Qasym-Jomart Toqaev Prezıdenttik jastar kadr rezerviniń forýmyna qatysty
Jıyn aldynda Memleket basshysyna Prezıdenttik jastar kadr rezerviniń qataryna ár jyldary ótken mamandardyń jetekshiligimen júzege asyrylyp jatqan jobalar tanystyryldy. Atap aıtqanda, Prezıdentke «E-qyzmet» aqparattyq júıesiniń artyqshylyqtary, Citix kompanııasy ónimderiniń eksporttyq áleýeti, «Kazakh Invest» ulttyq kompanııasynyń óńdeýshi ónerkásip pen energetıka sektoryna ınvestor tartý tájirıbesi, sondaı-aq bıýdjettik protsesterdi ońtaılandyrýǵa arnalǵan «eAkimat365» aqparattyq júıesi týraly málimet berildi.
Qasym-Jomart Toqaev forým qatysýshylarynyń aldynda sóılegen sózinde jastardyń osynaý ınnovatsııalyq izdenisterin oń baǵalap, tıisti memlekettik organdar tarapynan mundaı bastamalarǵa qoldaý kórsetiletinin jetkizdi.
Prezıdenttiń pikirinshe, memleket basqarý isine oıy ushqyr, bilimi ozyq, sana-sezimi tereń, naǵyz otanshyl azamattar kóptep kelýi kerek.
– Prezıdenttik jastar kadr rezervi dál osyndaı talapty jastarǵa biregeı múmkindik beredi. Búginde rezervte 400 maman bar. Sonyń 280-i, ıaǵnı 70 paıyzy ortalyq jáne jergilikti atqarýshy organdarda jaýapty laýazymdarǵa taǵaıyndaldy. Birqatary kvazımemlekettik sektorda jáne bıznes salasynda eńbek etip júr. Osy oraıda men Memlekettik qyzmet isteri agenttiginiń burynǵy tóraıymy Anar Jaıylǵanova kezinde osy bastamany júzege asyrýǵa mol úles qosqanyn atap ótkim keledi. Qazirgi tańda elimizde aýqymdy reformalar júzege asyrylyp jatyr. Memleketimizdi órkendetý úshin jańa, batyl qadamdar jasalýda. Sondyqtan ózderińiz sııaqty elimizdiń jalyndy jastary osy ózgeristerdiń qozǵaýshy kúshine, myqty tiregine aınalýy kerek dep sanaımyn, – dedi Qasym-Jomart Toqaev.
Memleket basshysy jýyrda aımaqtyq jastar kadr rezervine irikteý bastalatynyn málimdedi. Ákimder onyń ashyq ári ádil ótýin qamtamasyz etýge tıis. Sonymen qatar kadrlyq rezervti jasaqtaý barysynda ár oblystyń áleýmettik-ekonomıkalyq ereksheligin eskerý mańyzdy.
Prezıdent memlekettik qyzmetshilerge tán jańa mádenıet qalyptastyrý, qundylyqtardy ózgertý máselesine aıryqsha toqtaldy. Onyń aıtýynsha, barlyq salada, ásirese memlekettik organdarda zań men tártip ústemdigi bolýǵa tıis.
– Zań men tártip ornamasa, qazirgideı kúrdeli geosaıası jaǵdaıda elimizdi saqtap qalý qıyn bolady. Muny bári túsingeni jón. Tek memlekettik qyzmetshiler ǵana emes, jalpy qoǵam zańǵa baǵynýǵa tıis. Bul demokratııa shekteledi degen sóz emes, kerisinshe, elimizdiń egemendigin nyǵaıtyp, demokratııany damyta túsedi, – dedi Memleket basshysy.
Qasym-Jomart Toqaevtyń pikirinshe, bılik ókilderi árdaıym halyqpen birge, ıaǵnı azamattarmen tyǵyz baılanysta jumys isteýi qajet. Kez kelgen máseleni ýaqytyly sheship otyrý – negizgi mindet. «Halyq únine qulaq asatyn memlekette» dál osyndaı qundylyqtar ornyǵýy kerek.
Sonymen qatar Prezıdent memlekettik qyzmette bilikti salalyq mamandardyń tapshylyǵy seziletinin aıtty.
– Bul rette elimizdegi bıznes, aýyl sharýashylyǵy, qarjy, medıtsına, bilim jáne basqa da sektorlarda tabysty eńbek etip júrgen adamdar jetkilikti. Naqty nátıjege umtylyp, tutynýshynyń qajettiligin óteý úshin jumys isteıtin osyndaı mamandardyń áleýetin jumyldyrý kerek. Memlekettik qyzmettiń gıbrıdti modelin engizýdi jalǵastyrǵan jón. Ol úshin jeke sektordan bilikti mamandardy memlekettik qyzmetke qabyldaý erejesin anaǵurlym erkin, jeńil etip jasaý máselesin muqııat pysyqtaý qajet, – dedi Qasym-Jomart Toqaev.
Prezıdent memlekettik qyzmettiń tartymdylyǵyn arttyrý úshin jeke sektormen básekeles eńbekaqy belgileý qajet ekenin atap ótti.
– Árıne jalaqy men syıaqyny shekten tys kóp berýge bolmaıdy. Biraq tańerteńnen keshke deıin, ýaqytpen sanaspaı jumys isteıtin memlekettik qyzmetkerlerge belgili bir deńgeıde materıaldyq ótemaqy tólenýi kerek dep sanaımyn. Másele – óte ózekti. Biz muny memlekettik qyzmetshilerdiń paıdasyna sheshemiz. Olardyń baspana máselesin de tıisti deńgeıde sheshý kerek. Bul boıynsha Sıngapýr jáne basqa da elderdiń tájirıbesine nazar aýdarǵan jón. Olardyń memlekettik basqarý júıesindegi tıimdi ádis-tásilderdi qarastyrý qajet, – dedi Qasym-Jomart Toqaev.
Sondaı-aq Memleket basshysy ǵalymdardy, sarapshylar men belsendi azamattardy, ásirese, eriktilerdi qyzmetke tartýdyń máni zor dep sanaıdy. Bul rette Prezıdent elimizdiń ádiletti memleket ári ınklıýzıvti qoǵam quryp jatqanyna, genderlik teńdikti saqtaý máselesine nazar aýdardy.
– Memlekettik apparattaǵy áıelderdiń úlesi 55 paıyzǵa jýyqtaǵanyna qaramastan, basshylyq quramda bul kórsetkish 39 paıyzdan aspaıdy. Óz tájirıbemnen biletinim, áıelderdi qyzmetke tartý kerek. Birinshiden, er adamdar renjimesin, áıelder jumysqa óte muqııat, tııanaqty qaraıdy. Er adamdarmen salystyrǵanda, jemqorlyq áreketterge beıim emes. Sybaılas jemqorlyqqa qarsy kúres jónindegi agenttiktiń statıstıkasy soǵan meńzeıdi. Saıası qyzmetkerler arasynda da eleýli teńsizdik baıqalady. Olardyń qataryndaǵy áıelderdiń sany 10 paıyzǵa jetpeıdi. Memlekettik qyzmettegi jastardyń úlesine qatysty da dısproportsııa bar. Memlekettik qyzmettegi áıelderdiń, jastardyń jáne múmkindigi shekteýli azamattardyń sanyn kóbeıtý kerek. Olardyń, ásirese, basshylyq quramda qyzmet etýine barynsha múmkindik bergen jón, – dedi Prezıdent.
Qasym-Jomart Toqaev jas mamandardy memlekettik qyzmetke beıimdeý úshin Tálimgerlik ınstıtýtyn jandandyrý máselesine basa nazar aýdardy. Sonymen qatar memlekettik qyzmette «komandamen kóshý» úrdisi áli tyıylmaı otyrǵanyn synǵa aldy. Osyǵan oraı Prezıdent Ákimshiligine, Memlekettik qyzmet isteri jónindegi agenttikke bul máseleni qatań baqylaýǵa alýdy, mundaı áreketterge batyl tosqaýyl qoıýdy tapsyrdy.
– Jalpy, Memlekettik qyzmet isteri jónindegi agenttikke zań júzinde qosymsha quzyret berý qajet dep sanaımyn. Olar elimizdegi kadr saıasatyna konstrýktıvti turǵydan yqpal ete alýǵa tıis. Árıne, bul Agenttik basshylyǵyna aıryqsha jaýapkershilik júkteıdi, – dedi Qasym-Jomart Toqaev.
Prezıdent memlekettik qyzmetti neǵurlym ozyq salaǵa aınaldyrý qajet ekenin aıtty.
– Jyldar boıy jaýyr bolǵan bıýrokratııaǵa, qaǵazbastylyqqa úzildi-kesildi tosqaýyl qoıatyn ýaqyt jetti. Memlekettik qyzmet júıesinde barlyq úderis ashyq bolýǵa tıis. «Memleket adam úshin» qyzmet etýi kerek. Elimizde azamattardyń múddesin tolyq qorǵaıtyn memlekettik qyzmet modelin, úlgisin qalyptastyrý qajet. Sondyqtan ýaqyt talabyna saı keletin jáne qoǵam suranysyna jaýap beretin jańa jumys tásilderin engizgen jón. Memlekettik qyzmetshilerdiń jumysyn shynaıy baǵalaıtyn naqty ólshemder bolýǵa tıis. Bul – baǵalaý júıesin udaıy jańartyp otyrý qajet degen sóz. Memlekettik qyzmetshiniń is júzinde atqarǵan jumysy mindetti túrde eskerilýi kerek. Eń bastysy, árbir qyzmetshi elimizdiń aldynda turǵan strategııalyq mindetterge sáıkes barynsha tıimdi jumys isteýge daıyn bolýy qajet, – dedi Prezıdent.
Bul rette IT-sheshimder arqyly memlekettik qyzmet júıesin ońtaılandyrý mańyzdy.
– Jasandy ıntellekt tehnologııasyn jáne aýqymdy málimetter qoryn, ıaǵnı Big Data-ny tıimdi qoldaný kerek. Zamanaýı tehnologııalar arqyly halyqpen etene baılanys ornatýdyń joldaryn jaqsartqan jón. Sebebi barlyq mańyzdy sheshimder azamattardyń pikiri negizinde qabyldanýǵa tıis, – dedi Qasym-Jomart Toqaev.
Prezıdent qaıda júrse de, únemi elimizdiń jas urpaǵy jóninde aıtatynyn eske saldy.
– Men sizderge zor senim artamyn. Ekonomıkada, memlekettik qyzmette nemese basqa sektorda jumys istep júrgen jastarymyzǵa qoldaý bildirý úshin qoldan kelgenniń bárin jasaımyn. Sizder ómirdiń bazaryna endi kelgen, al biz qaıtyp bara jatqan adamdarmyz. Bul – qalypty dúnıe. Ýaqyty kelgende, sizderge jol beremiz. Biz zeınetke shyǵamyz, ornymyzǵa sizderdeı jalyndy jastar keledi. Biraq sizder týǵan elge, Otanǵa qyzmet etýge daıyn bolýlaryńyz qajet. Óıtkeni kúrdeli zamanǵa tap kelip turmyz. Kóptegen qıyndyqtardy bastan ótkerip jatyrmyz, – dedi Qasym-Jomart Toqaev.
Memleket basshysy Prezıdenttik jastar kadr rezervine ótken mamandarǵa zor jaýapkershilik júkteletinin atap ótip, olardyń negizgi maqsaty memleket múddesi bolýǵa tıis ekenin jetkizdi.
– Kóp uzamaı memlekettiń ıgiligi úshin eń jaýapty sheshim qabyldaıtyn kezeńge tap kelesizder. Úkimette bolsyn nemese kvazımemlekettik sektorda bolsyn, el basqarý isine aralasasyzdar. Álbette, jeke sektorda da eńbek etesizder. Sondyqtan men sizderge zor úmitpen qaraımyn. Eń aldymen, osy zor jaýapkershilikti durys túsingen abzal. Qaı salada bolmasyn, negizgi maqsat memleket múddesi bolýǵa tıis. Barshańyzǵa málim, men jaqynda Úkimette keńeıtilgen jıyn ótkizdim. Qazaqstannyń jańa ekonomıkalyq saıasatyn júzege asyrýǵa arnalǵan naqty sharalarǵa toqtaldym. Qazir bizdiń aldymyzda óte aýqymdy mindetter tur, – dedi Prezıdent.
Sonymen qatar forýmda «Kazakhstan Investment Development Fund (KIDF) Management Company» ınstıtýtsıonaldyq seriktester departamentiniń dırektory Janar Nurjanova, «Wand synthesis Al» mashınalyq oqytý júıesin ázirleýshi Álibek Saılanbaev, Aqtóbe oblysy Hromtaý aýdanynyń ákimi Nurhan Tileýmuratov, Tsıfrlyq damý, ınnovatsııalar jáne aeroǵarysh ónerkásibi mınıstrligi Innovatsııalardy damytý departamentiniń dırektory Darhan Myrzabaev sóz sóıledi.