Gaz naryǵyndaǵy kemshilikter qandaı

NUR-SULTAN. QazAqparat – Qazirgi kezde taýarlyq gaz naryǵyn 95%-ǵa «QazaqGaz» AQ gazdy basymdyqpen satyp alýǵa monopolııalyq quqyqpen usynady. Bul týraly QR Básekelestikti qorǵaý jáne damytý agenttigi tóraǵasynyń birinshi orynbasary Rýstam Ahmetov aıtty, dep habarlaıdy QazAqparat tilshisi.

Onyń aıtýynsha, bul salada naryqtyń oń teńgerimi qalyptasqan. Taýarlyq gaz óndirisiniń kólemi 2021 jyly 25 mlrd tekshe metr bolyp, 18 mlrd tekshe metr deńgeıindegi tutyný kóleminen asty. Eksportqa 7 mlrd tekshe metr gaz jiberildi.

«Eksporttan túsetin kirister esebinen gazdyń ishki baǵasy sýbsıdııalanady. Ulttyq operatordyń derekteri boıynsha ótken jylǵy shyǵyndar málimdelgen baǵanyń aıyrmashylyǵynan boldy jáne bekitilgen 160 mlrd teńgeni qurady, olar eksport esebinen jabylady. Sonymen qatar, 2020 jyldan bastap taýarlyq gaz eksporty ishki tutynýdyń ósýi esebinen orta eseppen 30%-ǵa qysqarady. Energetıka mınıstrliginiń derekteri boıynsha 2025 jylǵa qaraı taýarlyq gazdy tutyný kólemi 27 mlrd tekshe metrge deıin ulǵaıady, al gaz tapshylyǵy 1,6 mlrd tekshe metrdi quraıdy. Osylaısha, 2025 jyldan bastap eksporttyń qysqarýyna baılanysty, bizde taýarlyq gazdyń ishki baǵalaryn sýbsıdııalaýǵa múmkindik bolmaıdy», - dedi R. Ahmetov Ortalyq kommýnıkatsııalar qyzmetinde.

Onyń sózine qaraǵanda, naryqta satýdyń barlyq kezeńderiniń baǵalaryn memlekettik retteý qoldanylady - jer qoınaýyn paıdalanýshydan gaz satyp alý, gazdy kóterme jáne bólshek saýdada ótkizý, tasymaldaý.

«Basym quqyqty iske asyrý tetigi rettelmegen, «QazaqGaz» AQ-nyń óz quqyǵyn iske asyrýdan bas tartýyna negiz joq. Sondaı-aq ishki naryqta baǵa qalyptastyrý júıesi jetildirilmegen, onda salalyq retteýshi bekitken baǵalardyń «shashyraýy» 16 eselik mánge nemese bir myń tekshe metr úshin 600-den 10 myń teńgege deıin jetedi. Іshki naryqqa jetkizý quramyn qalyptastyrý rásimi naqtylanbaǵan. Іs júzinde bul Reseıden ımporttalǵan gazdyń neǵurlym qymbat kólemin (m3 úshin 30-40 myń teńgeden bastap) ishki naryqta paıdalaný faktilerine ákep soqty, al qazaqstandyq jer qoınaýyn paıdalanýshylarda 5-10 myń m3 baǵasy boıynsha gaz jetkizý múmkindigi boldy. Osylaısha, ulttyq operatordyń kvotalardy, baǵalardy qalyptastyrý jáne ishki naryqqa gaz jetkizý quramy bóligindegi qyzmeti ashyq emes», - dedi agenttik ókili.

Budan buryn habarlanǵandaı, R. Ahmetov Qazaqstanda ishki naryqqa jetkiziletin munaı baǵasyn jasyryn retteý bar ekenin aıtty.