Indýstrııalandyrý baǵdarlamasy: ekinshi besjyldyq belesteri

ASTANA. QazAqparat - Memleket basshysy Nursultan Nazarbaevtyń tikeleı bastamasymen qolǵa alynǵan Údemeli ındýstrııalyq-ınnovatsııalyq damý baǵdarlamasy Qazaqstandy ósý men órkendeýdiń dara dańǵylyna bactap, sara soqpaǵyna salyp keledi. Ekonomıkany ártaraptandyrýdy, álem naryǵyndaǵy qazaqstandyq úlesti kóbeıtýdi, sonymen qatar elimizdegi shaǵyn jáne orta bıznestiń múmkindigin mýltıplıkatsııalaýdy kózdegen baǵdarlama búginde shıkizat eksportynyń áleýetin arttyrýǵa da basymdyq berýde.

Aıta keterligi,  2010-2014 jyldardy qamtyǵan birinshi besjyldyq sátti aıaqtalyp, 2015-2019 jyldarǵa arnalǵan memlekettik baǵdarlamanyń ekinshi kezeńinde negizgi  basymdyq  ındýstrııalandyrý jobalaryna baǵyttalǵan. Osy rette, memleket basshysy ındýstrııalandyrý baǵdarlamasynyń jańa ekonomıkalyq jaǵdaıdaǵy mańyzyn erekshe atap kórsetken edi. «Indýstrııalandyrý - jańa ekonomıkalyq ahýaldaǵy bizdiń jumysymyzdyń basty baǵytynyń biri. Osydan 6 jyl buryn elimizdiń údemeli ındýstrııalyq-ınnovatsııalyq damý baǵdarlamasyn bastaǵan bolatynbyz. Osy ýaqyt ishinde ónerkásiptiń óńdeý sektorynda myńnan astam kásiporyn iske qosyldy. Qazaqstanda buǵan deıin óndirilmegen ónimniń 500-ge jýyq múlde jańa túrleri shyǵaryla bastady. 200 myńnan astam jańa jumys orny ashyldy», - deıdi Nursultan Nazarbaev.

Álem elderin sharpyǵan jahandyq daǵdarys jaǵdaıynda  ulttyq ekonomıkadan syrtqy faktorlardyń teris saldaryn ártaraptandyrýdy talap etedi. Sondyqtan,  ındýstrııalandyrýdyń ekinshi besjyldyǵyn iske asyrýdyń bastapqy kezeńi eldiń ishki óndirisi men qazaqstandyqtardyń ál-aýqatynan kórinetin álemdik ekonomıkadaǵy túıtkilderdiń kóbeıýi kezeńimen sáıkes keldi jáne soǵan oraı baǵdarlamaǵa tıisti ózgerister engizý qajettiligi týyndap otyr. Bul ózgeristerdiń basym baǵyty eksportqa negizdeletin salalardy kúsheıtýge qatysty. «Barshamyz kórip otyrǵandaı, el ekonomıkasy taýarlarymyzǵa degen suranys pen baǵanyń tómendeýi arqyly kórinis tapqan zor syrtqy qysymdy sezinýde. Eldegi ekonomıkalyq belsendilik kóp jaǵdaıda aýqymdy memlekettik ınvestıtsııalar arqyly qoldaý taýyp otyr. Sondyqtan qazirgi kezde ekonomıka ósiminiń jańa kózderin qalyptastyrý qajet. Osyǵan baılanysty, aldaǵy jyldary Úkimettiń kúsh-qýatyn eksportqa baǵyttalǵan basym salalarǵa shoǵyrlandyrý kerek. Mysaly, olar ónerkásip salasynda, azyq-túlik ónimderi óndirisi, metallýrgııa, mashına jasaý, agrohımııa jáne munaı hımııasy óndirisi bolýy tıis. Qyzmet kórsetý salasynda kólik jáne logıstıka, densaýlyq saqtaý, bilim berý, ınjenerlik-tehnıkalyq qyzmetter jáne týrızmge nazar aýdarý kerek. 2025 jyly shıkizattyq emes eksportty 2015 jylmen salystyrǵanda 2 ese arttyrýǵa qol jetkizý qajet, - dep atap kórsetti Nursultan Nazarbaev.

Sonymen qatar, el ekonomıkasynda aýyl sharýashylyǵy salasy jetekshi oryn alýy sebepti ekinshi besjyldyqta bul salany damytý máselesi de basty nazarda bolmaq. Memleket basshysy aýyl sharýashylyǵyn osy saladaǵy kásipkerlikti damytý arqyly ilgeriletýge bolady degen usynys aıtty.

«Halyqqa, jastarǵa, ásirese aýylda óz isin bastaýǵa múmkindik berý kerek. Bastapqy kapıtal alýdy jeńildetip, shaǵyn nesıe berý aıasyn ulǵaıtqan durys. Agroónerkásip  keshenine aıryqsha nazar aýdarǵan jón. Búginde ol negizinen halyqtyń jeke úı sharýashylyǵynan turady. Óndiris kólemi az bolǵandyqtan, olardyń saqtaýǵa, óńdeýge jáne ónimdi ótkizýge múmkindikteri joq. Olardyń ónimderin óńdeý jáne ótkizýdi qamtamasyz etý úshin osyndaı sharýashylyqtardyń basyn biriktirip, aýyl sharýashylyǵy kooperatsııasyn jedeldetip damytý qajet», - dedi N. Nazarbaev.  

Qoryta aıtqanda, elimizde júrgizilip jatqan bul reforma qazirgi ekonomıkalyq ahýalda memlekettiń damýy úshin sapaly ári qolaıly jaǵdaı jasaýdy maqsat etedi. Sol sebepti ekinshi besjyldyqta el bolashaǵy úshin mańyzdy jobalar júzege asyrylyp,  aldaǵy ýaqytqa qoıylǵan mindetter men josparlar oryndalýy tıis.