Elordadaǵy Ulttyq kitaphanada «Qazaqstan» gazeti týraly kitaptyń tanystyrylymy boldy
Atalmysh sharaǵa Májilis depýtattary Shavhat Ótemisov, Samıǵolla Orazov, Ulttyq kitaphana dırektory Álibek Asqar, «Zaman Qazaqstan» gazetiniń bas dırektory Ahmet Alıaz, L.Gýmılev atyndaǵy Eýrazııa ulttyq ýnıversıteti jýrnalıstıka fakýltetiniń dekany, ǵalym Qaırat Saq, tarıhshylar, jýrnalıster qatysty. Olar «Qazaqstan» tarıhy týraly kitaptyń elimizdiń shejiresin jınaqtap, ótkenin túgendeýge qosylǵan súbeli úles ekendigin atap ótti.
«Qazaqstan» kitabyn Batys Qazaqstan oblysyndaǵy «Jaıyq Press» JShS «Qazaqstan» gazetiniń 100 jyldyǵyna jáne oblystyq «Oral óńiri» jáne «Prıýrale» gazetteriniń 95 jyldyǵyna oraı jaryqqa shyǵarǵan bolatyn.
Tanystyrylymǵa qatysqan «Jaıyq Press» JShS bas dırektory Jantas Safýllınniń aıtýynsha, «Qazaqstan» gazeti - 1911 jylǵy 10 naýryzdan 1913 jylǵy qarashaǵa deıin jaryq kórgen alǵashqy qazaq basylymdarynyń biri.
1913 jyly patsha úkimetiniń qysymymen jabylǵan qazaq gazeti Keńes ókimeti jyldary ekinshi márte qýǵyn-súrginge ushyrady. Gazet tigindisi Sankt Peterbor men Máskeý qalalarynda ǵana saqtaldy. Gazetti shyǵarýshy Ǵumar Qarash 1921 jyly qastandyqpen óltirilse, redaktory Eleýsin Buırın qýdalanyp, 1932 jyly Tájikstanda ashtyqtan qaza tapty. Al óz zamanynda progressıvtik ıdeıalardyń jarshysy bolǵan «Qazaqstan» gazeti týraly aıtýǵa, jazýǵa ruqsat bolmady. 1947 jyly arnaıy qaýly shyǵyp, ǵulama aqyn, aǵartýshy, Alash qaıratkeri Ǵumar Qarashtyń shyǵarmalaryn oqýǵa, nasıhattaýǵa tyıym salyndy.
«Qazaqstan» gazetin shyǵarýshylar tarıhta alǵash ret «Qazaqstan» ataýyn resmı qoldanyp, aınalysqa engizdi. Buǵan deıin barlyq resmı qujatta qazaq ataýy «kırgız», «kırgız-kaısakı» dep burmalanyp kelse, gazetti shyǵarýshylar «Qazaq» atyn ulttyń ǵana emes, memlekettiń ataýy retinde kótere bildi. Arada dál 80 jyl ýaqyt ótkende, 1991 jyldyń 16 jeltoqsanynda «Qazaqstan Respýblıkasy» atalatyn táýelsiz memleket paıda boldy.
«Qazaqstan» gazetiniń resmı redaktory - Eleýsin Buırın. Al gazetti uıymdastyrýǵa, shyǵarýǵa Sháńgereı Bókeev, Ǵumar Qarash, Baqytjan Qarataev, Ǵabdolǵazız Musaǵalıev, Sálimgereı Nuralyhanov, Mustafa Kókebaev, Batyrhaıyr Nııazov, Baqtygereı Qulmanov, Maǵjan Jumabaev, Ahmet Mámetov, Ǵubaıdolla Berdıev t.b. kóp úles qosqan. Jetisýdan Seıitbattal qajy Mamanov, Qudaıbergen Turysbekov, Ishanǵul qajy Mamanov, Ǵaıdmahmut Turysbekovter qarjylaı kómektesken. Bakýden ázirbaıjan metsenaty Zeınelǵabıden Taǵıev 1000 som járdem bergen.
«Qazaqstan» gazetinde maqalalar negizinen qazaq tilinde bolǵan, qosymsha orys, tatar tilderinde maqalalar jarııalanǵan.
«Qazaqstan» gazeti sol kezeńdegi óte progressıvti ıdeıalardy kótergen, halyqqa óner-bilim jolyn usynǵan, otyryqshylyqqa shaqyrǵan, naqty kásibı keńes bergen ozyq oıly basylym boldy. Gazet maqalalarynda kóterilgen máselelerdiń arada bir ǵasyr ótkende de óte ózekti ekendigi anyq kórinedi.
«Jaıyq Press» JShS-nyń júıeli jumysy nátıjesinde 2012 jyly tuńǵysh ret «Qazaqstan» gazetiniń orys muraǵattaryndaǵy barlyq sany Qazaqstanǵa ákelindi. Arab árpindegi maqalalar kırıllıtsaǵa túgel aýdarylyp, túpnusqamen birge kitap bolyp jaryq kórdi. Bul jınaqta «Qazaqstan» gazeti jáne ony shyǵarýshylar men zertteýshiler týraly derekter toptastyrylyp, olardyń maqalalary berilgen.