Qańtar ataýy qaıdan shyqqan
Álemdik kúntizbelerdi zerttegen ǵalym Myńbaı Ysqaqov 1963 jyly jaryq kórgen «Halyq kalendary» atty kitabynda qańtar — kúnniń «qańtarylyp baılanatyn», odan ári tuqyryp qysqara almaıtyn aıy ekenin jazady.
«Tús kezinde kún kózi aspannyń ońtústik jaǵynda jáne sol kúngi eń bıik deńgeıde bolady. Bul deńgeı kún saıyn ózgeredi. Onyń jyl ishindegi eń bıik qalypta bolatyn ýaqyty — jazǵy kún tuqyraý (22 maýsym), eń tómen qalypta bolatyn ýaqyty — qysqy kún toqyraý (22 jeltoqsan). Qańtarýly attyń basynyń jerge jetpeıtini sııaqty, qańtardaǵy kún kózi de odan ári tómendep, kókjıekke jaqyndaı almaıdy. Ǵasyrlar boıy aspandy baqylap, jazyq dalada ómir súrgen qazaq halqy kún qozǵalysynyń bul ereksheligin erte zamanda-aq ańǵarǵan. Osy baqylaýdyń nátıjesinde qańtar ataýy shyqqan», — dep jazady ǵalym.
Onyń atap ótýinshe, qańtarda kún qysqaryp, tún uzaryp bolady.
Osyǵan sáıkes bolǵandyqtan, ejelgi túrki tilinde bezben tarazynyń taıaǵy da qańtar dep atalǵan: bezbenniń bir basy kóterilip, ekinshi bas tómendep baryp toqtaıdy.
Chývash tilinde ońtústik jaqty jáne tús ýaqytyn qańtar deıdi. Bul da qańtardyń qazaqsha maǵynasyna jaqyn.