Huawei ókili Qazaqstannyń Kaspıı aımaǵynda optıkalyq talshyq tartýdy usyndy

NUR-SULTAN. QazAqparat – Kesheden beri elordada ótip jatqan «ASTANA FINANCE DAYS 2022» konferentsııasynyń ekinshi kúnindegi paneldik sessııada Huawei kompanııasynyń Eýrazııadaǵy prezıdenti Denıel Chjoý men «Huawei Technologies Kazakhstan» kompanııasynyń bas dırektory Chjao Sıýı ekonomıkany tsıfrlandyrý jáne 5G tehnologııasyn Qazaqstanǵa ákelý múmkindikteri týraly paıymyn ortaǵa saldy, dep habarlaıdy QazAqparat tilshisi.

Konferentsııanyń ekinshi kúnindegi plenarlyq májilisi Qazaqstan Prezıdenti Qasym-Jomart Toqaevtyń beınebaılanys arqyly joldaǵan lebizimen bastaldy.

Memleket basshysy óz sózinde eldegi saıası reformalarǵa toqtalyp, Jańa Qazaqstannyń kún tártibinde ekonomıkany tsıfrlandyrý mańyzdy másele retinde qoıylyp otyrǵanyn atap ótti.

Al Huawei atynan sóz alǵan Denıel Chjoý byltyr qyrkúıek aıynda QR Prezıdentine Qazaqstan aýmaǵynda «tsıfrlyq hab» salý usynylǵanyn eske saldy.

«Bir jyl zerttegennen keıin men «tsıfrlyq hab» degen tek ataýy ǵana bolmaýy kerek degen oı túıdim. Bul eldegi tsıfrlyq ekonomıkany damytatyn nysanǵa aınalýy kerek. Kóp adamnyń oıyna tsıfrlyq ekonomıkany damytý degende elektrondy saýda keledi. Kóbi elektrondy saýda damyǵan el retinde Qytaıdy mysalǵa keltiredi. Biraq ondaǵy 1,4 mıllıard halyqtyń tek 0,1 mıllıardy ǵana onlaın saýda platformalaryna qol jetkize alady. Bólshek saýdanyń 50 paıyzdan astamy búginde elektrondy saýdaǵa kóshken», - degen kompanııa ókili Alibaba, Intenson sııaqty kompanııalardyń tabysty tájirıbesine toqtaldy.«Tsıfrlyq ekonomıkanyń artyqshylyqtaryn aıtqanda shalǵaı ólkedegi sharýa ónimin, ósirgen kókónisin ınternet arqyly ońaı sata alatynyn jıi sóz etedi. Biz keıde áýeli oqshaýdaǵy aımaqqa, taýda jatqan eldi mekenge ınternet jelisin tartý kerektigin umytyp ketip jatamyz. Sondyqtan da biz tsıfrlyq hab qalyptastyrýǵa keńes berip júrmiz. Ol úshin eń áýeli ózara baılanysty jolǵa qoıý kerek», - dedi Denıel Chjoý.

Aıtýynsha, Huawei kompanııasy 170-ten astam elde jumys istep tur.

«Ekonomıka damyǵan saıyn ınternet jelisine, onyń aýqymyn keńeıtýge suranys artady. Kóptegen elder ony aldyn ala jolǵa qoıyp tastaıdy. Sonyń arqasynda Sıngapýr, Koreıa, Qytaı sııaqty elder tsıfrlyq ekonomıkadaǵy tendentsııalardy óte jyldam ıgerip áketedi. Búginde Qazaqstandaǵy symdy ınternet jelisi halyqtyń 35-40 paıyzyn ǵana qamtyp tur. Bul shyn máninde Eýrazııadaǵy ortasha statıstıkalyq kórsetkishten áldeqaıda alys. ıAǵnı, osy protsesti qýyp jetýge bolady, oǵan múmkindik bar», - dedi Huawei kompanııasynyń Eýrazııadaǵy prezıdenti.

Onyń sózine qaraǵanda, Huawei óziniń tehnologııalyq jetistikterin búkil Kaspıı aýmaǵyna taratýǵa yntaly.

«Ózara baılanys turǵysynan aıtsaq, Kaspıı optıkalyq kabeliniń múmkindigi zor. Eger Kaspıı arqyly osy óńirdiń ózge de elderimen birge optıkalyq talshyq tarta alsaq, Qazaqstannyń ózge eldermen, tipti búkil álemmen senimdi ári sapaly baılanys ornatýyna múmkindik jasaıtyn edik. Qazaqstanda tergen nómirge qońyraý shalýdyń jyldamdyǵy sekýndyna 35 bıt bolady. Bul búkil álemde shamamen 17-18 oryn degen sóz. Osy tusta da tsıfrlyq ekonomıkany damytýdyń ıgerilmeı jatqan múmkindikteri bar dep oılaımyn. Atalǵan jyldamdyqty sekýndyna 70 Megabıtke deıin jetkizýge bolady», - degen sarapshy bul iste adam kapıtalyn damytýdyń basty orynǵa shyǵatynyn eskertti. «Tsıfrlyq habtyń taǵy bir túri – «bultty» hab. Elektrondy úkimettiń qazirgi jumysy osyǵan negizdelgen. Bul jerde Úkimet jumysynyń tıimdiligi men qaýipsizdigi mańyzdy. Kóptegen elder qazir ulttyq derekterdi qalyptastyrýdy bastady. Derekterdiń «bultty» ortalyqtary týraly aıtqanda kóp adam derekterdi jınaý týraly oılap jatady. Kez kelgen tehnologııa, kez kelgen zamanaýı sheshim qabiletti adamdar bolǵanda ǵana ómirsheń. Osy turǵydan alsaq, daryndylarǵa arnalǵan hab kerek. Elderińiz álemniń ár shetinen kompıýter «genıılerin» ákelý saıasatyn tańdap alǵan. Reseı-Ýkraına kıkiljińinen keıin shetelden, sonyń ishinde soltústikten keletin aqparattyq-kommýnıkatsııalyq tehnologııa salasynda bilikti mamandardyń kóbeıgenin kórip otyrmyz. Biz bul iste de kóp sharýa tyndyra alamyz», - dedi Denıel Chjoý plenarlyq otyrysta.

«4IR dáýirindegi Jańa Qazaqstan» degen taqyryppen ótken paneldik sessııaǵa qatysqan «Huawei Technologies Kazakhstan» bas dırektory Chjao Sıýı kompanııanyń 5G tehnologııasyn alǵa jyljytýdaǵy jetistikteri týraly baıandady.

«Biz bul elge 1998 jyly kelgende symdy ınternet jelisin tartýǵa qoldaý kórsetken bolatynbyz. Sodan eki jyldyń ishinde EDSM jelisin tarta bastadyq. Keıingi 25 jyldyń ishinde Qazaqstanda tehnologııanyń túrli býyndary ómirge kirikkenin kórdik. Bul jaǵynan da múmkindikter kórip otyrmyz. Biz Qazaqstanǵa aqparattyq-kommýnıkatsııalyq qyzmetti odan ári kórsete otyryp, tsıfrlyq hab qurýǵa úles qosqymyz keledi. Bul bir kompanııanyń ǵana jumysy bolmaýy kerek. Ol jumysty Úkimet nemese basqa qaýymdastyqtar basqarýy kerek»,-degen kompanııa basshysy Huawei-diń Qazaqstanda jańa tehnologııalardy damytýǵa qosqan úlesi týraly naqty statıstıkany keltirdi. «1998 jyldan beri bizdiń kompanııa Qazaqstanda ІT-ındýstrııany belsendi damytyp keledi. Osynaý 24 jyl ishinde biz 30 jergilikti seriktesimizben selbesip kettik. Olar ondaǵan mılııon adamǵa qyzmet kórsetedi. 2010 jyly Qazaqstan aýmaǵyndaǵy 14 myń georafııalyq núktede ózimizdiń jumys stansalarymyzdy, qondyrǵylarymyzdy ornatqan edik. Búginde Qazaqstan halqy jyldam ınternettiń qyzmetine júgine alady. Ári qaraı aýyldar men aýyl sharýashylyǵyna arnalǵan mekenderderge ınternet tartýǵa kúsh salamyz», - dedi Chjao Sıýı.

Onyń aıtýynsha, Huawei kompanııasy 2018 jyly Qazaqstan Úkimetimen birge 5G tehnologııasyn qoldanýdyń múmkindikteri men oryndylyǵy týraly zertteýler men pikirtalastar júrgizip bastaǵan.

«Bizge 5G men 4G tehnologııalaryn synaqtan ótkizip, qyzmetin tańdap alý kerek boldy. Bul tehnologııalar ómirdi ózgertip jatyr. 5G qoǵamdy ózgertedi. Búginde 5G ómirdi odan beter jeńildetip, aqparat almasýdyń jyldamdyǵyn arttyrdy. Qytaı 5G negizinde «aqyldy» qala salýdan kósh bastap tur. Qazirdiń ózinde Qytaıda 20 qalaly meken 5G tehnologııasyn paıdalanady. Osyǵan uqsas 1,5 myń joba ázirlenip jatyr»,-degen kompanııa ókili birneshe naqty keısti mysalǵa keltirdi.