Qaraǵandy oblysynyń negizgi kıeli obektilerine týrıstik baǵyttar tartylýda
«Qasıetti Qazaqstan» - bul el tarıhynyń, mádenıeti men dástúrimizdiń baılyǵy. Atalmysh arnaıy joba adamnyń týǵan jerine, mádenıetine jáne tarıhyna baılanysty rýhanı damýyna yqpal etedi. Ol úshin «Rýhanı jańǵyrý» baǵdarlamasy aıasynda elimizde Qazaqstannyń kıeli jerleriniń kartalary quryldy. Búgingi tańda «Qazaqstannyń kıeli geografııasyna» Qaraǵandy oblysynyń 64 kıeli nysan engizildi, 21 qasıetti jerlerge jalpy ulttyq mańyzy berilse, 43 nysanǵa aımaqtyq mártebesi belgilendi.
Qazaqstandyqtar men shetel qonaqtaryn oblystyń osy biregeı kıeli jerlerimen tanystyrý úshin, Ulytaý aýdanynda ornalasqan Terekti, Áýlıetaý petroglıfteri, Bulanty shaıqasy jáne Alash han, Joshy han, Dombaýyl keseneleri, Aqtoǵaı aýdanyndaǵy Begaz kesheni jáne Shet aýdanyndaǵy Qarajartas qorymy boıynsha rýhanı-tanymdyq habarlar jasaldy.
«Bizdiń basty mindetimiz - bul qasıetti nysandardy jappaı týrızm núktelerine aınaldyrý. Qazirgi ýaqytta biz ǵylymı-zertteý jumystaryn júrgizýdemiz. Sebebi biz árbir týrıske qazba jumystary kezinde tabylǵan jádigerlerdiń ejelgi ýaqytta qalaı paıdalanylǵanyn, osy úıindiler men tastardyń ornynda ne bolǵanyn túsindirýimiz kerek. Al odan ári tıisti qurylymdar týrısterge bul mekenderdi tartymdy etý úshin tıesili jumystar jasaıtyn bolady», - deıdi «Tarıhı-mádenı murany saqtaý ortalyǵy» KMM dırektory Túlkibaı Tóleýov
Ortalyq qyzmetkerleri ótken jyly Aınan, Ospan (Aqtoǵaı aýdany), Qutjan qajy (Jańaarqa aýdany), Ahmetjan (Nura aýdany), Dýlyǵaly meshiti, Jánibek kesenesi, Terekti, Embulaq, Taldysaı (Ulytaý aýdany), Sańǵyrý - 1,2,3 (Jańaarqa aýdany) qorymdarynda, Túndik (Qarqaraly aýdany) arheologııalyq kesheninde qalpyna keltirý jumystaryn aıaqtady.
Sondaı-aq, arheologtar Ortalyq Qazaqstannyń ejelgi metallýrgııa eskertkishterinde, Qotyrtas (Shet aýdany) qorymynda qola dáýiriniń jerleý eskertkishterinde, Dońǵal 2 qorymynda (Qarqaraly aýdany), Balqash kólindegi Tasaral aralynda (Aqtoǵaı aýdany) jáne Basqamyr qalashyǵynda (Ulytaý aýdany) ǵylymı-zertteý jumystaryn jáne arheologııalyq qazba jumystaryn júrgizdi.
Qalpyna keltirý jumystary men arheologııalyq qazbalardan basqa oblysta jyl saıyn tarıhı-mádenı mura týraly monografııalar men ǵylymı-kópshilik basylymdardy jazý boıynsha ǵylymı-zertteý jumystary júrgiziledi.
2018 jyly «Qaraǵandy oblysy murajaılarynyń arheologııalyq jáne etnografııalyq kollektsııasy» katalogy shyǵaryldy, «Shet aýdany eskertkishteriniń arheologııalyq kartasyn jasaý» monografııasy, «Qazaqstan etnostarynyń mádenı murasy: tarıhy men qazirgi zaman (Ortalyq Qazaqstan materıaldarynda)» jáne «Qaraǵandy oblysynyń biregeı jáne eponımdik eskertkishteriniń tarıhı-arheologııalyq atlasy» kitaby shyǵaryldy.