Qańtarda Kýzbastaǵy shahtadan metannyń rekordtyq shyǵarylymy tirkeldi

NUR-SULTAN. QazAqparat - Ǵaryshtyq spýtnıkterdiń kómegimen atmosferany baqylaıtyn kanadalyq GHGSat kompanııasy bir shahtadan alynǵan metannyń eń úlken shyǵarylymy týraly habarlady. Bul - Reseıdiń Kemerovo oblysyndaǵy Raspadskaıa kómir shahtasy, dep habarlaıdy QazAqparat reseılik VVS-ge silteme jasap.

Kompanııa rekordtyq shyǵarylym 14 qańtarda bolǵanyn jáne shahta saǵatyna 90 tonnaǵa jýyq metandy atmosferaǵa shyǵarǵanyn málimdedi. Shyǵaryndylardyń jalpy kólemi júzdegen myń turǵyn úılerdi jylytýǵa jetetin edi, biraq onyń ornyna júzdegen tonna metan aýaǵa ushyp ketken. Parnıktik effekt turǵysynan bul gaz (onyń hımııalyq formýlasy CH4) kómirqyshqyl gazynan 30 ese qaýipti, óıtkeni ol atmosferada áldeqaıda kóp jylýdy ustap, planetany jylytady.

Ǵalymdardyń paıymdaýynsha, metan dúnıejúzindegi ortasha jyldyq temperatýradan asatyn jaǵdaılardyń úshten birine, keıde jartysyna (30-50%) jaýapty.

Shtab-páteri Monrealda ornalasqan GHGSat kompanııasy jer atmosferasynyń quramy týraly derekterdi bes orbıtalyq spýtnıkten alady. Beseýi de búgingi kúni ǵaryshtaǵy metandy anyqtaýdyń eń ozyq sensorlarymen jabdyqtalǵan. Kompanııanyń mindeti – metannyń antropogendik kózderin anyqtaý jáne múmkindiginshe onyń shyǵaryndylaryn barynsha azaıtý. Kompanııa klıentteriniń kópshiligi qazba otyndaryn óndirýmen aınalysady.

Raspadskaıa kenishinde koksteletin kómir óndiriledi, bul Reseıdegi eń iri kómir kenishi - jalpy uzyndyǵy shamamen 350 km bolatyn jerasty týnnelderiniń úlken kesheni. 2010 jyly reseılik kómir ónerkásibi tarıhyndaǵy eń úlken tragedııalardyń biri sol jerde bolǵan, Raspadskaıada birneshe jarylys bolyp, 90-ǵa jýyq adam qaza tapty.