Ómirde qalaı tabysty ári baqytty bolýǵa bolady — 98 jastaǵy qarııa óz qupııasymen bólisti

<p>AQTÓBE. KAZINFORM &mdash; Aqtóbe qalasynyń 98 jastaǵy turǵyny Joldybaı Tileýli 13 jasynan bastap eńbekke aralasyp, temirjol salasynda jumys istedi. Áskerı boryshyn ótip kelgen soń da osy salada eńbek etip, 7 klastyq bilimimen tehnıkanyń tilin meńgerdi. Kópti kórgen qart eńbek qana adamdy tabysqa jeteleıtinin aıtty.</p>

Joldybaı Tileýli 5 qyzdy tárbıelep ósirgen áke. Qazirgi kezde de sol qyzdarynan taraǵan jıenderine qaraılap, dalaǵa shyqqan kezde olardyń amandyǵyn baqylap otyrady. Kózi kóredi, qulaǵy estıdi, óz betimen júredi. Ǵasyrǵa jýyq jasaǵan qarııa zeınetkerlikke temirjol salasynan shyqqan. Keıin tyńaıtqysh óndiretin fabrıkada uzaq jyl eńbek etti. 

— Muǵaljar aýdany Juryn stansasynda eńbek ettim. Temirjoldaǵy shaǵyn stansada kezekshisi bolyp jumys istedim. Sol jerde 40 jyl eńbek etip, zeınetke shyqtym. Zeınetke shyqqan soń Qandyaǵash qalasyndaǵy Shılisaı tyńaıtqysh óndiretin fabrıkasynda 12 jyl jumys istedim. Bes qyzym bar. Keıin balalar qalaǵa kelip, men de osynda qonys aýdardym. Soǵys jyldary bizderdi áskerge almaı, tylda qaldyrdy. Óz erkimizben suranyp edik, bolmady. Sodan soǵys bitti, 1948 jyly 2 jarym klastyq bilimim bar maǵan «saýatyń joq» dedi. Úsh aılyq oqýǵa jiberip, 7 klasty aıaqtaýǵa, qujat alýǵa múmkindik berdi. Keıin áskerge alyp ketti. 1952 jyldyń aıaǵynda elge oralǵanda halyqtyń ál-aýqatynyń jaqsarǵanyn kórdim. Qaıta temirjol salasyna kirisip, 1987 jylǵa deıin kezekshi qyzmetker bolyp eńbek ettim. Qazir bári jaqsy. Kıim kók, tamaq toq, — dedi aqtóbelik tyl ardageri Joldybaı Tileýli.

Tyl eńbekkeri birneshe kezeńdi bastap ótkerdi. Sonyń ishinde ólshemmen nan jegen kúnderi de boldy.

— Negizi ákelerimiz Shalqar aýdanynyń týmasy. Keńes úkimeti qurylmaı Juryn stansasyna kelgen. Jurynda jumys istep, saban tepti. Keńes úkimetiniń qurylǵanyn kózimizben kórdik. Halyqtyń malyn úkimet aldy. Bir sıyr, úsh qoı qaldyrdy. Óte jaman jaǵdaı boldy. Halqymyzdyń bas kótergen moldalaryna búıedeı tıip, alyp ketti. Ol ýaqytta qazirgideı sot, prokýror joq. Mılıtsııa ózderi tergep, pálen jylǵa dep qoıa beretin. At arbamen aparady. Al soǵys kezinde adam basyna 8 gramm nan beredi. Otbasyna — 200 gramm. Oǵan qaryn toıdyrmaıdy. Ákelgen nandy birden jep qoıyp júremiz. 2-3 kún tamaq tatpaǵan kúnder de boldy. Áıteýir sıyr saýyp, sútti aıran qylyp ishtik. Ústimizde bútin kıim bolmady. Ol kezde shalbardyń keıbiri marlydan tigildi. Bir aptada jyrtylyp qalady. Ony jamaıtyn jamaý da joq. Qolǵa kıetin qolǵap ta tappaısyń. Sóıtip kún kórdik. Qazir rahat, ne ishem, ne kıem demeısiń. Sonyń ózinde adamdardyń kóńili tolmaıdy. Jumysqa shyqpaı qalý, barmaı qalý bolmaıdy. Tek «qurtam» dep aıtady. Men 13 jasymnan bastap jumys istedim. Muǵalimder áskerge ketip, durys oqı da almadym. Qazir aıtsaq, jurt nanbaıdy, — dedi qart.

Ýaqyt óte bul qıyndyqtyń bári umytyla bastaǵan. Tipti keı kezde ol kúnder kórgen tústeı elesteıdi. 

— Búginde sondaı qıynshylyq kórgen sııaqty emespin. Qazir 98 jastyń nanyn jep otyrmyn. Kitap oqımyn. Arabsha da bilemin. Arab tilin qartaıǵanda úırendim. Jıensharlarǵa da qaraımyn. Olar dalaǵa shyqqanda baqylap otyramyn. Temirjolda jumys istep júrgende jylyna eki ret beriletin tegin bıletti paıdalanyp, talaı el kórdim. Saýda-sattyqpen de aınalystym. Adam únemi eńbek etýi kerek. Erinbeseń jaqsy kún kóresiń, jalqaý bolsań joqshylyqtan arylmaısyń, — dedi Joldybaı Tileýli.