Hırosıma qalasyna atom bombasy tastalǵanyna - 74 jyl
Mine, 74 jylboıy bul kúndi qaıǵy-qasiret kúni retinde eske alady. ıAdrolyq synaqtyń qaıǵysynbastan keshken qazaqstandyqtar úshin Japonııa halqynyń bastan ótkergenqaıǵy-qasireti tanys jaǵdaı.
Semeı synaqpolıgonynda da 1949-1989 jyldar aralyǵynda 450-den astam ıadrolyq jarylys boldy,olardan mıllıonnan astam adam zardap shekti.
1991 jyldyń29 tamyzynda Qazaqstannyń Tuńǵysh Prezıdenti - Elbasy Nursultan Nazarbaev ózJarlyǵymen polıgondy túpkilikti japty. Osy jyldar ishinde Qazaqstan burynǵySemeı polıgonynda ıadrolyq qarýdy synaqtan ótkizýdiń zardaptaryn joıý jónindeis-sharalar qabyldady. Sondaı-aq, osy zardaptardy joıýda Qazaqstan halqynakórsetken kómegi úshin japon halqyna shyn júrekten alǵys aıtamyz.
Hırosıma menSemeı qalalary ıadrolyq qaterge qarsy kúrestiń sımvolyna aınaldy. QazaqstanJaponııamen jáne álemdik qoǵamdastyqtyń basqa da múshelerimen birlesip, adamzattyıadrolyq qarýdan bas tartýǵa jáne ony taratpaý rejımin nyǵaıtýǵa baǵyttalǵansaıasatty dáıekti jáne belsendi túrde júrgizip keledi.
Qazaqstannyńbastamasymen 2009 jyly 29 tamyzdy ıAdrolyq synaqtarǵa qarsy halyqaralyq is-qımylkúni dep jarııalaý týraly BUU Bas Assambleıasynyń qarary qabyldandy. Osy qarardyńmaqsattaryna sáıkes Qazaqstanda jáne álemniń kóptegen elderinde ıadrolyqsynaqtardyń zardaptary týraly álemge eskertý retinde baǵyttalǵan jáne bolashaqtaolardy qoldanbaýǵa shaqyrý týraly konferentsııalar, semınarlar, kórmeler jáne basqada is-sharalar ótkizildi.
2015 jylyHırosıma jáne Nagasakı atom bombasynyń tastalýynyń 70 jyldyǵyna oraı Elbasybastamasymen BUU Bas Assambleıasynyń ıAdrolyq qarýdan azat álem qurýdyń jalpyǵaortaq deklaratsııasy týraly qarary qabyldandy. Atalǵan bastama BUU múshememleketteriniń kópshiligimen qoldaý taýyp, ıadrolyq qarýǵa tyıym salý boıynshahalyqaralyq zańdy qujat qabyldaýda mańyzdy qadam boldy.
2017-2018jyldar Qazaqstannyń syrtqy saıasatyn damytýdyń sharyqtaý kezeńderiniń biri –elimiz BUU Qaýipsizdik Keńesiniń turaqty emes múshesi retinde óz qyzmetinatqardy. Osy jaýapty qyzmet kezinde Qazaqstannyń mańyzdy basymdylyǵy retindeıadrolyq qarýdy taratpaý jáne qarýsyzdaný bastamasyn jáne Nur-Sultan qalasyndakezekti ret ótken ıAdrolyq qarýdy taratpaý sharty (ıAQTSh) boıynsha ýaǵdalastyqtardyjúzege asyrý jumystaryn atap ótýge bolady.
Qazaqstannyńtaǵy bir erekshe bastamasy «ATOM» jobasy bolyp tabylady. Atalǵan joba aıasyndaıAdrolyq qarýǵa qarsy áreket etetin kez kelgen adamdardy ıadrolyq synaqtardanbirjola bas tartýǵa shaqyra otyryp, álem basshylarynyń atalǵan jobaǵaonlaın-petıtsııa arqyly qol qoıý múmkindigin qarastyrdy.
2006 jylyQazaqstan kórshi elderimen birlesip Ortalyq Azııada ıadrolyq qarýdan azat aımaqqurdy. Aımaq qurý týraly shartqa qol qoıý aýmaǵynda 40 jyl boıy ıadrolyq synaqtarjúrgizilgen Semeı qalasynda ótti.
Bizazamattyq qoǵamnyń ıadrolyq qarýsyzdaný men ony taratpaý rejımin nyǵaıtýdaǵyrólin joǵary baǵalaımyz jáne tek azamattyq qoǵamnyń, parlamentarııler menúkimetterdiń kúsh-jigerin biriktirip qana adamzatty ıadrolyq qarýdan arylýdyńıgilikti maqsatyna qol jetkize alamyz. Biz tek álemdi ıadrolyq qarýdan tolyqaryltý arqyly ǵana Hırosıma tragedııasyn eshqashan jáne esh jerde qaıtalanbaıtynynakepildik bere alatynyna senimdimiz.
Qazaqstanárdaıym ıadrolyq qarýsyz álem bastamalaryn ilgeriletetin jáne osy maqsatqa qoljetkizýge baǵyttalǵan halyqaralyq is-sharalar men bastamalarǵa belsendiqatysatyn bolady. Bul Qazaqstannyń syrtqy saıasatynyń negizgi basymdylyǵy bolyptabylady.