǵan ortaǵa áserdi baǵalaý jónindegi qujattardy daıyndaýǵa ruqsat beretin qorshaǵan ortaǵa áserdi baǵalaý rásimin ázirleý úshin qajetti zańnamalyq, ákimshilik jáne basqa da sharalardy qabyldaıdy.
2. Árbir Ýaǵdalasýshy Tarap osy Hattamaǵa I qosymshada sanamalanǵan eleýli transshekaralyq áser týyndatýy múmkin josparlanyp otyrǵan qyzmet túrleriniń osy Hattamaǵa sáıkes josparlanyp otyrǵan qyzmetke ruqsat berý nemese ony júrgizý jóninde sheshim qabyldaýdyń aldynda QOÁB rásimine jatqyzylýyn qamtamasyz etedi.
3. Árbir Ýaǵdalasýshy Tarap Ýaǵdalasýshy Taraptarǵa jáne Hatshylyqqa óziniń habarlandyrý maqsattaryna arnalǵan baılanys pýnkti týraly habarlaıdy. Habarlandyrý maqsattaryna arnalǵan baılanys pýnktteri týraly aqparat Ýaǵdalasýshy Taraptarǵa Hatshylyq arqyly elektrondyq nemese basqa da kez kelgen qolaıly túrde qoljetimdi bolýy tıis.
4. Múddeli Taraptar osy Hattamaǵa sáıkes QOÁB rásiminiń bastapqy satysynan bastap josparlanyp otyrǵan qyzmettiń QOÁB rásimine jurtshylyqtyń tıimdi qatysýyn qamtamasyz etedi.
5. Osy Hattamaǵa sáıkes múddeli Taraptar shyǵý Tarapynyń jurtshylyǵyna jáne qozǵalatyn Tarap jurtshylyǵyna josparlanyp otyrǵan qyzmettiń QOÁB rásimderine qatysý úshin teń múmkindikter beredi jáne oǵan QOÁB máseleleri boıynsha qoldaý kórsetedi jáne konsýltatsııalar beredi.
6. Osy Hattamanyń erejeleri Ýaǵdalasýshy Taraptardyń ulttyq qaýipsizdik múddelerinde ulttyq zańdardy, uıǵarymdardy nemese ákimshilik erejelerdi qoldaný quqyǵyn qozǵamaıdy.
7. Osy Hattamanyń erejeleri Ýaǵdalasýshy Taraptardyń osy Hattamanyń qoldanylý aıasyna túsetin máselelerge qatysty qosymsha sharalardy qoldaý nemese usyný quqyǵyn qozǵamaıdy.
8. Osy Hattamanyń erejeleri transshekaralyq turǵyda qorshaǵan ortaǵa áserdi baǵalaýǵa qatysty halyqaralyq quqyqqa sáıkes Ýaǵdalasýshy Taraptardyń kez kelgen mindettemelerine nuqsan keltirmeıdi.
5-bap. Habarlama
1. Osy Hattamaǵa І-qosymshada kórsetilgen josparlanyp otyrǵan qyzmet túrine qatysty shyǵý Tarapynyń quzyretti organy eleýli transshekaralyq áser etýi múmkin josparlanyp otyrǵan qyzmet týraly aqparat alǵannan keıin, óziniń oıynsha, áleýetti qozǵalatyn Tarap bolýy múmkin kez kelgen Ýaǵdalasýshy Tarapty jáne basqa Ýaǵdalasýshy Taraptardy habardar etý úshin Hatshylyqty baılanys pýnkti arqyly múmkindiginshe erterek habardar etedi.
2. Habarlamada, ózgelermen qatar:
a) habardar etý sátinde qoljetimdi bolǵan josparlanyp otyrǵan qyzmettiń yqtımal transshekaralyq áseri týraly kez kelgen aqparat pen oǵan qatysty yqtımal sheshimderdiń sıpaty qamtylǵan josparlanyp otyrǵan qyzmet týraly aqparat;
b) osy Hattamanyń 5-babynyń 3-tarmaǵyna sáıkes qozǵalatyn Taraptyń osy habarlamaǵa jaýap jiberýi úshin qolaıly, biraq aǵylshyn jáne orys tilderindegi habarlamany alǵannan keıin keminde 30 kún bolatyn merzim;
c) QOÁB rásiminiń kelesi satylaryn júrgizý merzimderin jáne, atap aıtqanda, osy Hattamanyń 6, 7 jáne 8-baptaryndaaıqyndalǵandaryn kórsete otyryp, kózdeletin QOÁB rásimine qatysty aqparat qamtylady.
3. Shyǵý Tarapy habarlamadaǵy qujattamany aǵylshyn nemese orys tiline aýdarmasymen birge memlekettik tilde usynady. Hatshylyq qujattamany tıisinshe aǵylshyn nemese orys tiline aýdarýdy qamtamasyz etedi.
4. Shyǵý Tarapynyń quzyretti organy habarlamany qozǵalatyn Tarapty habardar etý maqsatynda baılanys pýnktiniń jáne Hatshylyqtyń alýyn qamtamasyz etedi.
5. Qozǵalatyn Taraptyń quzyretti organy shyǵý Tarapynyń quzyretti organyna jaýap jiberedi jáne habarlamada aıqyndalǵan merzim ishinde óziniń josparlanyp otyrǵan qyzmettiń QOÁB rásimine qatysýǵa nıeti bar-joǵyn kórsete otyryp, Hatshylyqty habardar etedi.
6. Eger qozǵalatyn Tarap óziniń josparlanyp otyrǵan qyzmettiń QOÁB rásimine qatysýǵa nıetiniń joq ekenin kórsetse nemese ol habarlamada aıqyndalǵan merzim ishinde jaýap bermese, onda osy Hattamanyń 7-babynyń 3-tarmaǵynyń (b) tarmaqshasyna sáıkes shyǵý Tarapynyń Hatshylyqqa qorshaǵan ortaǵa áserdi baǵalaý jónindegi qujattama jobasyn jiberý boıynsha mindettemesin qospaǵanda, osy Hattamanyń osy babynyń 7 - 8-tarmaqtarynyń jáne 6 - 11-baptarynyń erejeleri qoldanylmaıdy.
7. Eger qozǵalatyn Tarap josparlanatyn qyzmettiń QOÁB rásimine qatysýǵa óziniń nıettengenin kórsetse, onda ol shyǵý Tarapyna óziniń habarlamaǵa jaýabynda nemese budan keıin kóp keshiktirmeı:
(a) qozǵalatyn Taraptaǵy qoǵamdyq konsýltatsııalar rásimi týraly tıisti aqparatty;
(b) qorshaǵan ortaǵa áserin baǵalaý jónindegi zertteýlerde sheshý boljanatyn erekshe máseleler týyndaǵan jaǵdaıda olar týraly suraý salýdy; jáne
(c) osy tarmaqtyń (b) tarmaqshasynda jazylǵan máseleler boıynsha qolda bar qoljetimdi aqparattyń qysqasha mazmunyn usynady.
8. Eger yqtımal qozǵalýy múmkin qorshaǵan orta týraly aqparat QOÁB jónindegi qujattamany daıyndaý úshin qajet bolsa, shyǵý Tarapynyń suratýy boıynsha qozǵalatyn Tarap osyndaı kez kelgen aqylǵa qonymdy qoljetimdi aqparatty usynady.
9. Eger qandaı da bir Ýaǵdalasýshy Taraptyń josparlanyp otyrǵan qyzmeti nátıjesinde óziniń eleýli transshekaralyq áserge ushyraýy múmkin dep sanaýyna oryndy negizderi bolsa jáne eger osy baptyń 1-tarmaǵyna sáıkes habarlama bolmasa, shyǵý Tarapy osyndaı Ýaǵdalasýshy Taraptyń osyndaı suratýyna sáıkes josparlanyp otyrǵan qyzmet nátıjesinde eleýli transshekaralyq áser etýiniń oryn alýy-almaýy týraly oǵan jetkilikti aqparat beredi. Qajet bolǵanda bul Taraptar QOEB rásimine yqtımal qatysý týraly konsýltatsııalar beredi.
6-bap. Múddeli Taraptar arasyndaǵy baılanys
1. Múddeli Taraptardyń quzyretti organdary:
(a) qoǵamdyq konsýltatsııalar júrgizý maqsaty men qozǵalatyn Taraptyń quzyretti organynyń qaraýy úshin usynylatyn kez kelgen aqparatty qosa alǵanda, QOÁB qujattamasynyń qajetti formaty men til(der)ine;
(b) múddeli Taraptardyń quzyretti organdary men jobany ázirleýshiniń rólderin qosa alǵanda, múddeli Taraptar arasyndaǵy qarym-qatynas boıynsha naqty is-sharalarǵa; jáne
(c) qozǵalatyn Taraptyń QOÁB boıynsha qujattamany qaraýdyń 90 kúnnen aspaıtyn merzimine qatysty konsýltatsııalar ótkizedi jáne kelisimge keledi.
2. Múddeli Taraptar qajet bolǵan kezde osy Hattamanyń mindetterin oryndaý jónindegi ózara is-qımyl tásilderin kelisedi.
7-bap. Qorshaǵan ortaǵa áserdi baǵalaý jónindegi qujattamanyń jobasyn daıyndaý jáne jiberý
1. Qorshaǵan ortaǵa áserdi baǵalaýdy júrgizý Shyǵý Tarapynyń ulttyq zańnamasy men praktıkasyna sáıkes júzege asyrylady jáne osy Hattamanyń 5-babynyń 7-tarmaǵyna sáıkes qozǵalatyn Tarap kóteretin barlyq máselelerge neǵurlym tolyq jaýap beredi.
2. Shyǵý Tarapy qoǵamdyq konsýltatsııalar júrgizý jáne qozǵalatyn Taraptyń quzyretti organynyń qaraýy úshin jobany ázirleýshiniń qorshaǵan ortaǵa áserdi baǵalaý boıynsha qujattamanyń jobasyn daıyndaýyn qamtamasyz etedi. Qorshaǵan ortaǵa áserdi baǵalaý jónindegi qujattamanyń jobasy osy Hattamanyń 6-babynyń 1-tarmaǵyna sáıkes múddeli Taraptar arasynda kelisý boıynsha formatta jáne til(der)de usynylady jáne qozǵalatyn Tarap osy Hattamanyń 6-babynyń 1-tarmaǵyna sáıkes suratatyn aqparatqa qosymsha, kem degende, ІІІ-qosymshada aıtylǵan tarmaqtardy qamtıdy.
3. Shyǵý Tarapy QOÁB jónindegi qujattamasynyń jobasyn:
(a) qozǵalatyn Taraptyń quzyretti organyna; jáne
(b) qandaı da bir Ýaǵdalasýshy Taraptyń suratýy boıynsha osy aqparatty usynýy úshin Hatshylyqqa jiberedi.
8-bap. Qorshaǵan ortaǵa áserdi baǵalaý jónindegi qujattamany qaraý jáne qoǵamdyq konsýltatsııalar ótkizý
1. Múddeli Taraptar osy Hattamanyń 6-babynyń 1-tarmaǵyna sáıkes, yqtımal áser etý aýdandaryndaǵy jurtshylyqty:
(a) josparlanyp otyrǵan qyzmetke;
(b) qorshaǵan ortaǵa áserdi baǵalaý jónindegi qujattama jobasynyń qoljetimdiligine; jáne
(c) jurtshylyqty habardar etý nemese basqa da tıisti sharalar arqyly qoǵamdyq konsýltatsııalar ótkizý múmkindigi men rásimine qatysty habardar etýdi qamtamasyz etedi.
2. Múddeli Taraptar QOÁB jónindegi qujattama jobasynyń, qajet bolǵan kezde qaǵaz jetkizgishtegi nusqasyn qosa alǵanda, ashyq ári jurtshylyqqa qoljetimdi bolýyn, sondaı-aq ulttyq zańnamaǵa sáıkes jurtshylyqqa qoljetimdi jerlerde ornalastyrylýyn qamtamasyz etedi.
3. Múddeli Taraptar yqtımal áser etý aýdandaryndaǵy jurtshylyqqa múddeli Taraptardyń quzyretti organdaryna josparlanyp otyrǵan qyzmet jóninde túsinikteme jiberýge múmkindik beredi. Túsiniktemeler shyǵý Tarapynyń quzyretti organyna nemese osy Hattamanyń 6-baby 1-tarmaǵynyń b) tarmaqshasyna sáıkes kelisilgendeı jiberiledi.
4. Qozǵalatyn Taraptyń quzyretti organy qaraýdy júrgizip, osy Hattamanyń 6-baby 1-tarmaǵynyń s) tarmaqshasyna sáıkes shyǵý Tarapy aıqyndaıtyn merzim ishinde QOÁB jónindegi qujattamanyń jobasy boıynsha eskertýler beredi jáne óz eskertýlerin shyǵý Tarapynyń quzyretti organyna jiberedi.
5. Shyǵý Tarapy jobany ázirleýshiniń:
(a) alynǵan eskertýlerdi jınaqtaýyn jáne qajet bolǵan kezde aýdarýdy júzege asyrýyn;
(b) talap etiletin jerde odan ári zerdeleýdi júrgizýin; jáne
(c) jurtshylyqtan jáne qozǵalatyn Taraptardyń quzyretti organdarynan alynǵan eskertýlerdi QOÁB jónindegi túpkilikti qujattamaǵa qosýyn jáne bul eskertýler qalaı nazarǵa alynǵanyn túsindirýin qamtamasyz etedi.
9-bap. Múddeli Taraptar arasyndaǵy konsýltatsııalar
1. Josparlanyp otyrǵan qyzmet boıynsha túpkilikti sheshim qabyldaýdan buryn qozǵalatyn Taraptyń suratýy boıynsha shyǵý Tarapy qozǵalatyn Tarappen ózgelermen qatar, yqtımal teris transshekaralyq áserdi azaıtý jóninde konsýltatsııalar ótkizedi.
2. Múddeli Taraptar osyndaı konsýltatsııalardyń bastapqy kezeńinde aqylǵa qonymdy ýaqyt aıasynyń sheginde olardyń uzaqtyǵy týraly máseleni kelisedi. Bul rette eger olardy ótkizý kezeńinde ózge de sheshim qabyldanbasa, konsýltatsııalar ótkizý merzimi 180 kúnnen aspaýǵa tıis.
10-bap. Josparlanyp otyrǵan qyzmetti iske asyrý jóninde túpkilikti sheshim qabyldaý
1. Shyǵý Tarapynyń quzyretti organy QOÁB jónindegi túpkilikti qujattamany qaraý jáne josparlanyp otyrǵan qyzmet jóninde túpkilikti sheshim qabyldaý kezinde osy Hattamanyń 8-babyna sáıkes alynǵan eskertýlerdi nazarǵa alady.
2. Shyǵý Tarapynyń quzyretti organy qozǵalatyn Taraptyń quzyretti organyna jáne Hatshylyqqa alynǵan eskertýlerdiń qalaı eskerilgeni týraly aqparatty qosa alǵanda, josparlanyp otyrǵan qyzmet jónindegi túpkilikti sheshimdi oǵan negiz bolǵan sebeptermen jáne túsiniktermen birge usynady.
3. Múddeli Taraptar josparlanyp otyrǵan qyzmet jónindegi túpkilikti sheshim týraly aqparattyń jáne alynǵan eskertýlerdiń qalaı eskerilgeni týraly aqparattyń osy Hattamanyń 8-babynyń 3-tarmaǵyna sáıkes eskertý bergenderge qoljetimdi bolýyn qamtamasyz etedi.
11-bap. Jobalaýdan keıingi taldaý
1. Osy Hattamaǵa sáıkes qyzmettiń yqtımal eleýli teris transshekaralyq áser etýine qatysty qorshaǵan ortaǵa áserdi baǵalaý júzege asyrylatyn qyzmetti eskere otyryp, múddeli Taraptar olardyń bireýiniń ótinishi boıynsha jobalaýdan keıingi taldaýdy júrgizýdiń oryndylyǵyn jáne osyndaı oryndylyq bolǵan jaǵdaıda onyń qandaı shamada júrgiziletinin aıqyndaıdy.
2. Jobalaýdan keıingi kez kelgen taldaý:
(a) ruqsatta jazylǵan nemese osy qyzmetti bekitý kezinde aıtylǵan sharttardyń saqtalýyn jáne áserdi azaıtý jónindegi sharalardyń tıimdiligin baqylaý;
(b) tıisti basqarý deńgeıin jáne belgisizdik jaǵdaılarynda is-qımylǵa daıyndyqty qamtamasyz etý maqsatynda áser etý túrlerin taldaý;
(s) alynǵan tájirıbeni bolashaqta osyǵan uqsas qyzmet túrlerin júzege asyrý kezinde paıdalaný úshin burynǵy boljamdardy tekserý maqsattaryna qol jetkizý úshin júrgiziledi.
3. Eger jobalaýdan keıingi taldaý aıaqtalǵannan keıin Ýaǵdalasýshy Taraptardyń biriniń eleýli teris transshekaralyq áser etý oryn alyp otyr dep sanaýyna jetkilikti negizdemeleri bolsa nemese osyndaı áser etýge alyp kelýi múmkin faktorlar anyqtalsa, ol bul týraly shyǵý Tarapy men Hatshylyqty dereý habardar etedi. Bul jaǵdaıda múddeli Taraptar dereý konsýltatsııalar ótkizedi jáne qajet bolǵan kezde áser etýdi azaıtý nemese joıý úshin tıisti sharalar qabyldaıdy.
12-bap. Baıandamalardy usyný
Árbir Ýaǵdalasýshy Tarap Hatshylyqqa Ýaǵdalasýshy Taraptardyń Konferentsııasynda aıqyndalǵandaı nysanda jáne merzimdilikpen osy Hattama erejeleriniń oryndalýy týraly baıandama usynady.
13-bap. Uıymdastyrýshylyq erejeler
1. Osy Hattamanyń maqsattary úshin jáne Konventsııanyń 22-babynyń 10-tarmaǵyna sáıkes Ýaǵdalasýshy Taraptardyń Konferentsııasy, ózgelermen birge:
(a) osy Hattamanyń oryndalýyn baqylaýdy júzege asyrady;
(b) osy Hattamaǵa únemi sholý jasaýdy júzege asyrady;
(c) osy Hattamaǵa qosymshalardy qaraıdy jáne qabyldaıdy;
(d) osy Hattamaǵa nemese onyń qosymshalaryna túzetýlerdi qaraıdy jáne qabyldaıdy;
(e) Hatshylyq osy Hattamanyń oryndalýyna baılanysty máseleler boıynsha usynatyn esepterdi qaraıdy;
(f) osy Hattamany oryndaý úshin qajet bolýy múmkin qosalqy organdardy qurady;
(g) qajet bolǵan kezde, osy Hattamanyń maqsattaryna qol jetkizý úshin tıisti halyqaralyq uıymdar men ǵylymı ınstıtýttarǵa tehnıkalyq qyzmetter jáne qarjy qyzmetteri úshin júginedi;
(h) osy Hattamany oryndaý úshin talap etilýi múmkin kez kelgen qosymsha fýnktsııalardy júzege asyrady.
2. Konventsııanyń 23-babynyń 4-tarmaǵyna sáıkes Hatshylyq, atap aıtqanda:
(a) Ýaǵdalasýshy Taraptarǵa habarlama berýge arnalǵan baılanys pýnktterine qatysty aqparatty Ýaǵdalasýshy Taraptarǵa elektrondyq nemese basqa da yńǵaıly kez kelgen túrde beredi;
(b) mynalardy:
(i) osy Hattamanyń 5-babynyń 3-tarmaǵyna sáıkes josparlanyp otyrǵan qyzmetke qatysty habarlamany;
(ii) osy Hattamanyń 7-babynyń 3-tarmaǵyna sáıkes shyǵý Tarapy bergen qorshaǵan ortaǵa áserdi baǵalaý jónindegi qujattamany; jáne
(iii) osy Hattamanyń 10-babynyń 2-tarmaǵyna sáıkes alynǵan eskertýler qalaı eskerilgeni týraly aqparatty qosa alǵanda, sebepterimen jáne túsinikterimen birge josparlanatyn qyzmet boıynsha túpkilikti sheshimdi osy Hattamany oryndaý barysynda alynǵan, shyǵý Tarapy bergen aqparatty elektrondyq nemese kez kelgen basqa yńǵaıly túrde alady jáne taratady;
(c) osy Hattamany oryndaýǵa baılanysty máseleler boıynsha esepterdi daıyndaıdy jáne taratady;
(d) Ýaǵdalasýshy Taraptardan alynatyn máseleler men aqparatty qaraıdy jáne osy Hattamany oryndaýmen baılanysty máseleler jóninde olarmen konsýltatsııalar ótkizedi;
(e) múmkindiginshe Ýaǵdalasýshy Taraptar arasynda aqparat almasýǵa járdemdesedi jáne Ýaǵdalasýshy Taraptarǵa osy Hattamanyń erejelerin oryndaý boıynsha kómek kórsetedi;
(f) kez kelgen Ýaǵdalasýshy Taraptyń ótinishi boıynsha osy Hattamany tıimdi oryndaý úshin tehnıkalyq járdemdesýdi jáne konsýltatsııalardy qamtamasyz etýdi uıymdastyrady;
(g) óńirlik jáne halyqaralyq uıymdarmen jáne baǵdarlamalarmen tıisinshe yntymaqtasady; jáne
(h) Ýaǵdalasýshy Taraptardyń Konferentsııasynda aıqyndalýy múmkin basqa da fýnktsııalardy oryndaıdy.
14-bap. Qarjylandyrý
1. Osy Hattamanyń maqsattaryna qol jetkizý úshin Ýaǵdalasýshy Taraptar, múmkindik bolǵan kezde, tıisti baǵdarlamalardy, jobalardy jáne sharalardy ázirleýdi jáne júzege asyrýdy qarjylaı qamtamasyz etedi. Bul úshin Ýaǵdalasýshy Taraptar:
(a) osy maqsattar úshin kózdelgen ishki qarjy resýrstaryn bóledi;
(b) granttar men nesıelerdi qosa alǵanda, ekijaqty jáne kópjaqty kózderdiń qarjy resýrstary men qarjylandyrý tetikterin tartýǵa járdemdesedi; jáne
(c) basqa memleketterdiń úkimettik mekemeleri, halyqaralyq uıymdar, úkimettik emes uıymdar men jeke sektor qurylymdary qorlarynyń qarajatyn qosa alǵanda, resýrstardy tartý jáne baǵyttaý úshin ınnovatsııalyq ádister men yntalandyrý sharalaryn zerdeleıdi.
2. Eger Ýaǵdalasýshy Taraptardyń Konferentsııasy basqa sheshim qabyldamasa, osy Hattamaǵa Konventsııanyń qarjylyq qaǵıdalary mutatis mutandis qoldanylady.
3. Osy Hattamada qamtylǵan qyzmettiń barlyq túri jáne olardy júzege asyrý Ýaǵdalasýshy Taraptardyń bıýdjetterinde kózdelgen qarajat sheginde, sondaı-aq ózderiniń ulttyq zańnamasynda tyıym salynbaǵan basqa da kózderden qarjylandyrylady.
15-bap. Daýlardy retteý
Ýaǵdalasýshy Taraptar arasyndaǵy osy Hattamanyń erejelerin qoldanýǵa nemese túsindirýge qatysty kez kelgen daý Konventsııanyń 30-babyna sáıkes sheshiledi.
16-bap. Hattamany qabyldaý jáne onyń kúshine enýi
1. Osy Hattamany Ýaǵdalasýshy Taraptar Konferentsııasynyń sessııasynda Ýaǵdalasýshy Taraptar ortaq sheshimmen qabyldady.
2. Osy Hattama __________ qalasynda ________ bastap ________ deıin Kaspıı mańy memleketteriniń ǵana qol qoıýy úshin ashyq.
3. Osy Hattama Kaspıı mańy memleketteriniń ratıfıkatsııalaýyna, qabyldaýyna nemese bekitýine jatady jáne qol qoıýǵa jabylǵan kúninen bastap kez kelgen Kaspıı mańy memleketiniń qosylýy úshin ashyq bolady.
4. Ratıfıkatsııalaý, qabyldaý, bekitý nemese oǵan qosylý týraly qujattar Konventsııanyń Depozıtarııine saqtaýǵa tapsyrylady.
5. Osy Hattama Kaspıı mańy memleketteriniń barlyǵy ratıfıkatsııalaý, qabyldaý, bekitý jáne oǵan qosylý týraly qujattardy saqtaýǵa tapsyrǵannan keıin toqsanynshy kúni kúshine enedi.
17-bap. Osy Hattamaǵa túzetýler men usynystardy jáne onyń qosymshalaryna túzetýlerdi qabyldaý
Ýaǵdalasýshy Taraptar osy Hattamaǵa túzetýler men qosymshalardy, sondaı-aq onyń qosymshalaryna túzetýler qabyldaý týraly usynystardy engize alady. Mundaı túzetýler men qosymshalardy Ýaǵdalasýshy Taraptar qabyldaıdy jáne olar Konventsııanyń 24, 25jáne 34-baptaryna sáıkes solar úshin kúshine enedi.
18-bap. Hattamanyń ulttyq zańnamaǵa áser etýi
Osy Hattamanyń erejeleri Ýaǵdalasýshy Taraptardyń osy Hattamany oryndaý úshin tıisinshe asa qatań ulttyq sharalardy qabyldaý quqyǵyna áser etpeıdi.
19-bap. Ózge de halyqaralyq sharttarmen baılanys
Osy Hattamadaǵy eshnárse de Ýaǵdalasýshy Taraptar qatysýshylary bolyp tabylatyn ózge de halyqaralyq sharttar boıynsha olardyń quqyqtary men mindettemelerine nuqsan keltirmeıdi.
20-bap. Eskertýler
Osy Hattamaǵa eshqandaı eskertýler jasaýǵa jol berilmeıdi.
21-bap. Depozıtarıı
Konventsııanyń Depozıtarııi osy Hattamanyń Depozıtarııi bolyp tabylady.
22-bap. Teńtúpnusqaly mátinder
Osy Hattamanyń ázerbaıjan, qazaq, orys, túrikmen, parsy jáne aǵylshyn tilderindegi mátinderi birdeı teńtúpnusqaly bolyp tabylady. Osy Hattamany túsindirý nemese qoldaný týraly daýlar týyndaǵan jaǵdaıda aǵylshyn tilindegi mátin paıdalanylady.
23-bap. Kaspıı teńiziniń quqyqtyq mártebesi jónindegi kelissózderge qatysy
Osy Hattamanyń eshqandaı da erejeleri Kaspıı teńiziniń quqyqtyq mártebesi jónindegi kelissózderdiń nátıjesin aldyn ala aıqyndaıtyndaı bolyp túsindirilmeıdi.
Osyny kýálandyrý úshin tıisti túrde ókilettik berilgen tómendegi qol qoıýshylar osy Hattamaǵa qol qoıdy.
____________ jylǵy ___________ ______________ qalasynda jasaldy.
І QOSYMShA
Josparlanyp otyrǵan qyzmet túrleriniń tizbesi
1. Munaı óńdeý zaýyttary (shıki munaıdan jaǵar materıaldardy ǵana óndiretin kásiporyndardy qospaǵanda) jáne ónimdiligi kúnine 500 t. nemese odan kóp bolatyn kómirdi nemese bıtým taqtatastardy gazdandyrýǵa jáne suıyltýǵa arnalǵan qondyrǵylar.
2. Jylý qýaty 300 megavatt nemese odan joǵary jylý elektr stantsııalary men suıyltýǵa arnalǵan basqa da qondyrǵylar.
3. Eń joǵary qýaty 1 kVt turaqty jylý júktemesinen aspaıtyn ydyratqysh jáne udaıy óndiriletin materıaldardy óndirý men konversııalaýǵa arnalǵan zertteý qondyrǵylaryn qospaǵanda, elektr stantsııalaryn nemese reaktorlardy1 bólshekteýdi nemese paıdalanýdan shyǵarýdy qosa alǵanda, osyndaı atom stantsııalary jáne basqa atom reaktorlary.
4. ıAdrolyq otyndy óndirýge nemese baıytýǵa, paıdalanylǵan ıadrolyq otyndy regeneratsııalaýǵa jáne saqtaýǵa nemese radıoaktıvti qaldyqtardy saqtaýǵa, kómýge jáne qaıta óńdeýge ǵana arnalǵan qondyrǵylar.
5. Domnalyq jáne bolat balqytý óndirisine jáne tústi metaldardy balqytýǵa arnalǵan iri qondyrǵylar.
6. Mynalardy: asbest-tsementti ónimderge qatysty - jyldyq óndirý 20 000 t. daıyn ónimnen asatyn; frıktsııalyq materıaldarǵa qatysty - jyldyq óndirý 50 t. daıyn ónimnen asatyn asbesti qoldanýdyń basqa da túrlerine qatysty jylyna 200 t. astam paıdalanatyn asbest shyǵarý jáne asbesti jáne quramynda asbest bar ónimderdi óńdeýge jáne qaıta ózgertýge arnalǵan qondyrǵylar.
7. Hımııa jáne munaı-hımııa kásiporyndary.
8. Avtomagıstraldardy, jyldam júrýge arnalǵan joldardy2, alysqa qatynaıtyn temirjoldar úshin trassalardy jáne ilespe kópirlerdi jáne negizgi ushý-qoný jolaǵynyń uzyndyǵy 2100 metr jáne odan asatyn áýejaılardy salý, rekonstrýktsııalaý jáne/nemese keńeıtý.
9. Munaıdy, gazdy jáne munaı ónimderin nemese hımııalyq zattardy tasymaldaýǵa arnalǵan úlken dıametrli qubyr joldar.
10. Teńiz/saýda porttary, sondaı-aq ishki sý joldary men sý syıymdylyǵy 1350 tonnadan asatyn kemelerdiń ótýine jol berilgen ishki keme qatynasyna arnalǵan porttar.
11. Órteý, hımııalyq qaıta óńdeý jolymen qaldyqtardy joıý qondyrǵylardy jáne qaldyqtardy kómý obektileri.
12. Іri bógetter, sý qoımalary jáne Kaspıı teńizimen qosylǵan kanaldar.
13. Eger alynatyn nemese toltyrylatyn sýdyń jyldyq kólemi 10 000 000 tekshe metrge jetse nemese odan da assa, jerasty sýlaryn alý jónindegi qyzmet nemese jerasty sýlaryn jasandy jolmen toltyrý júıeleri.
14. Kúnine aýamen qurǵatylǵan 200 tonna nemese odan astam ónim alatyn tsellıýloza, qaǵaz jáne karton endirisi.
15. Іri karerler jáne metall kenderi nemese kómir óndiriletin jerdegi kenderdi iri aýqymda ashyq óndirý, shyǵarý jáne baıytý.
16. Kómirsýtekterin teńizde óndirý. Munaı jaǵdaıynda alynatyn mólsheri kúnine 500 tonnadan jáne gaz jaǵdaıynda 500 000 tekshe metrden asatyn munaıdy jáne tabıǵı gazdy óndirý.
17. Munaı, munaı-hımııalyq jáne hımııalyq ónimderge arnalǵan iri qoımalar.
18. Úlken alańdardy ormansyzdandyrý.
19. Ózen basseınderiniń sheginde nemese olardyń arasynda sý resýrstarynyń arnasyn burý jónindegi jumystar, mundaı arna burý kezinde sýdyń jetispeı qalý múmkindigin boldyrmaýǵa baǵyttalǵan jáne buratyn sýdyń kólemi jylyna 100 000 000 tekshe metrden asady; basqa barlyq jaǵdaılarda jylyna 2 000 000 000 asatyn basseınnen sý alýdy kópjyldyq ortasha aǵyny bar ózen basseınderi sheginde nemese olardyń arasynda sý resýrstaryn burý jónindegi jumystar, bul rette buratyn sý kólemi osy aǵynnyń 5 paıyzynan asady. Eki jaǵdaıda da sý qubyryndaǵy aýyz sýdy burýǵa bolmaıdy.
20. Ónimdiligi 150 000 adam mólsherinde halyq sanynyń balamasynan asatyn aǵyndy sýlardy tazalaýǵa arnalǵan qondyrǵylar.
21. Mıkrobıologııalyq jáne bıotehnologııalyq ónerkásip kásiporyndary jáne qorshaǵan ortaǵa gendik-túrlendirilgen aǵzalardy shyǵarý.
22. Qurlyq ýchaskelerin jasandy túrde ulǵaıtý jáne araldardy, shyǵanaqtardy jáne rıfterdi jasaý.
I qosymshaǵa eskertpe
1 Osy Hattamanyń maqsattary úshin atom elektr stantsııalary men basqa da atom reaktorlary barlyq ıadrolyq otyn jáne basqa da radıoaktıvti lastanǵan elementter qondyrǵynyń ónerkásiptik alańynan túpkilikti joıylǵanda, mundaı qondyrǵylar bolýdy toqtatady.
2 Osy Hattamanyń maqsattary úshin:
"Avtomagıstral" termıni jol boıyndaǵy jerlerge qyzmet kórsetpeıtin jáne:
(a) jekelegen oryndardy nemese ýaqytsha shekteýlerdi qospaǵanda, júrýge arnalmaǵan nemese erekshe jaǵdaılarda basqa quraldarmen júrýge arnalǵan, bir-birinen bólip turǵan jolaqpen bólingen, eki baǵytta júrýge arnalǵan jekelegen kólik júretin bólikteri bar;
(b) joldarmen de, temirjoldarmen nemese tramvaı joldarymen de, jaıaý júrginshiler joldarymen de bir deńgeıde kesip ótetin jerleri joq;
(c) avtomagıstral retinde arnaıy belgilengen avtokólik quraldarynyń qozǵalysy úshin arnaıy salynǵan jáne olardyń júrýine arnalǵan joldy bildiredi.
- "Jyldam júrýge arnalǵan jol" termıni oǵan kirý jol aıryqtary nemese retteletin jol qıylystary arqyly ǵana múmkin bolatyn jáne atap aıtqanda, onda toqtaýǵa jáne júrý bóliginde (júrý bólikterinde) toqtaýǵa tyıym salynǵan, avtokólik quraldarynyń júrýine arnalǵan joldy bildiredi.
3 Osy Hattamanyń maqsattary úshin "áýejaı" termıni Halyqaralyq azamattyq avıatsııa uıymyn quratyn 1944 jylǵy AQSh, Chıkago odaǵy Halyqaralyq azamattyq avıatsııa týraly konventsııasyna 14-qosymshadaǵy anyqtamaǵa sáıkes keletin áýejaıdy bildiredi.
II QOSYMShA
Eleýli transshekaralyq áser etýdi aıqyndaýǵa yqpal etetin ólshemsharttar tizbesi
Múddeli Taraptar qyzmettiń eleýli teris transshekaralyq áseri, atap aıtqanda, mynadaı:
(a) Mólsheri: qyzmettiń osy túri úshin mólsheri aýqymdy bolatyn qyzmettiń josparlanatyn túrleri;
(b) Ornalasýy: tikeleı erekshe ekologııalyq sezimtal nemese olarǵa jaqyn (1971 jylǵy 2 aqpandaǵy Halyqaralyq máni bar sýly-batpaqty alqaptar týraly konventsııada eń aldymen sýda júzetin qustardyń negizgi tirshilik etý mekeni retinde aıqyndalǵan sýly-batpaqty alqaptar, ulttyq parkter, tabıǵı qoryqtar, erekshe ǵylymı múddedegi oryndar nemese arheologııalyq, mádenı nemese tarıhı mańyzy bar oryndar sııaqty) aýdandarda ornalasqan josparlanyp otyrǵan qyzmet túrleri; sondaı-aq josparlanyp otyrǵan ázirlemelerdiń sıpattamalary halyqqa eleýli áser etetin oryndardaǵy josparlanyp otyrǵan qyzmet túrleri;
(c) Áser etýi: adamǵa nemese qundy túrlerge nemese aǵzalarǵa salmaqty áser etý táýekelin ulǵaıtatyn, qozǵalatyn aýdannyń qazirgi nemese yqtımal paıdalanýyna qater tóndiretin jáne qorshaǵan ortanyń áleýeti qarsy tura almaıtyn qosymsha shyǵaryndylardyń sebebi bolyp tabylatyn qyzmet túrlerin qosa alǵanda, erekshe keshendi jáne áleýetti teris áser etýimen josparlanyp otyrǵan qyzmet túrleri ólshemsharttarynyń biriniń nemese birnesheýiniń negizinde transshekaralyq áseri bolatyny-bolmaıtyny týraly máseleni qaraýy múmkin.
III QOSYMShA
Qorshaǵan ortaǵa áserdi baǵalaý jónindegi qujattamanyń eń az quramy
Osy Hattamanyń 6-babyna sáıkes qorshaǵan ortaǵa áserdi baǵalaý jónindegi qujattamaǵa engizilýge jatatyn aqparat, keminde mynalardy:
(a) josparlanyp otyrǵan qyzmettiń sıpattamasyn jáne onyń maqsattaryn;
(b) sıpattamany, qajet bolǵan jaǵdaıda josparlanyp otyrǵan qyzmettiń aqylǵa qonymdy balamalaryn (mysaly, geografııalyq nemese tehnologııalyq sıpattaǵy), onyń ishinde qyzmetten bas tartý nusqasyn;
(c) josparlanyp otyrǵan qyzmet nemese onyń balama nusqalary eleýli túrde yqpal etýi múmkin qorshaǵan ortanyń elementteriniń sıpattamasyn;
(d) josparlanyp otyrǵan qyzmettiń jáne onyń balama nusqalarynyń qorshaǵan ortaǵa áser etýiniń yqtımal túrleriniń sıpattamasyn jáne olardyń aýqymynyń baǵalanýyn;
(e) qorshaǵan ortaǵa teris áserdi barynsha azaıtýǵa baǵyttalǵan aldyn alý sharalarynyń sıpattamasyn;
(f) boljam jasaý ádisterin jáne osylardyń negizinde jatqan bastapqy erejelerdi naqty kórsetýdi, sondaı-aq qorshaǵan orta týraly paıdalanylatyn tıisti derekterdi;
(g) bilimdegi olqylyqtardy jáne talap etiletin aqparatty daıyndaý kezinde anyqtalǵan belgisizdikterdi anyqtaýdy;
(h) qajet bolǵan jaǵdaıda monıtorıng jáne basqarý baǵdarlamalarynyń jáne jobadan keıingi taldaýdyń barlyq josparynyń qysqasha mazmunyn; jáne
(i) tehnıkalyq emes sıpattaǵy, qajet bolǵan kezde materıaldardy usynýdyń kórsetimdi quraldaryn (kartalar, kesteler) paıdalana otyryp beriletin rezıýmeni qamtıdy.