«Іzkesýshiler zańsyz jumys istep júr» - respýblıkalyq basylymdarǵa sholý
***
«Egemen Qazaqstan» basylymynyń jazýynsha, London Olımpıadasy oıyndary da tarıh qoınaýyna endi. Jarty aı boıy tórtkúl dúnıeni dúbirletken atyshýly sport jarysy jarqyn jeńister men aşy jeńilisterge toly boldy. Árıne, sport zańdylyǵy solaı, utys bar jerde utylys ta bolady. Áńgime jeńistiń jolyn bekemdep, jeńilisten qorytyndy shyǵarýda bolsa kerek.
Teginde, Olımpıada oıyndary adamzat oılap tapqan kúshtilikti, eptilikti jáne ásemdikti pash etetin jasampaz jarys. Munda qaıtpas qaısarlyqtyń, júırik oıdyń jáne shalt qımyldyń ıeleri jeńiske jetip saltanat qurady. Al jeńis qashanda ásem. Bir dana «jeńistiń álpetinde áıeldiń ádemiligi bolady» degen eken. Jeńiske jetý úshin munda at ta, bap ta jáne baq ta qatar shabý kerek.
Jasampazdyq pen beıbitshilikti tý etken osynaý sport oıyndarynyń jarysy búginde erlerdiń emes, elderdiń básekesine aınaldy. Al el bar jerde ádette ult, saıasat, ekonomıka, ıdeologııa t.s.s. bar. Atalmysh faktorlar jıylyp kelgende, bir protsesti - damýdy sıpattaıdy. Sondyqtan Olımpıada oıyndary búginde tek sporttyń jarysy ǵana emes, ol sonymen qatar eldiń damýynyń da jarysy bolyp tabylady. Osy aıtýly doda jaıynda kóterilgen máseleni «Ult sapasy alamanda saraptaldy» atty maqaladan bilesizder.
«Bas kólik prokýratýrasy 2012 jyldyń birinshi toqsanynda belgili bir jumystar atqardy, atap aıtqanda, qabyldanǵan uıymdastyrý-praktıkalyq sharalar qadaǵalaýdyń barlyq salalary boıynsha jumysty jandandyrýǵa jaǵdaı jasady.
Prokýrorlar problemaly aımaqtar men oryn alýy múmkin qaterlerdi barynsha qamtýǵa, aqparattyq-taldaý jáne boljaý jumystarynyń sapasyn arttyrýǵa tyrysty. Sonymen birge, kúsheıip turǵan lańkestik pen ekstremızm qaterin eskerip qadaǵalaýshylyq qyzmette kólik nysandarynyń qorǵalýy máselesine basymdyq berildi.
Osy saladaǵy ahýalǵa taldaý jasaý jáne halyqaralyq tájirıbeni paıymdaý kólik qaýipsizdigi máselelerin tıisti normatıvtik quqyqtyq retteýdiń joqtyǵyna baılanysty eleýli kemshilikterdiń betin ashty. Máselen, kúzettiń jetimsizdigi, vokzaldar men ózge de kólik nysandarynyń tehnıkalyq nashar qamtamasyz etilýi lańkestikke qarsy jumysty tıimdi júrgizýge aıtarlyqtaı kedergiler keltiredi», - dep jazady «Egemen Qazaqstan» basylymy búgingi sanynda. Atap aıtqanda, osy saladaǵy máseleler turǵysyndaǵy maqala «Kólik salasy qaýipsiz bolsyn desek» atty taqyryppen jaryq kórdi.
***
«Aıqyn» basylymy búgingi sanynda «Іzkesýshiler zańsyz jumys istep júr» atty maqala basty. «Búgingi tańda elimizde izkesýshiler zańsyz jumys isteýge májbúr. Óıtkeni jeke detektıv qyzmeti zańdastyrylmaǵan. Árıne, olardyń qyzmetin zańdastyrýǵa halyq qalaýlylary birneshe bastamashy boldy, biraq nátıje shyqpady. Biletinderdiń aıtýynsha, bul zań jobasynyń qabyldanýyna quqyq qorǵaý organdary qarsy kórinedi. Іshki ister salasynyń qyzmetkerleri jeke detektıvterdiń básekesinen qatty qorqady-mys. Bul jóninde keshe Ádilet mınıstrligi men Zań shyǵarý ınstıtýty ókilderiniń «Jeke detektıv qyzmeti týraly» zań jobasyn talqylaýǵa arnalǵan dóńgelek ústelde de aıtylyp qaldy...», dep jazady basylym.
***
«Alash aınasy» basylymynyń jazýynsha, shekaradaǵy eldi mekender máselesi sóz bolǵanda ońtaılandyrý saıasaty kezinde taratylǵan shekaralyq aýdandardy qaıta qalpyna keltirý máselesi de aıtylmaı qalmaıdy. Ásirese osy másele sońǵy kezderi jıi qozǵalyp júr. Jaqynda belgili qylqalam sheberi Erkin Nurazhannyń «El irgesi bekisin desek, burynǵy taratylǵan shekaralyq aýdandardy qalpyna keltirgen jón bolar» atty maqalasy jarııalandy. Maqalada avtor burynǵy Semeı oblysynyń Aqsýat aýdany taraǵannan keıingi ýaqytta 28 myń adamnyń Tarbaǵataı aýdanynan kóship ketkenin tilge tıek etedi. Shekaralyq aýmaqtardaǵy eldi mekender máselesi týrasynda «Alash aınasy» basylymynyń búgingi sanyndaǵy «Shekaralyq aýdandarǵa qashanǵy shekeden qaraımyz?» atty maqaladan oqı alasyzdar.
Sondaı-aq osy basylymnyń jazýynsha, Oral óńirinde omarta ustap, bal arasynyń babyn taýyp júrgen jandar barshylyq. Baly tátti bolǵanymen, arany ósirýdiń beıneti aşy ekenin Konıýhovtardyń otbasy jaqsy biledi. Pavel aqsaqal omartashylyqtyń qyr-syryn ákesinen úırengen. Zeınetke shyǵa salysymen osy kásiptiń qulaǵyn ustaǵan kásipker: «Bul jumys tabys tabýdyń kózi ǵana emes, ómirimniń mánine aınaldy», - dep aǵynan jaryldy. Onyń aıtýynsha, jany qara adamǵa bal arasy moıynsynbaıdy. Kerisinshe, qamqor bolyp, jumysqa jankeshtilikpen kirisken jannyń júregi meıirimge tolyp, rýhanı jaǵynan baıı túsedi ári tabysqa keneledi. Bul týraly «Alash aınasynyń» búgingi sanyndaǵy «Barmaqty jalatatyn baldyń batysta baby bolmaı tur» atty maqalada baıandalǵan.
***
«Ekspress-K» basylymynyń búgingi sanynda «Vyrastılı na svoıý golový» atty taqyryppen maqala basyldy. Saıası sheshimder ınstıtýtynyń saraptamalyq-qoldanbaly bóliminiń jetekshisi Mádına Nurǵalıevanyń pikirinshe, qazaqstandyq áıelderdiń kópshiligi otbasyn qurýdy qajetsinbeıdi. Al qazirgi zamanǵy erler erkin qarym-qatynasty qalap, shańyraq qurmaı júre berýi múmkin. Materıalda aıtylǵandaı, ortasha statıstıkalyq qazaqstandyq názik jandy - bilimi bar ári tabysty jumys istep júrgen 35 jasqa deıingi áıel. Ol táýelsiz turmystyń babymen otbasyn qurýǵa asa talpynys jasamaıtyn kórinedi.