Genderlik baǵdarlanǵan bıýdjet baǵytynda jumys jasaýymyz kerek - Lázzat Ramazanova
Ulttyq komıssııanyń tóraıymy Lázzat Ramazanova otyrysty asha otyryp, otbasy ınstıtýtyn nyǵaıtý jáne turmystyq zorlyq-zombylyqtyń aldyn alý ózekti máselelerin talqylaý kezinde azamattyq qoǵammen tıimdi ózara is-qımyldyń mańyzdylyǵyn atap ótti.
«Óńirlerde ulttyq komıssııa músheleriniń, Parlament depýtattarynyń, ÚEU ókilderiniń qatysýymen tıisti zańnamalyq bastamalardy talqylaý bastaldy. Otbasy ınstıtýtyn nyǵaıtýǵa qatysty jurtshylyqtyń barlyq pikirleri men usynystary tyńdalady. Mundaı format qoǵamnyń suranystaryn normatıvtik qujattarda kórsetip qana qoımaı, olardy is júzinde júzege asyrýǵa múmkindik beredi. Qazaqstandyq otbasylardyń ál-aýqaty máseleleri – memlekettik saıasattyń basymdyǵynda jáne Nur Otan partııasynyń saılaýaldy baǵdarlamasyn iske asyrý jónindegi Jol kartasyna engizilgen», - dedi Lázzat Ramazanova.
Otyrysta áıelder men otbasy ınstıtýtynyń sybaılas jemqorlyqtyń aldyn alýǵa áseri týraly aqparat usynyldy. Qazaqstannyń 2017-2020 jyldaryndaǵy, sondaı-aq aǵymdaǵy jyldyń birinshi toqsanyndaǵy quqyqtyq statıstıkaǵa sáıkes, sybaılas jemqorlyqqa qarsy qyzmettiń óndirisinde 1394 áıelge qatysty 1113 is qozǵaldy. Taldaý kórsetkendeı, áıelder negizinen bóten múlikti ıemdený jáne talan-tarajǵa salý - 36,8% (513 adam), alaıaqtyq – 20% (282), para berý – 14,7% (205) jáne para alý-12,8% (178) túrinde qylmys jasaıdy.
Sonymen qatar, Dúnıejúzilik banktiń Eýropa, Afrıka jáne Azııanyń 150 memleketinde júrgizgen zertteýleri sybaılas jemqorlyqtyń tómendeýine áıelderdiń saıasattaǵy jáne zań shyǵarý organdaryndaǵy neǵurlym joǵary ókildigi áser etetindigin kórsetti. Sybaılas jemqorlyq deńgeıi eń tómen elder – Danııa, Shvetsııa, Fınlıandııa, Norvegııada saıası laýazymdarda basqa memleketterge qaraǵanda áıelder kóp. Eksperıment retinde polıtsııa qyzmetine qosymsha 2,5 myńnan astam áıeldi tartqan Perý bıliginiń tájirıbesi erekshe, bul eksperıment quqyq qorǵaý organdaryndaǵy paraqorlyqty kúrt tómendetti.
Kezdesýde sondaı-aq Aqmola oblysynda genderlik baǵdarlanǵan bıýdjetteýdi engizý jónindegi jobanyń qorytyndylary shyǵaryldy. Mundaı tetik EYDU-nyń kóptegen elderinde keńinen qoldanylady. Bıýdjetti qalyptastyrý kezeńinde memlekettik organdar áıelder men erlerdiń qajettilikterin eskeredi, bul halyqtyń ómir súrý sapasyn arttyrýǵa jáne qarjy qarajatyn utymdy paıdalanýǵa múmkindik beredi.
«Genderlik bıýdjetteý – bul eń aldymen árbir azamattyń qajettilikterin esepke alý jáne qarajatty utymdy paıdalaný. Bıýdjetti qalyptastyrý kezinde qansha áıel men er adam emdelýge muqtaj ekenin túsiný kerek. Eńbek naryǵyndaǵy aýytqýlardy boldyrmaý úshin jigitter men qyzdardy qandaı mamandyqtarǵa oqytý kerek. Uldar men qyzdardy buqaralyq sportqa tartý úshin qalalar men aýdan ortalyqtarynda qandaı sport sektsııalaryn ashý kerek. Mundaı tetikti engizý - bir kúnniń máselesi emes, daıyndyq jumystary qajet. Biraq genderlik baǵdarlanǵan bıýdjet aldyńǵy qatarly elderde tıimdiligin dáleldedi, sondyqtan biz osy baǵytta jumys jasaýymyz kerek», - dedi Lázzat Ramazanova.
Otyrys qorytyndysy boıynsha tıisti ortalyq memlekettik jáne jergilikti atqarýshy organdarǵa birqatar tapsyrmalar men usynystar berildi.