Ipotekalyq qaryz alýshylardyń ótinishi jeke tártippen qaralady
Agenttiktiń qyzmetkerleri Ipotekalyq turǵyn úı qaryzdaryn qaıta qarjylandyrý baǵdarlamasy sheńberinde ıpotekalyq qaryz alýshylarǵa qosymsha qoldaý kórsetý sharalaryn iske asyrý máseleleri boıynsha qoǵamdyq birlestikterdiń basshylarymen kezdesý ótkizdi.
Kezdesý barysynda Agenttik ókilderi Ipotekalyq turǵyn úı qaryzdaryn qaıta qarjylandyrý baǵdarlamasy Qazaqstanda 2015 jyldan beri QR Prezıdentiniń tapsyrmasymen iske asyrylyp kele jatqanyn jáne ıpotekalyq qaryz alýshylardyń jalǵyz baspanasyn saqtaýǵa, borysh júktemesin tómendetýge jáne olar úshin valıýtalyq táýekeldi boldyrmaýǵa baǵyttalǵanyn habardar etti.
2020 jylǵy 1 maýsymdaǵy jaǵdaı boıynsha ekinshi deńgeıdegi bankter jáne ıpotekalyq uıymdar 256,7 mlrd teńge somaǵa 37 191 ıpotekalyq qaryzdy qaıta qarjylandyrýdy maquldaǵan. Baǵdarlama birneshe bloktan turady.
Baǵdarlamanyń birinshi blogy 2004 – 2009 jyldardaǵy kezeńde qaryz alǵan ıpotekalyq qaryz alýshylarǵa qoldaý kórsetýge baǵyttalǵan. Kórsetilgen qaryzdardy qaıta qarjylandyrýǵa Qazaqstan Ulttyq Banki 130 mlrd teńge bóldi.
Búgingi kúni bólingen aqshany bankter ıgerdi jáne qaıta qarjylandyrý buǵan deıin qaıta qarjylandyrylǵan qaryzdardy óteýden túsken aqsha esebinen júzege asyrylady.
2020 jylǵy 1 maýsymdaǵy jaǵdaı boıynsha 174,7 mlrd teńge somasyna 28 117 qaryz maquldandy, 161 mlrd teńge somasyna 27 006 qaryz qaıta qarjylandyryldy.
Baǵdarlamanyń ekinshi blogy 2016 jylǵy 1 qańtarǵa deıin alynǵan jeke tulǵalardyń valıýtalyq ıpotekalyq qaryzdaryn Qazaqstan Ulttyq Bankiniń 2015 jylǵy 18 tamyzdaǵy baǵamy boıynsha teńgemen qaıta qarjylandyrýdy kózdeıdi.
2020 jylǵy 1 maýsymdaǵy jaǵdaı boıynsha 82 mlrd teńge somasyna 9 074 qaryz maquldandy, 68,4 mlrd teńge somasyna 7 750 valıýtalyq ıpotekalyq qaryz qaıta qarjylandyryldy.
Budan basqa, aǵymdaǵy jyldyń basynan bastap Agenttik halyqtyń áleýmettik osal toptarynyń sanatyna jatatyn qaryz alýshylardyń ıpotekalyq qaryzdary boıynsha qaryz júktemesin tómendetýge (baǵdarlamanyń úshinshi blogy), sondaı-aq jeńildikti ıpotekalyq qaryz berý ne keıinnen satyp alý arqyly turǵyn úıdi jalǵa alý arqyly jalǵyz baspanany banktiń balansynan kepil berýshiniń menshigine qaıtarýǵa baǵyttalǵan qosymsha sharalardy engizdi.
Ipotekalyq qaryzdar boıynsha halyqty qarjylyq qoldaýdyń qosymsha sharalaryn eskere otyryp, Baǵdarlamanyń ekinshi blogy sheńberinde valıýtalyq ıpotekalyq qaryzdardy qaıta qarjylandyrý merzimi 2020 jylǵy 31 jeltoqsanǵa deıin uzartyldy. Qaryzdyń baǵdarlama talaptaryna sáıkestigin anyqtaý úshin qaryz alýshylar kredıtor-bankke júginýi qajet.
«Agenttik Baǵdarlamanyń talaptaryn oryndaý, onyń ishinde qaryz alýshylardy barynsha qamtý bóliginde bankterge baqylaý júrgizedi. Buǵan qosymsha Baǵdarlamanyń talaptaryn iske asyrýdyń aıqyndylyǵyn qamtamasyz etý jáne baqylaý úshin Qazaqstannyń barlyq óńirlerinde Baǵdarlamanyń talaptary boıynsha banktiń qaryzdy qaıta qarjylandyrýdan bas tartýynyń zańdylyǵy týraly qaryz alýshylardyń shaǵymdaryn qaraıtyn arnaıy komıssııalar jumys isteıdi. 2020 jylǵy 1 maýsymdaǵy jaǵdaı boıynsha komıssııalar qaryz alýshylardyń 5 094 shaǵymyn qarady»,–delingen habarlamada.
Qoǵamdyq birlestikterdiń ókilderi óz kezeginde komıssııalardyń ókilettikterin keńeıtýdi jáne ekinshi deńgeıdegi bankterdiń ıpotekalyq qaryzdar boıynsha ótinishterdi qaraý merzimin jedeldetýdi usyndy.
«Agenttik qyzmetkerleri Baǵdarlamanyń birinshi (2004-2009 jyldar aralyǵyndaǵy kezeńde berilgen ıpotekalyq qaryzdardy qaıta qarjylandyrý) jáne ekinshi (2016 jylǵy 1 qańtarǵa deıin shetel valıýtasymen berilgen ıpotekalyq qaryzdardy qaıta qarjylandyrý) bloktary boıynsha komıssııalardyń sheshimderi mindetti, úshinshi blok boıynsha (ıpotekalyq qaryz alýshylarǵa qosymsha kómek kórsetý) – usynymdyq sıpaty bar ekenin túsindirdi. Komıssııalar jumysynyń mindeti baǵdarlama sharttarynyń oryndalýyn baqylaý, qaryz alýshylarǵa Baǵdarlama sharttaryn barynsha paıdalaný múmkindigin berý bolyp tabylady, bul úshin komıssııalardyń jetkilikti ókilettikteri bar jáne komıssııalardyń sheshimderi ashyq daýys berý arqyly qabyldanady»,– dep qosty Agenttik.
Ekinshi deńgeıdegi bankterdiń ótinimderdi qaraý merzimderine keletin bolsaq, karantın kezeńinde jáne tótenshe jaǵdaı kezeńinde baǵdarlama boıynsha jumys qarqyny birshama báseńdedi. Qarjy retteýshisiniń ókilderi Agenttik ekinshi deńgeıdegi banktermen Baǵdarlama boıynsha qaryz alýshylardyń árbir ótinishin jeke tártippen pysyqtaıtynyna senim bildirdi.