Qasym-Jomart Toqaev pen Sı Tszınpın BAQ ókilderi úshin brıfıng ótkizdi
Memleket basshysy óziniń shaqyrýyn qabyl alyp, Qazaqstanǵa memlekettik saparmen kelgeni úshin Sı Tszınpınge shynaıy rızashylyǵyn bildirdi.
– Osy saparyńyz – qazaq-qytaı jylnamasyndaǵy aıtýly ári tarıhı oqıǵa. Oǵan qosa bul – eki el arasyndaǵy yntymaqtastyqty jańa deńgeıge kóterýge degen Sizdiń nıetińizdiń aıqyn kórinisi dep bilemin. Men bul ıgi umtylysty tolyqtaı qoldaımyn. Qytaı – biz úshin tatý kórshi, dostas jáne máńgilik jan-jaqty strategııalyq seriktes memleket. Bul bizdiń elderimizge ortaq qundylyqtar men ortaq ustanym dep aıtqym keledi. Onyń tarıhı tamyry tereńde jatqany sózsiz, – dedi Qasym-Jomart Toqaev.
Qazaqstan Prezıdenti eki el arasyndaǵy tyǵyz saýda jáne gýmanıtarlyq baılanystardyń damý tarıhyna toqtalyp, onyń keleshegi jarqyn bolaryna senim bildirdi.
– Halyqtarymyz Uly Jibek joly bastaý alyp, tórtkúl dúnıege taralǵan kıeli jolda yntymaǵy men birligin jarastyrǵan. Tarıh qoınaýyna úńiletin bolsaq, Qytaı eli qazaq halqyna eshqashan jamandyq jasaǵan joq, eshqandaı tosqaýyldar qurǵan emes. Járdem ǵana bergen. Bizdiń elderimiz árdaıym ózara tyǵyz baılanysta jáne shynaıy dostyq qarym-qatynasta boldy. Búgin de solaı jáne solaı bolyp qala bermek. Men buǵan kámil senemin, – dedi Memleket basshysy.
Qasym-Jomart Toqaev QHR Tóraǵasymen birge memleketter arasyndaǵy san qyrly yntymaqtastyqty bekemdeı beretinine nazar aýdaryp, búgingi kelissóz nátıjeleri sonyń aıqyn dáleli ekenin aıtty.
– Qazaqstan men Qytaıdyń myzǵymas saıası qatynastary ózara senim men qoldaý rýhynda damyp kele jatyr. Eki el arasynda sheshimin tappaǵan eshqandaı túıtkil joq. Sondyqtan kúsh biriktire otyryp, saýda-ekonomıkalyq, ǵylymı-tehnıkalyq jáne mádenı-gýmanıtarlyq áriptestikti jandandyrýǵa nıettimiz. Biz Tóraǵa Sı Tszınpın ekeýmiz jańa ǵana Birlesken málimdemege qol qoıdyq. Qujatta eki el qatynastarynyń jetistikteri jáne aldaǵy josparlary keńinen qamtylǵan. Qytaı – Qazaqstannyń basty saýda seriktesi. Byltyr elderimiz arasyndaǵy saýda kólemi 41 mıllıard dollar boldy. Aldaǵy ýaqytta taýar aınalymyn eseleı túsemiz. Buǵan áleýetimiz jetkilikti. Qytaı – bizdiń negizgi sheteldik ınvestorymyzdyń biri. Sońǵy 15 jylda bul elden Qazaqstanǵa 25 mıllıard dollarǵa jýyq ınvestıtsııa tartyldy, – dedi Qasym-Jomart Toqaev.
Memleket basshysy byltyr Qazaqstan ekonomıkasyna quıylǵan qytaı ınvestıtsııasynyń kólemi 16 paıyzǵa ósip, 1,8 mıllıard dollarǵa jetkenin atap ótti. Bul kórsetkishti ulǵaıtýǵa eki tarap ta múddeli.
– Búginde quny 14,5 mıllıard dollar bolatyn 45 joba júzege asyrylyp jatyr. Jalpy Qytaı kapıtalynyń úlesi bar kásiporyndar sany 4700-den asady. Biz ózara tıimdi ınvestıtsııalyq jobalardy odan ári júzege asyrýdyń mańyzyn atap óttik. Naqtyraq aıtqanda, energetıka, ınfraqurylym, aýyl sharýashylyǵy, óndiris, qarjy, kólik, aeroǵarysh ónerkásibi jáne IT salalaryna toqtaldyq. Qazaqstan óz naryǵyna kirýge nıetti Qytaı kompanııalary úshin qolaıly jaǵdaı jasaýǵa daıyn, – dedi Qazaqstan Prezıdenti.
Qasym-Jomart Toqaev qolǵa alynǵan aýqymdy energetıkalyq jobalardy tıimdi júzege asyrý qajet dep sanaıdy.
– Qazir Qazaqstanda munaı-hımııa zaýyttary salynyp jatyr. Shymkenttegi munaı óndeý zaýytyn jańǵyrtý jumystary júrgizilýde. «Qazaqstan – Qytaı» munaı qubyrynyń ótkizý múmkindigin ulǵaıtý sharalary qolǵa alyndy. Kóp uzamaı bul jobalar ekonomıkamyzǵa úles qosa bastaıdy. Sapar aıasynda qazaq-qytaı iskerlik keńesiniń otyrysy ótti. Onda birqatar ınvestıtsııalyq kelisimderge qol qoıdyq, – dedi Qasym-Jomart Toqaev.
Memleket basshysy QHR Tóraǵasymen kólik-logıstıka salasyndaǵy yqpaldastyqty jandandyrý qajettigine nazar aýdarǵanyn aıtty. Budan bólek, Sı Tszınpınniń Astanada jarııalaǵan jahandyq «Bir beldeý, bir jol» bastamasy jáne Transkaspıı halyqaralyq kólik baǵdary aıasyndaǵy yntymaqtastyq máseleleri talqylanǵanyn jetkizdi.
– Byltyr temirjol arqyly tasymaldanatyn júk kólemi 22 paıyzǵa artyp, 28 mıllıon tonnaǵa jetti. Bul – rekordtyq kórsetkish. Lıanıýngan, «Qorǵas – Shyǵys qaqpasy» jáne Sıan qalasyndaǵy qurǵaq porttarda júzege asyrylǵan birlesken jobalardyń nátıjesinde kólik-logıstıkalyq áleýetimiz edáýir artty. Qazirgi tańda «Aıagóz – Baqty» úshinshi transshekaralyq temir jol qurylysy belsendi júrip jatyr. Búgin biz Transkaspıı halyqaralyq kólik baǵdary arqyly júk tasymalyn iske qosý sharasyna beınebaılanys rejıminde qatystyq. Bul baǵdar Eýrazııa qurlyǵyndaǵy kólik-logıstıka qatynastaryn damytýǵa tyń serpin beredi, – dedi Memleket basshysy.