«Qaharman qyzdyń esimi áýejaıǵa qashan beriledi?» - baspasózge sholý
***
«Egemen Qazaqstan» gazetiniń búgingi sanynda «Energııa tapshylyǵy azaıady» degen maqala berilgen. Prezıdent janyndaǵy Ortalyq kommýnıkatsııalar qyzmetinde ótken baspasóz máslıhatynda alǵa qoıylǵan birqatar tapsyrmalardy tarqatyp aıtqan Energetıka mınıstrliginiń Elektr energetıkasy departamentiniń dırektory Baýyrjan Sársenov atalǵan saladaǵy jobalarmen tanystyrdy. «Nurly Jol» baǵdarlamasynyń sheńberinde biryńǵaı elektr energetıka júıesin damytý taqyryby talqylanǵan jıynda elimizdiń energetıkalyq salasyn, onyń ishinde, elektr jáne kólik ınfraqurylymdaryn damytý bizdiń ekonomıkanyń basym baǵyttarynyń biri bolyp tabylatyndyǵy sóz boldy. Bul oraıda Memleket basshysy Nursultan Nazarbaevtyń ótken jyldyń qarashasyndaǵy «Nurly Jol - bolashaqqa bastar jol» atty Qazaqstan halqyna Joldaýynda «Magıstraldyq jelilerdiń shekteýliligi eldiń ońtústik óńirlerinde elektr energııasynyń tapshylyǵyn týyndatyp otyr. Eki jobaǵa nazar salý kerek. Bul qazaqstandyq elektr stansalarynyń eldiń barlyq óńirlerin teńdestirilgen energııamen qamtamasyz etýine múmkindik beredi», dep atap ótken bolatyn, deı kele B.Sársenov osy mindetterdi iske asyrý maqsatynda kelesi rettegi joǵary voltty elektr jelileri salynatyndyǵyn alǵa tartty. Olardyń biri 500 kV bolatyn joǵary voltty «Ekibastuz - Semeı - Óskemen», al ekinshisi «Semeı - Aqtoǵaı - Taldyqorǵan - Almaty» elektr jelileri bolmaq. Atalǵan jelilerdi salý eki kezeńnen turatyndyǵyna toqtalǵan B.Sársenov alǵashqy kezeńge 500 kV-tyq «Ekibastuz - Semeı - Óskemen» elektr jelisin salý jatatyndyǵyn aıtty. Ony iske asyrý merzimi 2011-2017 jyldar aralyǵy bolyp tabylatyndyǵyn tilge tıek etken ol, jobanyń birinshi kezeńin júzege asyrý úshin «KEGOC» AQ nysandardy salýda tolyqqandy tapsyrý qarastyrylǵan kelisimsharttarǵa qol qoıǵandyǵyn túsindirdi. Al ekinshi kezeńdi jospar boıynsha iske asyrý merzimi 2012-2018 jyldar aralyǵy bolyp otyrǵan 500 kV-tyq «Semeı - Aqtoǵaı - Taldyqorǵan - Almaty» joǵary voltty elektr jelisin salý, dedi departament dırektory.
Bas basylymda «Qan tapsyrǵan jandy qaharman deýge bolady» degen maqala kópshilik nazaryna usynylyp otyr. Elimizdiń densaýlyq saqtaý jáne bilim berý salasynyń jumysyn jandandyryp, serpin bergen «100 mektep, 100 aýrýhana» baǵdarlamasy aıasynda Jambyl oblysynda ashylǵan qan ortalyǵy búginde jylyna 15 myń lıtr qan daıyndaýǵa múmkindigi bar. Ortalyq dúnıejúzilik standartqa sáıkes jańa qural-jabdyqtarmen jasaqtalǵan. Ótken jyly bul ortalyqta 16773 adam qan tapsyrsa, bıylǵy jyldyń alǵashqy toqsanynda bul san 4964-ge jetipti. ıAǵnı, qan tapsyrýshylar sany artyp keledi degen sóz.
Ǵalymdardyń júrgizgen zertteýleri qan tapsyrý adam densaýlyǵyna zııansyz ekenin dáleldegen. Tipti, qan tapsyratyn adamdar qan tapsyrmaıtyn adamdarǵa qaraǵanda ınfarkt, ıshemııalyq aýrýlarmen on ese sırek aýyratyny anyqtalǵan. Biraq bul jumys ár adamnyń óz erki, sanasyna baılanysty ǵoı. Mysalǵa, Amerıka halqy qan tapsyrýdy óziniń azamattyq paryzy sanaıdy. Bul arqyly óziniń jaqynyn, tipten múldem tanymaıtyn adamdardyń ómirin saqtap qalýǵa bolatynyn jaqsy túsinedi.
*** « Joq-jitikke járdemdesý, qaıyrymdylyq jasaý halqymyzdyń qanynda bar. Qazaqtar ertede kúrdeli, kólemdi jumystardy, mysaly, úı turǵyzý, qora-qopsy salý, eginshilik damyǵan óńirlerde aryq qazý, tazalaý sekildi izgilikti isterdi «asar», «úme» arqyly erikti ári tegin atqarǵan. Bul sala endi jańa zamanda damýdyń jańa satysyna kóterilýge tıis. Kóshbasshy partııanyń bastamasymen, Qazaqstan tarıhynda tuńǵysh ret «Volonterlyq qyzmet týraly» zań qabyldanbaq. Keshe Astanada «Nur Otannyń» Qoǵamdyq saıasat ınstıtýty men partııa fraktsııasynyń ókilderi «SarapTime» pikirtalas klýbynyń alańynda osy zań jobasyn eksperttik talqyǵa saldy»,-dep jazady «Aıqyn» gazeti búgingi sanyndaǵy «Eriktilerdiń eseli eńbegi elge qajet» atty maqalasynda. Jalpy, eriktiler týraly zań jobasy Qazaqstandaǵy volonterlyq uıymdardyń jaýapkershiligin arttyrady, mysaly, olar óz eriktilerin medıtsınalyq saqtandyrýǵa mindettenedi.
Joba qabyldanǵannan keıin kóptegen jańalyqtar ómirge joldama almaq. Mysaly, elimizde eriktilerdiń elektrondy kartasy paıda bolady. Al volonterlyq qyzmet jastardyń mansaptyq ósýiniń bir «lıftine» aınalýy múmkin. Buǵan qosa, osy qaıyrymdy istegi kópjyldyq eńbegi úshin eriktilerge medaldar berile bastaıdy.
Osy basylymda «Qaharman qyzdyń esimi áýejaıǵa qashan beriledi?» degen maqala jarııalandy. «Aıqyn» gazeti 2012 jyly aqpan aıynda «Atyraý halyqaralyq áýejaıyna Halyq qaharmany Hıýaz Dospanovanyń esimi berilse...» degen taqyrypta «Eırbas-320» áýe kemesiniń kapıtany Toty Ámirovamen jedel suhbat jarııalaǵan bolatyn.
«Osy suhbatta Uly Otan soǵysy jyldarynda áıelderden qurylǵan áskerı ushqysh polkinde ushqysh-shtýrman bolǵan qazaqtyń qaısar qyzy Hıýaz Dospanovanyń esimin batyr qyzdyń týǵan jeri - Atyraý qalasyndaǵy halyqaralyq áýejaıǵa berý jóninde másele kóterilgen-di. Búginderi bul usynys elimizde jappaı qoldaýǵa ıe boldy»,-dep jazady maqala avtory.
«Aıqyn» gazetinde kóterilgen máseleni qoldaǵan sol kezdegi Parlament Senaty tóraǵasynyń orynbasary Qaırat Işanov pen senatorlar Svetlana Jalmaǵambetova, Ǵarıfolla Esim jáne Sársenbaı Eńsegenovter Úkimetke depýtattyq saýal joldady. Arada bir aı merzim ótken soń Premer-Mınıstr Kárim Másimov senatorlar saýalyna jaýap berdi: «Qazaqtyń dańqty ushqysh qyzy , Halyq Qaharmany Hıýaz Dospanovanyń esimin Atyraý halyqaralyq áýejaıyna berý týraly usynys Memlekettik onomastıka komıssııasynyń belgilengen tártibine sáıkes qaralatyn bolady. Qazirgi ýaqytta Elbasy tapsyrmasy boıynsha onomastıka salasyndaǵy normatıvtik quqyqtyq bazany jetildirý jumystary júrgizilýde. Osyǵan oraı «QR-nyń keıbir zańnamalyq aktilerine onomastıka máseleleri boıynsha ózgerister men tolyqtyrýlar engizý týraly» QR Zańynyń jobasy ázirlenip, QR Parlamentiniń qaraýyna engizildi», atalǵan zań jobasy qabyldanǵan jaǵdaıda, kóterilip otyrǵan másele zańnamaǵa sáıkes sheshimin tabady» delingen jaýap hat, aqıqaty kerek, Otany úshin ot keship, keleshek urpaqqa úlgi-ónege bolarlyq is jasaǵan Hıýaz Dospanovanyń esimin máńgilik este qaldyrý jáne keleshek urpaqty patrıottyq baǵytta tárbıe alýyna yqpal etetin usynysty qoldaǵanyn ańǵartty.
***
«Kazahstanskaıa pravda» gazetinde «Tematıcheskıe aktsenty AEF-2015» atty maqala basyldy. QR Prezıdenti janyndaǵy Ortalyq kommýnıkatsııalar qyzmetinde ótken «AEF 2015 - bolashaqtyń ınfraqurylymy» taqyrybyndaǵy baspasóz máslıhatynda Ekonomıkalyq zertteýler ınstıtýty basqarma tóraǵasynyń birinshi orynbasary Áset Erǵalıevtiń aıtýynsha, forýmǵa shamamen 90 elden 3 myńǵa jýyq delegat keledi. Olardyń ishinde 200-ge jýyq vıp-spıker, máselen premer-mınıstrler, parlament músheleri, qarjy ınstıtýttarynyń ókilderi, Nobel syılyǵynyń ıegerleri, halyqaralyq uıymdar basshylary jáne belgili ǵalymdar bolady», - dedi Á. Erǵalıev.
Forým aıasynda nebári eki kúnniń ishinde, ıaǵnı 21-22 mamyrda otyzǵa jýyq sessııa ótedi. Olardyń barlyǵy ekonomıkadaǵy áleýeti zor salalardyń biri - ınfraqurylymdy damytý taqyrybyna arnalady. Aıta keteıik, forýmdy uıymdastyrýǵa BUU, EQYU, BUU DB, Dúnıejúzilik bank sııaqty irgeli uıymdar atsalysyp otyr.
***
«Ekspress-K» gazetinde «Dıagnoz: mohnatye lapy» degen materıal berilgen. Sáýirde Aqmola oblysy densaýlyq saqtaý basqarmasynyń basshysy óz qyzmetinen ketti. Onyń jumysynan bosaýyna Egindikól aýdandyq aýrýhanasynyń bas dárigeri men bas esepshisine qatysty qylmystyq istiń qozǵalýy sebep bolǵany aıtylǵan. Tergeý nusqasyna qaraǵanda, olar asa iri mólsherde - 23 257 003 tenge kóleminde, memleket múddesine materıaldyq zardap keltirgen dep aıyptalýda.
Gazettiń jazýynsha, jaqynda atalǵan basqarmanyń qyzmetkerlerin tutqyndaý sharalary júrgizilgen. Belgili bolǵandaı, oblystyq densaýlyq saqtaý mekemesiniń laýazymdy qyzmetkerleriniń 300 myń teńge kólemde para alýy faktisi anyqtaldy.