Qaraqumyqtyń qymbattaýyna túrtki bolǵan jaıttar talqylandy
Qaraqumyq ta elimizde áleýmettik mańyzy bar azyq-túlik tizimine kiredi. Óıtkeni ónim áskerdiń, aýrýhanalar men balabaqshalardyń, mektepterdiń mindetti ratsıonyna kiredi. Ózge azyq-túlikpen birge onyń da baǵasy sharyqtap barady. Óńdeýshilerdiń aıtýynsha, munyń negizgi sebebi – egis alqaptarynyń azdyǵy jáne jasandy tapshylyq.
Kezdesýde Pavlodar oblysynyń qaraqumyq óńdeý kásipornynyń dırektory Dmıtrıı Tıýmenev bıylǵy qaraqumyq tapshylyǵyn qýańshylyqpen baılanystyrady. Byltyr shyǵym jaqsy bolyp, qaraqumyq óńdeý baǵasy ketken shyǵyndy aqtamaı sarsańǵa salsa, bıyl kerisinshe shıkizat jetispeı jatyr.
«Kúzde óńdeýge jaramdy qaraqumyqtyń bir kelisin 140-150 teńge satyp alsaq, qazir 265 teńgege jetip otyr. Sonda óńdelgen jarmanyń kelisi 425 teńge bolady», - deıdi kásipker.
Jaǵdaı bulaı kete berse, Qazaqstan naryǵyn Reseıdiń qaraqumyǵymen toltyrýdan basqa amal qalmaıtyn túri bar.
«Eger Reseı aýmaǵynan jeńildetilgen salyqpen tasymal bastamasaq, tapshylyq kúsheıýi múmkin. Kórshi eldiń shekaralas oblystarynda qaraqumyq qory jetip artylady. Ol óńirlerde qarqumyq alqaby orasan. Al Qazaqstanda az egiledi», - deıdi Dmıtrıı Tıýmenev.
Qaraqumyq alqaby men oǵan degen suranystyń sáıkesssizdigi Shyǵys Qazaqstanda da bar. Evgenıı Kasatkın oblys naryǵyna aı saıyn 1000 tonna qaraqumyq qajet ekenin aıtady. Al oblystaǵy óndirýshilerdiń áleýeti tek 700 tonna óńdeýge ǵana jetedi.
«Bizdiń oblysta 8 iri óńdeýshi kásiporyn bar Bizge táýligine 180 tonna qaraqumyq qajet. ıAǵnı, barlyq óńdeýshi kásiporyndardy qamtamasyz etý úshin aıyna 5400 myń tonna shıkizat kerek. Nelikten biz Reseı sııaqty 5 maýsymnan 31 tamyzǵa deıin el ishinde shıkizatty saqtaý úshin qaraqumyq eksportyna tyıym salǵan shekaralardy jappaımyz? Sonymen qatar, bıyl Reseı qaraqumyqtyń egis alqaptaryn 25%-ǵa arttyrdy. Olar 1,2 mıllıon tonna qaraqumyq jınaýdy josparlap otyr. Bul Qazaqstandaǵy qaraqumyq baǵasyn Reseıdiń belgileýine jol ashady», - deıdi sharýa.
Kezdesý qorytyndysy boıynsha qaraqumyq jarmasyn qaıta óńdeýshiler baǵany turaqtandyrýdyń joldaryn usynýǵa kelisti.
«Básekelestikti qorǵaý jáne damytý agenttigi ol usynystardy Aýyl sharýashylyǵy mınıstrligimen birge talqylap, áleýmettik mańyzy bar taýarlardyń baǵasyn turaqtandyrý úshin júıeli sharalar keshenin daıyndap, Memleket basshysynyń qaraýyna jiberedi», - dep jazylǵan agenttiktiń baspasóz qyzmeti taratqan málimette.