Itbalyqtar naqty qadaǵalaýdyń joqtyǵynan qyrylyp jatyr — ekolog

<p>AQTAÝ. KAZINFORM — Kaspıı teńizinde qyrylǵan ıtbalyqtardyń sany eki júzge jýyqtady. Itbalyqtyń ólimi boıynsha zertteý nátıjesi áli jarııalanǵan joq. Osy oraıda belgili ekolog Ádilbek Qozybaqov pikir bildirdi.</p>

Ekologııa jáne tabıǵı resýrstar mınıstrligi qoǵamdyq keńesiniń jáne ECOJER qaýymdastyǵy Mańǵystaý oblysy boıynsha aımaqtyq ekologııalyq keńesiniń múshesi Ádilbek Qozybaqovtyń sózinshe, teńizde qyrylǵan janýarlardyń sany olardyń jalpy kólemine shaqqanda qalypty qubylys.

«Itbalyqtardyń qyrylýy jylda tirkeledi. Jalpy, tirshilik bolǵannan keıin ólim qatar júredi. Ol tek ıtbalyqqa ǵana emes, basqa janýarlarǵa qatysty bolady. Janýardyń sany kóbeıgen saıyn salystyrmaly túrde ólimi de kóp. 100 myń ıtbalyqtyń 1 paıyzy — 1 myń. Bul — qalypty jaǵdaı. Sondyqtan ótken aıda qyrylǵan 179 ıtbalyq kóp emes. Másele mynada, bul naqty qadaǵalaýdyń, monıtorıngtiń joqtyǵynan bolyp otyr», — dedi ekolog.

Ádilbek Qozybaqovtyń aıtýynsha, ıtbalyqtardyń óliminiń sebebin anyqtaýda kóp jaǵdaıda táýelsiz ekologtardyń kómegine júgine bermeıdi.

«Táýelsiz sarapshylar arnaıy bilimi bar mamandardy monıtorıng jumysyna tartatyn bolsa, onda kóptegen aqparat ýaqytynda der kezinde jetedi. Áleýmettik jelileri arqyly bolsyn jarııalanýy tıis. Biraq ondaı jaǵdaı bolmaǵandyqtan árıne, árkim ár túrli oı-pikirin aıtady. Boljam jasap, keri baǵytqa qaraı tarta beredi. Mysaly, „aýyrǵan shyǵar, bir tusta munaı tógilgen bolýy múmkin“ degen tuspaldardy adamdar áleýmettik jelide bólisip jatady. Olarǵa bulaı jazba dep aıta almasyń. Sebebi, oǵan qarsy naqty aqparat joq. Bundaıdy boldyrmaý úshin táýelsiz sarapshylardy mindetti túrde tartý kerek. Biraq bul jerde de kedergiler bar. Mysaly, kásipkerlik kodeksinde táýelsiz sarapshy retinde bıýdjetten qarjylandyrylatyn nemese kvazımemlekettik kompanııalardan ǵana tarta alady eken. Mysaly, ekologııa departamenti men prokýratýra jaǵy solardy ǵana shaqyra alady. Eger olar bıýdjetke qarasty maman bolsa ol qalaı táýelsiz sarapshy bolady. Bul rette memleketten qarjy almaıtyn maman monıtorıng jumysy kezinde sarapshy bolýy kerek dep oılaımyn», — dedi ekolog.

Sáýir aıynyń basynda Kaspıı teńiziniń Túpqaraǵan aýdanyndaǵy jaǵalaýanyna júzden astam ıtbalyqtyń óleksesi tabyldy. 

Al aıdyń sońynan taman taǵy da seksenge jýyq teńiz janýarynyń ushasy tabylyp, qyrylǵan ıtbalyqtar sany eki júzge jýyqtady.