Eńbek naryǵyn turaqtandyrý Úkimet nazarynda
Búginde «Jumyspen qamtýdyń jol kartasy - 2020» baǵdarlamasyn júzege asyrý aıasynda 167 myń adam memlekettik qoldaýǵa ıe bolyp, jumys isteýge járdem alǵan. Bul baǵyttaǵy barlyq sharalar eńbek naryǵyndaǵy ahýalǵa oń yqpal etýde. Máselen, aǵymdaǵy jyldyń 1 toqsanynyń qorytyndysynda jumyssyzdyq deńgeıi 5 paıyz deńgeıinde saqtalǵan. Osylaı degen densaýlyq saqtaý jáne áleýmettik damý mınıstri Tamara Dúısenova, baǵdarlamanyń jol kartasy aıasynda 2016 jyly 1 myńnan astam ınfraqurylymdyq joba iske qosylyp, 20 myń jumys orny qurylatynyn málim etti. «Jumyspen qamtý baǵdarlamasynyń jol kartasyna 101 mlrd. teńge bólindi. Aǵymdaǵy jyly 1177 ınfraqurylymdyq jobany, sonymen birge 26 jańa feldsherlik-akýsherlik pýnktti, otbasylyq-dárigerlik ambýlatorııany júzege asyrý josparlanǵan.
Tolyqtaı alǵanda, 20 myń jumys orny qarastyrylǵan. Bul maqsattarǵa óńirlerge 4,4 mlrd. teńge baǵyttaldy. 830 joba boıynsha baıqaý aıaqtaldy jáne 470 jobany júzege asyrý bastaldy. Olarǵa shamamen 5 myń adam jumysqa turdy», dedi mınıstr. Osy rette ol Batys Qazaqstan oblysy, Ońtústik Qazaqstan oblysy, Qostanaı, Qaraǵandy, Aqmola oblystary men Almaty, Astana qalalarynda josparlanǵan jobalardyń 40 paıyzǵa jetpeıtindigin aıtyp, bul jumystardy jedeldetýdi surady.
T.Dúısenovanyń aıtýynsha, 2016 jyly Kásipkerlikti damytý kartasy aıasynda 9 myńnan astam adam 3 mln. teńgege deıin shaǵyn nesıe alady. «Mundaı nesıelerdi alý úshin sharýa qojalyǵy nemese jeke kásipker retinde mindetti túrde tirkelý qajet. Búgingi tańda 1,6 myń adam 3, 5 mlrd. teńgeden astam kólemde shaǵyn nesıe aldy. Bıyl 9 myńnan astam adamǵa shaǵyn nesıe berýdi josparlap otyrmyz, olar 12 myńnan astam jumys ornyn ashady dep kútilýde. 30 mlrd. teńgeden aımaqtarǵa 21,7 mlrd. teńge bólindi», dedi vedomstvo basshysy.
Mınıstrdiń alǵa tartqan derekterine qaraǵanda, jyl basynan memlekettik ınspektorlar el kásiporyndarynyń aǵymdaǵy bereshekteri 2,8 mlrd. teńge kóleminde anyqtalyp, daǵdarysqa qarsy shtabtyń qabyldaǵan sharalarynyń arqasynda onyń 2,4 mlrd. teńgesi ótelgen. «Degenmen, óńirlik daǵdarysqa qarsy shtabtyń málimetterinde jalaqy boıynsha jalpy bereshektiń kólemi búginde 1,6 mlrd. teńgeni qurap otyrǵany kórsetilgen. Onyń ishinde úsh aıǵa deıingi aǵymdaǵy bereshekter 514 mln. teńgeni, úsh aıdan asatyn ýaqyty ótip ketken bereshek shamamen 134 mln. teńgeni quraıdy. Bankrotqa ushyraǵan kásiporyndarda, bul eń kólemdisi - 955 mln. teńge. Qazirgi ýaqytta bul baǵytta Bas prokýratýramen, Qarjy mınıstrligimen jáne jergilikti atqarýshy organdarmen birlesken jumystar júrgizilýde. Sizdiń tapsyrmańyzdy eskere otyryp, kelesi aptada ákimderimen birlese otyryp jan-jaqty aqparat beretin bolamyz», dedi T. Dúısenova.
Úkimet basshysy K.Másimovke qarata aıtqan sózinde.
Premer-mınıstr bul rette jumys oryndarynda eńbekaqy tóleý aǵymdaǵy máseleden ózekti máselege aınalyp ketýi múmkin ekendigin basa aıtty. «Úkimettiń kelesi otyrysynda men jalaqy tóleýge qatysty birqatar óńirdiń baıandamasyn tyńdaǵym keledi. Apta ishinde barlyq kásiporyndarmen jumys istelip, qabyldanatyn sharalarǵa qatysty naqty aqparattar berilýi qajet», dedi ol.
Osy oraıda K.Másimov Qaraǵandy oblysyna jumys saparynda iri taý-ken metallýrgııalyq kásiporyndardyń basshylarymen kezdeskenin eske salyp ótti. «Olar maǵan Memleket basshysynyń tapsyrmasyna sáıkes jumysshy qyzmetkerleriniń qysqartylmaıtyndyǵyna ýáde berdi. ıAǵnı, olar kásiporyndar birde-bir adamnyń qysqarmaıtyndyǵyn, olardyń jalaqylary tólenetindigin aıtty. Degenmen, munan bólek bizde orta jáne shaǵyn kásiporyndar kóp, ekonomıkalyq ahýal olarǵa arqa súıeıdi. Sondyqtan bul másele bizdiń baqylaýymyzda bolýy tıis. Kelesi aptada biz ony tyńǵylyqty qaraıtyn bolamyz», dedi K.Másimov.
Premer-mınıstrdiń orynbasary - aýyl sharýashylyǵy mınıstri A.Myrzahmetov «Jumyspen qamtýdyń jol kartasy - 2020» baǵdarlamasynyń qarajattaryn sút qabyldaý pýnktteri jáne otbasylyq bordaqylaý alańdary qurylatyn aýyl sharýashylyǵy kooperatıvterin uıymdastyrýdy nesıeleýge baǵyttaýdy usyndy.
A.Myrzahmetov búginde sút pen ettiń 70-80 paıyzy jeke qosalqy sharýashylyqtarda óndiriletinin, al qaıta óndeýshi kásiporyndar tek 60 paıyzǵa júktelgenin aıtyp ótti. Bul jeke qosalqy sharýashylyqtardan aýyl sharýashylyǵy ónimderin daıyndaý jáne tasymaldaýǵa arnalǵan ınfraqurylymnyń joqtyǵymen baılanysty.
Osyǵan oraı, qoldanystaǵy sút zaýyttarynyń qýattylyq júktemelerin qamtamasyz etý úshin 3 jyl ishinde 668 sút qabyldaý pýnktterin qurý josparlanǵan, ol óz aldyna jeke qosalqy sharýashylyqtardan 380 myń tonna sútti jınaýdy jáne ótkizýdi qamtamasyz etedi.
Usynylǵan sharalardy júzege asyrý nátıjesinde 160 myńnan astam adam jeke qosalqy sharýashylyqtardan turaqty negizde sút tapsyrýdan kiris alýmen qamtylatyn bolady. Sút zaýyttarynyń qýattylyqtary 64 paıyzdan 84 paıyzǵa deıin kóbeıip, bul óz aldyna qaıta óndelgen ónimniń óndirisin 30 paıyzǵa deıin arttyrýǵa múmkindik beredi.
Baǵdarlama 2100 jumys ornyn qurýdy jáne jyl saıyn 1 mlrd. teńgeden astam salyqtyq túsimderdi qamtamasyz etedi.