Garvard ýnıversıtetinde Abaı sımpozıýmy ótti
Ýnıversıtettiń bas kampýstarynyń biri Boılston holda ótken kezdesýde Abaı shyǵarmashylyǵy 3 baǵytta qazaqstandyq jáne amerıkandyq aýdıtorııaǵa tanystyryldy. QR AQSh-taǵy Elshiliginiń qoldaýymen qazaq mádenıetiniń tarıhynan syr shertetin kitaptardyń kórmesi uıymdastyryldy.
Kezdesýdiń moderatory Dj. Vashıngton ýnıversıteti janynan qurylǵan AbaiCenter qazaq mádenıeti ortalyǵynyń koordınatory, ǵylym doktory Ertaı Sultan kirispeni Abaı ortalyǵynyń jumys baǵytymen tanystyrýdan bastady. Ortalyq 2020 jyly Uly Abaıdyń 175 jyldyq mereıtoıy qarsańynda QR-nyń AQSh-taǵy Elshiliginiń qoldaýymen Dj. Vashıngton ýnıversıtetinde ashylǵan. Ortalyq qazaq mádenıeti men tarıhy, ádebıeti salasyndaǵy sońǵy jetistikter men jańalyqtardy, sheteldik zertteýler men saraptamalardy aǵylshyn tildi aýdıtorııaǵa tanystyrýda kózdeıdi.
«Abaı shyǵarmalarynyń sheteldik mádenı túsinikte qabyldanýy» taqyrybyndaǵy ǵylymı baıandamasymen sımpozıýmnyń 1-bólimin ashqan Ertaı Sultan M.O. Áýezov atyndaǵy Ádebıet jáne óner ınstıtýty ǵalymdarynyń osy taqyrypta jarııalaǵan ǵylymı monografııasyna, sheteldik ǵalymdardyń Abaı shyǵarmalaryn taldaǵan maqalalaryna silteme jasady.
2-bólimde AQSh-qa arnaıy shaqyrtýmen kelgen T.Júrgenev atyndaǵy óner akademııasynyń professory, ónertaný kandıdaty, tanymal ánshi Tolqyn Zabırova «Abaıdyń mýzykalyq murasy» taqyrybynda baıandama jasap, Abaı ómiri men tanymal ánderiniń tarıhy jaıynda mazmundy aqparat berdi. Abaı ánderin zerttegen G.Bısenova, V.Dernova, G.Chýmbalova syndy tanymal ǵalymdardyń eńbekterine silteme jasady. Baıandama sońynda Abaıdyń aýdarmasyndaǵy A.Pýshkınniń «Tatıananyń haty» ánin oryndap berdi. Kórermen suraýymen, Abaıdyń «Kózimniń qarasy» ánin barlyq sımpozıýmǵa qatysýshylar hor bolyp oryndady.
«Abaıdyń ınstrýmentaldy murasy» taqyrybymen 3-bólimniń shymyldyǵyn ashqan QR Kúıshiler odaǵynyń tóraǵasy, kúıshi Asqar Kenjeǵalıev Abaı kúıleriniń janrlyq erekshelikteri, dombyranyń qurylymy, túrleri, kúı tarıhy jaıynda tereń aqparat berdi. Ózi qalyptastyrǵan Hıýston kúıshiler mektebinen erte kelgen shákirtterimen Abaıdyń «Maı túni», Qurmanǵazynyń «Adaı», «Balbyraýyn», Dınanyń «Naýysqy», t.b. kúılerin oryndap Garvard aspanyn qazaq kúıimen qanyqtyrdy. Cóz sońynda dombyranyń álemdik sımfonııalardy oryndaýdaǵy múmkindikterin aıta kele, Andy Irwin men Davi Spillane-niń «Shotland áýeni» shyǵarmasyn tyńdarman nazaryna usyndy.
Sımpozıýmǵa kelgen qonaqtar qatarynda, Garvard ýnıversıtetiniń professory, tanymal ǵalym Nurlan Kenjeahmet, QR AQSh-taǵy Elshiliginiń ókili jáne Boston, Vashıngton qazaq dıasporalarynyń ókilderi, Garvard, Boston jáne Masachýsets ýnıversıtetteriniń stýdentteri men oqytýshylary boldy.
Іs-shara sońynda ulttyq aýdarma bıýrosy jaryqqa shyǵarǵan Cambridge basylymyndaǵy Abaı shyǵarmalarynyń aǵylshyn tilindegi jınaǵy barlyq qatysýshylarǵa taratyldy.