Ǵalymdar latyn negizdi qazaq álipbıine qandaı talap qoıyp otyr

Foto: None
NUR-SULTAN. QazAqparat - QR Prezıdenti Qasym-Jomart Toqaevtyń álipbıdi jetildirýge baılanysty tapsyrmasyna oraı búgin QR Mádenıet jáne sport mınıstrliginiń uıymdastyrýymen Almatyda «Latyn negizdi qazaq álipbıi: usynystar, talqy jáne nátıje» atty keńes ótti, dep habarlaıdy QazAqparat tilshisi.

Atalǵan vedomstvonyń baspasóz qyzmeti taratqan aqparatqa sáıkes, jumys toptarynyń birlesken keńesinde úsh álipbı jobasy talqylandy. Olar: buǵan deıin bekitilgen alaıda jetildirilý qajettigi týyndaǵan akýt nusqasy, balamaly negizdegi ýmlaýtty álipbı jobasy jáne A.Baıtursynuly atyndaǵy Til bilimi ınstıtýty ǵalymdar tobynyń álipbı jobasy. Alǵashqy eki álipbı jobasy 14 aqpanda Til komıtetiniń uıymdastyrýmen jáne aımaqtaǵy til basqarmalarynyń úılestirýimen respýblıkalyq kólemde fılolog ǵalymdar men ádiskerler, joǵary jáne orta bilim beretin oqý oryndarynyń til mamandary arasynda ashyq talqylaýdan ótti. Úshinshi joba áleýmettik jelilerde talqylandy. Atalǵan álipbı jobalarynyń qaısysy qoldanýǵa tıimdi ekenin anyqtaý maqsatynda QR Bilim jáne ǵylym mınıstrliginde oqýshylar men stýdenter arasynda álipbı jobalary boıynsha synama-saýalnama jumystary júrgizildi. Sondaı-aq, QR Tsıfrlyq damý, ınnovatsııa jáne aeroǵarysh ónerkásibi mınıstriligi UNICODE-qa sáıkestigin, Bankter bank júıesinde qoldanysqa yńǵaılylyǵy, «Nur Otan» jastar qanatynda álipbı jobalary boıynsha synama-semınarlar, saraptaý jumystary jasalyp, BAQ-ta álipbıdi jetildirýge baılanysty 90-ǵa jýyq maqala jaryq kórdi.

Keńeıtilgen keńeste osy taldaýlar men talqylaýlardyń qorytyndylary, usynystar jáne synama jumystarynyń nátıjeleri, saraptamalary jınaqtalyp baıandaldy. Ǵalymdar álipbıge mynadaı talaptar qoıyp otyr: qazaq tiliniń barlyq dybystarynyń qamtylýy; «bir dybys - bir tańba» qaǵıdatynyń saqtalýy; qosymsha dıakrıtıkalyq belgilerdiń sabaqtastyǵy men júıeliligi; latyn tańbalarynyń jáne dıakrıtıkalardyń qazaq tiliniń dybystary sıpatyna saı bolýy; álipbıde ǵylymı negizdiliktiń saqtalýy; álipbı tańbalarynyń Halyqaralyq fonetıkalyq álipbı júıesine sáıkestigi; álipbı tańbalarynyń UNICODE júıesine saı bolýy; qazaq tiliniń tól tabıǵatyna saı álipbılik rettiliktiń saqtalýy.

Birlesken keńeste álipbıdiń úsh jobasy boıynsha arnaıy baıandamalar jasalyp, ǵylymı talqylaý ótkizildi. Talqylanǵan jobalar arasynan laıyqty dep tanylǵan álipbı jobasy Ulttyq komıssııaǵa usynylatyn bolady.

Jıynǵa Mádenıet jáne sport vıtse- mınıstri N.Dáýeshov, Bilim jáne ǵylym, Aqparat jáne qoǵamdyq damý, Tsıfrlyq damý, ınnovatsııalar jáne aeroǵarysh ónerkásibi mınıstrlikteri jáne Til saıasaty komıteti ókilderi men Ulttyq komıssııa janyndaǵy Orfografııalyq, Ádistemelik, Termınologııalyq, Saraptama jáne tehnıkalyq jumys toptarynyń músheleri bolyp tabylatyn ǵalymdar qatysty.


Seıchas chıtaıýt