Fızıka boıynsha Nobel syılyǵyn elektron men jaryq tabıǵatyn zerttegen úsh ǵalym aldy

<p>Fızıka boıynsha Nobel syılyǵyn Per Agostını, Ferents Kraýs jáne Ann L'ıÝle aldy. Olar elektron men jaryq tabıǵatyn zerttegeni úshin joǵary marapatqa ıe boldy, dep habarlaıdy QazAqparat <a href="https://www.bbc.com/russian/articles/cw0kjvq48dwo" target="_blank" rel="noopener">VVS</a> jańalyqtaryna silteme jasap.&nbsp;</p>

Nobel komıtetiniń músheleri laýreattardyń attosekýndtyq fızıkaǵa qosqan úlesin joǵary baǵalady: bir kvıntıllıon sekýnd ishinde molekýlalyq ózara árekettesý deńgeıinde materııamen ne bolatynyn túsiný úshin ǵalymdar lazerlik ımpýlstardyń mıllıardtan bir bóligine ǵana sozylǵan lazerlik ımpýlstarmen jumys istedi.

Bul ımpýlstar atom ishindegi elektrondardyń qozǵalysyn zertteýge qoldanylady.

Bul — bıylǵy ekinshi Nobel syılyǵy.

Bir kún buryn vengrııalyq Katalın Karıko men amerıkalyq Drıý Vaısmanǵa RNQ negizindegi vaktsınanyń jańa túrin jasaýǵa múmkindik bergen jańalyǵy úshin medıtsına jáne fızıologııa salasyndaǵy 2023 jylǵy syılyq berildi.

1901 jyldan beri fızıka boıynsha Nobel syılyǵy 116 ret berildi, oǵan 222 adam ıe bolǵan. 

Ótken jyly fızıka boıynsha Nobel syılyǵyn frantsýz Alen Aspet, amerıkalyq Djon Klaýzer jáne avstrııalyq Anton Tseılınger ózara bólisti.

Olar kvanttyq mehanıka salasyndaǵy zertteýleri úshin joǵary baǵalandy.

Olardyń tujyrymdamasy uly Eınshteınniń ózi qatelesýi múmkin ekenin tájirıbe júzinde dáleldedi.