Halyqaralyq jetekshi saraptama ortalyqtary din jáne álemdegi dıalog máselelerin talqylady
Konferentsııa barysynda halyqaralyq sarapshylar Táýelsiz Qazaqstannyń qalyptasýy men damýyndaǵy, túrli konfessııalar arasyndaǵy beıbitshilik pen kelisimniń tıimdi modelin qurýdaǵy, Álemdik jáne dástúrli dinder lıderleriniń sezi aıasynda álemdegi dinaralyq jáne mádenıetaralyq dıalogty damytýdaǵy QR Tuńǵysh Prezıdenti – Elbasy N.Á.Nazarbaevtyń aıryqsha róli men kórnekti úlesine erekshe nazardy aýdardy. Olar biraýyzdan Qazaqstan halqyn Qazaqstan Respýblıkasynyń Táýelsizdik kúnimen quttyqtap, álemdik jáne dástúrli dinder arasyndaǵy jahandyq dıalogty damytýdaǵy halyqaralyq bastamalardyń mańyzdylyǵyn atap ótti.
«Qazaqstannyń mádenıet, dinder men órkenıetter arasyndaǵy dıalog tarıhy ǵasyrlardan bastalady. Álemdik jáne dástúrli dinder kóshbasshylarynyń alty sezi osy elde ótip, dıalog alańyna aınalǵan meken bolyp qalyptasýy - zańdylyq. Búgingi tańda konfessııaaralyq jáne órkenıetaralyq dıalogty damytý, aımaqtyq jáne jahandyq qaýipsizdik pen turaqtylyqty qamtamasyz etý - Qazaqstannyń jalpy strategııasynyń mańyzdy bóligi», - dedi Ózbekstan Respýblıkasynyń Mınıstrler Kabıneti janyndaǵy Islam órkenıeti ortalyǵynyń halyqaralyq bóliminiń bastyǵy Olıma Gýlıamova.
Al Reseı Ǵylym akademııasy Shyǵystaný ınstıtýtynyń aǵa ǵylymı qyzmetkeri V.Nemchınovtyń aıtýynsha, búkil álem pandemııa zardaptaryna qaramastan, elder dinder, ultaralyq qatynastardy nyǵaıtýǵa kómektesip, rýhanı qundylyqtardy nasıhattaýǵa úles qosýy kerek.
«Pandemııa bizge ulttyq shekara adamdardyń qozǵalysyna kedergi bola alatyndyǵyn kórsetti, biraq mádenıetter arasyndaǵy yntymaqtastyq úshin shekara joq», - dep atap ótti V.Nemchınov.
«UniaoPlanetaria» kommertsııalyq emes uıymynyń prezıdenti Edýardo Ýıver óz sózinde jahandaný jaǵdaıynda dinı álemniń tabysty damýynyń negizgi prıntsıpterin aıtyp, Qazaqstannyń túrli mádenıetter men dinderdi biriktirip, úlken ister atqaryp jatqandyǵyna nazar aýdartty.
«Qazaqstan osy saladaǵy jańa kóshbasshy, ártúrli dinder men mádenıetter toǵysatyn ortalyqqa, bir-birin túsinýge jáne qurmet kórsetýge baýlıtyn meken bolýǵa betburys jasady. Jahandaný úderisteri bizge dıalog ornatýǵa, mádenıetter men dinder arasynda kópir qurýǵa, ózara túsinistik pen dostyqtyń negizi retinde qarastyrýǵa múmkindik beredi dep úmittenemin», - dedi «Woolf Institute» ınstıtýtynyń atqarýshy dırektory Ester-Mırıam Vagner.
Sheteldik jáne qazaqstandyq sarapshylardyń sózderin qorytyndylaı kele, Konfessııaaralyq jáne órkenıetaralyq dıalogty damytý jónindegi N.Nazarbaev ortalyǵynyń basqarma tóraǵasy Altaı Ábıbýllaev jahandyq týrbýlenttik jaǵdaıynda álemde jańa syn-qaterler men qaýip-qaterlerdiń paıda bolýy - qazirgi zamanǵy dinaralyq jáne konfessııaaralyq qatynastar tereń qaıta baǵalaný men transformatsııadan ótip jatqanyn basa aıtty. Osy turǵyda dinder men órkenıetaralyq damý máselelerin jan-jaqty zertteýge mamandandyrylǵan ǵylymı-sarapshylyq qoǵamdastyqtyń, ulttyq jáne halyqaralyq ǵylymı-zertteý ınstıtýttary men ortalyqtarynyń róli artyp kele jatqandyǵyn jetkizdi.
«Dinaralyq dıalog pen órkenıetter seriktestigi tek urandar bolmaýy kerek. Biz ulttyq jáne jahandyq deńgeıde sheshim qabyldaýda túrli múddelerdi úılestirýdiń barlyq tásilderin, adamdardyń moraldyq sezimin, ómir saltyn, ulttyq jáne dinı dástúrlerin qurmetteýmen biriktiretin álemdik tártipti qurýymyz kerek. Jahandaný dáýiri kórsetip otyrǵandaı, dıalog jáne toleranttylyq mádenıeti qazirgi álemniń basty qundylyq baǵdary bolady», - dedi Altaı Ábıbýllaev.
Halyqaralyq ǵylymı-praktıkalyq konferentsııanyń qorytyndylary boıynsha qatysýshylar konfessııaaralyq jáne órkenıetaralyq dıalog máselelerin odan ári zertteý, dinaralyq problemalardy sheshýde ózara is-qımyldyń turaqty tetikterin qalyptastyrý, sondaı-aq Álemdik jáne dástúrli dinder lıderleri seziniń otyrystary jáne onyń ınstıtýttary sheńberindegi yntymaqtastyq boıynsha tıisti praktıkalyq usynystar ázirledi.
Іs-sharaǵa Aqparat jáne qoǵamdyq damý mınıstrliginiń Din isteri komıtetiniń tóraǵasy Erjan Núkejanov, Ulybrıtanııa, Vatıkan, Brazılııa, Pákistan, Reseıden álemdegi jetekshi aqyl-oı ortalyqtarynyń ókilderi qatysyp, óz pikirlerin ortaǵa saldy.