Energııa qajettiligin jabý jáne aýylda bilim berýdi damytý: Oljas Bektenov Aqtóbe oblysynyń Badamsha aýylynda boldy
Italıalyq ENI energetıkalyq kompanııasynyń jel elektr stansasyna barǵan kezde Premer-Mınıstrge «Badamsha», «Badamsha-2» JES-niń jumysy týraly baıandaldy. Bul jobalardy iske asyrýǵa 69 mlrd teńge jeke ınvestıtsııa salyndy. Qazirgi ýaqytta «Badamsha-2» týrbınalary Qazaqstandaǵy eń irisi sanalady. Joba sheńberinde jyl saıynǵy elektr energııasyn óndirý shamamen 195 GVt*saǵ-ty quraıdy, bul shamamen 37 myń úı sharýashylyǵynyń energııa tutyný kórsetkishine teń jáne CO2 qaldyqtaryn jylyna 172 myń tonnaǵa qysqartýǵa múmkindik beredi.
Sonymen qatar Premer-Mınıstrge «QazMunaıGaz» UK» AQ-men birlesken joba – Mańǵystaý oblysynyń Jańaózen qalasyndaǵy gıbrıdti elektr stansasynyń iske asyrylý barysy týraly baıandaldy. Arm Wind óndiristik qýatyn tekserý barysynda Oljas Bektenov ekonomıkalyq turaqtylyqty ekologııalyq turaqtylyqpen úılestirýdiń mańyzdy ekenin basa aıtty jáne kómirteksizdendirý men shyǵaryndy mólsheriniń tómendigin eskere otyryp, energetıka ınfraqurylymyn odan ári damytý qajettigin atap ótti.
Jalpy, Aqtóbe oblysy boıynsha tutynylatyn elektr qýatyńyń ortasha mólsheri 947 MVt, onyń ishinde jergilikti kózdermen generatsııalaý 496 MVt-ty (52%) quraıdy. Elektr energııasynyń tapshylyǵy – 451 MVt (48%). Júktemeniń ósý dınamıkasyna, sondaı-aq KEGOC boljamyna súıene otyryp, 2028 jylǵa qaraı Aqtóbe oblysynda elektr energııasyn tutyný kólemi 1 270 MVt-ty quraıdy dep josparlanyp otyr.
«Jel jáne kún elektr stansalary Qazaqstandaǵy «jasyl» energııa úlesin arttyrýǵa baǵyttalǵan jalpy jumystyń mańyzdy bóligi sanalady, olar búginde elimizdegi jalpy elektr energııasy kóleminiń 6%-yn qamtamasyz etedi. Sonymen qatar elimizdegi energetıka sektorynyń 70%-ǵa jýyǵy kómir elektr stansalaryna táýeldi. Ókinishke qaraı, elimizde JEO tozýynyń joǵary deńgeıi jáne qajettilik kóleminiń artýy energııaǵa táýeldilikke alyp keledi. Biz muny Qazaqstannyń soltústik óńirleri men Reseıden elektr qýatyn satyp alyp otyrǵan Aqtóbe oblysynyń mysalynan kórip otyrmyz. Uzaqmerzimdi energetıkalyq turaqtylyq úshin elimizge energııanyń ornyqty balamaly kózi qajet», — dep atap ótti Premer-Mınıstr.
Ózderińiz biletindeı, 6 qazanda Qazaqstanda atom elektr stansasyn salý boıynsha respýblıkalyq referendým ótedi. Halyq qoldaǵan jaǵdaıda, atom energetıkasyn damytý elimizdi turaqty ári ekologııalyq taza energııamen qamtamasyz etýge múmkindik beredi.
Prezıdent tapsyrmalaryn oryndaý aıasynda elimizdiń shaǵyn qalalary men aýyldaryndaǵy 1 myńǵa jýyq mektep jańǵyrtylyp, 1,5 myńnan astam pán kabıneti jabdyqtaldy.
«Sapaly bilim turǵylyqty jerine qaramastan barlyq turǵynǵa qoljetimdi bolýy tıis. Qala men aýyl arasynda bilim sapasyndaǵy alshaqtyqty azaıtý – Úkimet jumysynyń negizgi basymdyqtarynyń biri. Bul baǵytta biz halyqtyń ásirese, aýyldardaǵy azamattardyń áleýmettik ál-aýqaty men damýyna múddeli belsendi bıznesti tolyq qoldaımyz», — dep atap ótti Oljas Bektenov.
Badamsha aýylynda Premer-Mınıstr №2 orta mektepti jańǵyrtý nátıjelerin qarap shyqty. 55 jyl buryn salynǵan oqý orny óńirde alǵashqylardyń biri bolyp «Aýyldyq jerlerde tirek mektepterdiń áleýetin damytý» respýblıkalyq jobasyna endi. Zamanaýı jıhazdar, ınteraktıvti panelder, kompıýterler satyp alyndy, STEAM-zerthana, ART-stýdııa, telestýdııa, mýzyka kabıneti, Intellectum holl, kitaphana, akt jáne sport zaldary jabdyqtalǵan. Premer-Mınıstr jańǵyrtýdan keıin qol jetimdi bolǵan oqý úderisiniń jańa elementterimen tanysty. Mektep oqýshylary bıoártúrlilikti qorǵaý ári saqtaý, medıtsınada, ekologııada, qaýipsizdikte jáne t.b. qoldanýǵa bolatyn ósimdikterdiń qasıetterin saraptaý jáne zertteý salasyndaǵy óz jobalaryn usyndy.
Bilim berýdi turaqty damytý qorynyń dırektory Danııar Toqtarbaev baǵdarlamanyń maqsaty – Qazaqstannyń 169 aýdan ortalyǵy men 27 monoqalasynyń árqaısysynda bir tirek mektep ashý ekenin aıtty. Aqtóbe oblysynda búginde 12 tirek mektep quryldy, olardyń árqaısysyna 3 shaǵyn jınaqtalǵan mektep bekitildi. Joba iske asyrylǵan 3 jyl ishinde elimizdiń 134 aýyldyq mektebinde materıaldyq baza jańartyldy, 5 myń muǵalim biliktilikti arttyrý baǵdarlamasyna qatysty. NZM jetekshi oqytýshylary bilim berý sapasynyń monıtorıngin qamtamasyz etedi, aýyl pedagogterin qarqyndy oqytý baǵdarlamasyn júrgizedi jáne olarǵa ádisnamalyq qoldaý kórsetedi.