Fınlıandııa men Shvetsııa osy jazda NATO-ǵa kirýge nıetti

AMMAN. QazAqparat - Skandınavııa elderiniń Soltústik Atlantıkalyq alıansqa qosylýy uıymnyń jaqynda ótken sammıtiniń basty taqyryby boldy, al NATO-ǵa kirý týraly sheshimdi ár memleket derbes qabyldaıdy, dep habarlaıdy QazAqparat tilshisi The Times basylymyna silteme jasap.

Fınlıandııa men Shvetsııanyń NATO-ǵa qosylýy Reseı qarýly kúshteriniń Ýkraınaǵa basyp kirýiniń tikeleı saldary, dep atap kórsetedi basylym. Maýsym aıynda alıansqa kirýge Fınlıandııa, odan keıin Shvetsııa ótinish bermek.

Qazir Shvetsııa men Fınlıandııanyń bıligi NATO-ǵa kirý máselesi boıynsha óz elderinde konsensýsqa qol jetkizý úshin birlesip jumys isteýde, biraq ár memleket óziniń túpkilikti sheshimin qabyldaıdy. Eki el de Baltyq teńiziniń qarama-qarsy jaǵalaýynda ornalasqan Reseımen kórshiles. Fınlıandııanyń Reseımen qurlyqtaǵy shekarasy bar, ol shamamen 1300 shaqyrymǵa sozylady.

Buǵan deıin Túrkııa Syrtqy ister mınıstri Mevlıýt Chavýshoglý 6-7 sáýir kúnderi Brıýsselde ótken NATO syrtqy ister mınıstrleriniń kezdesýinde Shvetsııa men Fınlıandııanyń NATO-ǵa kirý yqtımaldyǵy eń kóp talqylanǵan taqyryptardyń biri ekenin aıtqan. Fınlıandııa premer-mınıstri Sanna Marın eliniń alıansqa qosylýǵa degen kózqarasyn baıypty túrde qaıta qarastyratyn kez kelgenin aıtty. Reseıdiń Ýkraınadaǵy áskerı operatsııasy bastalmaı turyp-aq Fınlıandııa bıligi ulttyq qaýipsizdik máselesi shıelenisse, NATO-ǵa múshelikke ótinish berýge daıyn ekenin málimdegen.

«Meniń oıymsha, bizde muqııat talqylaý bolady, biraq biz oǵan kóp ýaqyt jumsamaımyz, óıtkeni jaǵdaı, óte qıyn», - dedi Fınlıandııa úkimetiniń basshysy.

Fınlıandııa sııaqty Shvetsııa da óziniń qaýipsizdik saıasatyn qaıta qarap jatyr, ol sáýir aıynyń sońyna deıin aıaqtalady dep kútilýde. Shvetsııa premer-mınıstri Magdalena Andersson eki apta buryn «NATO-ǵa múshe bolýdy eshbir jaǵdaıda joqqa shyǵarmaıtynyn» aıtqan.

Sonymen qatar, aqpan aıynyń sońynda, Reseıdiń Ýkraınaǵa basyp kirýi bastalǵannan keıin Reseı prezıdenti Vladımır Pýtın Shvetsııa men Fınlıandııaǵa NATO-ǵa kiretin bolsa, «onyń áskerı jáne saıası saldary bolady» dep eskertken bolatyn. Qazir NATO-nyń Baltyq jaǵalaýynan Qara teńizge deıingi Shyǵys Eýropada Reseıdiń tikeleı basqarýynda 40 myńǵa jýyq áskeri bar.

NATO-nyń bas hatshysy Iens Stoltenberg Pýtınniń áreketi Ýkraınadaǵy soǵystyń uzaq merzimdi saldaryn kórsetetin áskerı koalıtsııany «irgeli ózgertýge» túrtki bolǵanyn aıtty.

Uıymnyń ózinde aıtylǵandaı, NATO-nyń áskerı qýatyn nyǵaıtý Reseı men Belarýspen shekaralas elderge basyp kirý áreketine toıtarys berý múmkindigin jasaý úshin júzege asyrylady. Búginde Fınlıandııa men Shvetsııa NATO-nyń seriktes memleketteri mártebesine ıe. Blokqa barlyǵy 30 memleket kiredi, onyń ishinde Skandınavııa memleketterinen Norvegııa men Danııa bar.