Kaspıı konventsııasy: Ekonomıkalyq áleýeti qandaı
Kaspıı mańy elderiniń besinshi sammıti barysynda Kaspıı teńiziniń quqyqtyq mártebesi týraly Konventsııaǵa qol qoıyldy. Ulttyq ekonomıka mınıstrliginiń Strategııalyq josparlaý jáne taldaý departamenti dırektorynyń orynbasary Baýyrjan Turlybekov qujattyń Qazaqstan úshin ekonomıkalyq turǵydan qandaı múmkindikter ashatynyn aıtty.
«Iran baǵytynyń keleshegi zor. Iran arqyly buryn qoljetimsiz bolǵan joldar ashyldy. Kishigirim taktıkalyq, sanktsııalyq qarama-qaıshylyqtar bar. Degenmen, atalmysh blok biz úshin ashylyp keledi, alda Iranmen, Serbııamen jáne taǵy da basqa eldermen erkin saýda týraly kelisim jasasamyz. Reseı, Ázerbaıjan, Túrikmenstanmen EAEO jáne TMD aıasynda jumys jasap jatyrmyz. Iran postkeńestik blokqa enbeıdi, sondyqtan olarmen jańadan kelisim júrgizýge týra keledi. Munyń biz úshin áleýeti zor», - dedi Baýyrjan Turlybekov.
Eske salaıyq, Konventsııada teńizdegi Kaspıı mańy elderi arasyndaǵy ózara qarym-qatynastyń barlyq quqyqtyq aspektileri qarastyrylǵan. Qujatqa sáıkes, Kaspıı teńiziniń erekshe quqyqtyq mártebesi paıda bolady. Kaspıı teńizine BUU-nyń 1982 jylǵy teńiz quqyǵy týraly Konventsııasy jáne transshekaralyq kólder boıynsha kórshiles elderge qatysty qoldanylatyn ustanymdar jaramaıdy. Tek teńizdiń túbi sektorlarǵa bólindi. Sýdyń qabatymen baılanysty egemendik quqyǵy kólge qoldanylǵan ustanymǵa negizdelip belgilenedi. Osylaısha, barlyq bes Kaspıı mańy elderi keme qatynasy, sý asty qubyr jelilerin tóseý jáne taǵy da basqa máselelerde shoǵyrlandyrylǵan tásilderge qol jetkizdi. Senimdi quqyqtyq negizdi qalaý arqyly Qazaqstan, Reseı, Iran, Ázerbaıjan jáne Túrikmestan elderi arasyndaǵy yntymaqtastyqtyń aıasy keńeıedi.