«Eselengen qarjynyń esebi durys pa?» - BAQ-qa sholý
***
Búgin elimizdiń bas gazeti «Egemen Qazaqstanda» Memleket basshysy Nursultan Nazarbaevtyń Konstıtýtsııa kúnine oraı Qazaqstan halqyn quttyqtaýy jarııalandy. Elbasy óz quttyqtaýynda: «Bıyl elimiz 2050 jylǵa deıingi uzaq merzimdi damý strategııasynda kózdelgen maqsattardy iske asyrýǵa kiristi. Sonyń eń bastysy - Qazaqstannyń álemdegi eń damyǵan 30 memlekettiń qataryna enýi. Strategııanyń barlyq maqsattaryna qol jetkizý qazaqstandyqtardyń birligi men Konstıtýtsııa qaǵıdalaryn múltiksiz oryndaý negizinde ǵana múmkin bolmaq. Ata Zańnyń qaǵıdattary men normalaryn ustaný, konstıtýtsııalyq qundylyqtardy qorǵaý - árbir azamattyń qurmetti paryzy jáne qasıetti mindeti. Barsha qazaqstandyqtarǵa ıgilik pen baq-bereke tileımin! Bizdiń Otanymyz - Qazaqstan Respýblıkasy nyǵaıyp, damı bersin!», - deıdi.
Keshe Aqordada Memleket basshysy Nursultan Nazarbaev Qylmystyq kodekstiń jańa redaktsııasynyń, jańa Qylmystyq-is júrgizý kodeksi men Qylmystyq-atqarý kodeksi jańa redaktsııasynyń jobalaryn qaraýǵa arnalǵan keńes ótkizdi. Bul jaıynda «Egemen Qazaqstan» gazetiniń búgingi sanynda jaryq kórgen «Jemisti reformalar júrgizý jalǵasady» degen taqyryptaǵy maqalada baıandalǵan. «Qazaqstan halqyna byltyrǵy Joldaýymda quqyq qorǵaý júıesine reforma júrgizý, sondaı-aq Qylmystyq kodekstiń jańa redaktsııasynyń, jańa Qylmystyq-is júrgizý kodeksi men Qylmystyq-atqarý kodeksiniń jańa redaktsııasynyń jobalaryn ázirleý týraly tapsyrma bergen edim. Jyl boıy tıisti jumys júrgizildi. Endi biz ázirlengen jobalardy qarap shyǵyp, olardy Parlamentke engizý jóninde tapsyrma berýimiz qajet», - dep atap ótken Nursultan Nazarbaev. Keńes barysynda Qylmystyq jáne Qylmystyq-is júrgizý kodeksteriniń jobalary boıynsha jasaǵan baıandamasynda Bas prokýror Ashat Daýylbaev jobalarda qylmystyń barlyq jańa túrine qarsy tıimdi kúres júrgizý úshin negiz qalanǵanyn, balalar men jetkinshekterdiń quqyqtary men bostandyqtaryna kez kelgen ozbyrlyq kórsetýshiliktiń qatań jazalanatynyn basa aıtty.
***
«Aýyl sharýashylyǵy mınıstri A.Mamytbekov agrarlyq salaǵa quıylatyn ınvestıtsııa kelesi jyldan bastap tórt esege ulǵaıady degen qýanyshty habar taratty. Osymen bir mezgilde aýyl sharýashylyǵyndaǵy aǵaıynnyń tehnıkasy jańartylady degen sóz de aıtyldy», - dep jazady «Aıqyn» gazeti búgingi sanyndaǵy «Eselengen qarjynyń esebi durys pa?» degen taqyryptaǵy maqalada. Basylymnyń jazýynsha, Asyljan Mamytbekov álgi aqshalar paıdalanylatyn 14 master-klass daıyn deıdi. Al ol ne ekeni belgisiz. Bir ókinishtisi, Aýyl sharýashylyǵy mınıstrliginiń úmitti dep atap júrgen isteriniń birde-biri jaıly tolyq maǵlumatymyz joq. «Sebebi jalǵyz, mınıstrlik jarııalylyq degen elimizdiń basty ustanymyna keraǵar baǵytta jumys isteıtindeı. Árıne, biz mınıstrlik bekitken jobalardyń ǵylymı-negizdi jáne nátıjeli bolyp shyǵýyna tilektespiz. Al eger olar kútkendegideı nátıje bermeı jatsa, memleket jumsaǵan mol qarajat úshin kim jaýap beredi? Bul suraqty biz maqsatty túrde qoıyp otyrmyz. Óıtkeni dál osy salaǵa Prezıdentimiz erekshe qamqorlyq jasap, sodan bergi kezeń ishinde qyrýar qarjy jumsalyp keledi. Tushynatyndaı nátıje joq. Mınıstrler biri kelip, biri ketip jatady. Atqarǵan isteriniń nátıjesizdigine jaýap bergen adam jáne joq. Qazaqstan bolsa dalıǵan qunarly dalada otyryp, óz halqyn etpen, sútpen qamtamasyz ete almaı keledi. Mine, gáp nede?», - dep jazady basylym.
Qazaq tilinde oqytatyn mektepter de, joǵary oqý oryndary da kóbeıgendikten, bul úrdis atalǵan bilim ordalarynda ǵylym-bilimdi qazaq tilinde oqytýdy alǵy shepke shyǵardy. Al ol úshin, eń aldymen, qazaq tilinde jazylǵan oqý-ádistemelik, ǵylymı-kópshilik ádebıet, ásirese, oqýlyqtar kerek ekeni beseneden belgili. Memleket tarapynan bul iske barynsha qoldaý kórsetiletini az aıtylyp jatqan joq. Aıtylýy óz aldyna, mınıstrimizdiń málimeti boıynsha bul maqsatqa qomaqty qarjy da bólinipti. Endigi másele, sol qoldaýdy, sol qarjyny qalaı tıimdi paıdalanamyz degen saýalǵa tireledi. Bul turǵyda bizdiń elde áli de bolsa eski júıeden mura bolyp qalǵan «dástúr» óziniń «ıtjandylyǵyn» kórsetýde desek, shyndyqtan alystaı qoımaspyz. Bul jaıttardy «Aıqyn» gazeti áńgimege tartqan Abaı atyndaǵy QazUPÝ-diń professory I.Tólenbek pen Abaı atyndaǵy QazUPÝ-diń kafedra meńgerýshisi, professor Sh. Balǵynbekov keńinen tarqata aıtyp bergen. Maqala «Qazaqsha oqýlyqqa qandaı talap qajet?» degen taqyryppen berilgen.