Indýstrııalyq-ınnovatsııalyq baǵyt - Qazaqstannyń damý modeliniń negizi
Qazaqstannyń da basymdy maqsattarynyń eń negizgisi - ınnovatsııalyq jaǵdaıdy damytý arqyly álemdik ekonomıkalyq júıege Qazaqstannyń ıntegratsııalanýynyń nátıjeli júıesin qurý. Negizinen ındýstrııaly-ınnovatsııalyq baǵyt daǵdarystan keıingi Qazaqstannyń damý modeliniń negizi bolyp tabylady.
Qazaqstan Respýblıkasynyń Prezıdenti N.Á.Nazarbaevtyń «Jańa kezeń - jańa ekonomıka» atty maqalasynda: «Jańa ekonomıka keń turǵyda - bul joǵary tehnologııalar, ǵylymdy kóp qajet etetin, barlyq salalar men segmentterde ınnovatsııalarmen kanyqqan ekonomıka. Ekonomıkadan ıntellektýaldyq resýrstarǵa, ǵylymdy kóp qajet etetin jáne aqparattyq tehnologııalarǵa negizdelgen osynaý sapalyq basqa qubylysqa kóshý álemdik sharýashylyqtyń barynsha mańyzdy úrdisteriniń birine aınaldy», - degen sózderi elimizdiń búgingi kúniniń damý baǵytyn sıpattaıdy.
Aqparattyq tehnologııalardyń úzdiksiz damý ǵasyrynda, olarǵa aýysý jáne memleket paıdasyna qoldaný jan-jaqty qolǵa alynyp jatqan úrdis ekeni málim. Óz kezeginde Elbasymyz N.Á.Nazarbaev 2011 jyly bolashaqta tsıfrlyq aqparattyq tehnologııalar dáýiri keletinin boljap aıtqan bolatyn. Soǵan sáıkes ony jan-jaqty qamtyp, qorǵaý - memleket enshisinde. Sebebi Qazaqstannyń tsıfrlyq ekonomıkaǵa aýysýy sapaly aqparattyq ónimdi talap etedi. Bul degenimiz birneshe aqparat júıesin qamtıtyn elektrondyq esepteýish mashınalaryn, ıntegraldyq mıkrosyzba topologııalaryn, ashylmaǵan aqparat, onyń ishinde óndiris qupııalaryn memleket tarapynan joǵarǵy deńgeıde quqyqtyq qorǵaý. Sol sebepti bul júıeler zııatkerlik menshik quralynyń obektilerine aınalyp otyr. Bul baǵyt boıynsha zııatkerlik menshikti qorǵaý, zertteýler men ınnovatsııalardy qoldaý, sondaı-aq ǵylymı ázirlemelerdi kommertsııalandyrý jónindegi zańnamany tolyqqandy jetildirý júzege asyrylyp jatyr.
Memlekettiń bul baǵyttaǵy naqty mindeti - barynsha zııatkerlik shyǵarmashylyqty kótermeleý, sondaı-aq tıimdi avtorlyq quqyqtardy qorǵaý arqyly jáne qosarlas qalyptasýy men Qazaqstanǵa jańa ınvestıtsııalardyń aǵymyn tartý.
Kez kelgen azamattyń zııatkerlik menshik obektisi Konstıtýtsııaǵa saı zańmen qorǵalady. Bizdiń elimizde Qazaqstan azamattarymen qatar shetel azamattarynyń da zııatkerlik menshik quqyǵy halyqaralyq kelisim sharttarǵa sáıkes zań aldynda tepe-teń dárejede qorǵalýda. Sonymen qatar, Qazaqstan azamattarynyń zııatkerlik saladaǵy jetistikteri halyqaralyq uıymdarǵa múshe memleketterdiń barlyǵynda da birdeı qorǵalady. Azamattardyń zııatkerlik menshigin qorǵaý arqyly memleket olardyń shyǵarmashylyq óristiń damýyn, sol arqyly el ekonomıkasynyń damýyna kepil bolyp otyr. Memlekettik organdar qazirgi kúnde zııatkerlik menshik quqyǵyn qorǵaýdy qamtamasyz etý sharalaryn qabyldap jatyr.
Óz quqyqtary buzylǵan quqyq ıeleri sotqa nemese ádilet organdarynyń aýmaqtyq organdaryna nemese arnaıy qurylǵan múliktik quqyqty retteıtin jáne qorǵaıtyn qoǵamdyq uıymdarǵa júginýine bolady. Osylaısha, zııatkerlik menshik salasyndaǵy qazaqstandyq zań onyń qorǵalý quqyǵynyń tıisti deńgeıde qamtamasyz etilýine múmkindik berip otyr. Degenmen, osy baǵyttaǵy jumys odan ári jalǵasady, sebebi zaman talabyna jáne qajettiligine oraı zııatkerlik menshiktiń jańa obektileri, olardy paıdalanýdyń jańa tásilderi paıda bolýda. Osy salada zańnyń jetildirilýi- sheksiz úderis. Zııatkerlik menshiktiń qorǵanysy álemde eldiń ahýalyn anyqtaıtyn mańyzdy faktorlarynyń biri bolyp tabylady.
Qazaqstan Respýblıkasy álemdik damyǵan otyz memleket qataryna qosylý úshin Prezıdentimiz jylda josparlanatyn joldaýynda bolashaq damý protsessterin boljap, ony aldyn ala kórsetip, ǵylym men aqparattyq tehnologııalardyń damýyna sheksiz múmkindikterge jol ashýda.
Almaty qalasy Ádilet departamentiniń jetekshi mamany Malıkov K.H