Elordada Orazaq Smaǵulovtyń «Qazaq halqy jáne ata tegi» atty kitaby tanystyryldy

NUR-SULTAN. QazAqparat – Búgin L.N. Gýmılev atyndaǵy EUÝ-de óziniń sanaly ǵumyrynyń basym bóligin qazaq halqynyń shyǵý tegi men geneologııasyna arnaǵan zertteýshi, QR UǴA akademıgi Orazaq Smaǵulov pen kórnekti ǵalym-antropolog Aınagúl Smaǵulovanyń «Qazaq halqy jáne ata tegi» atty kitabynyń tanystyrylymy ótti, dep habarlaıdy QazAqparat tilshisi.

Atalǵan ǵylymı eńbekte ǵalymnyń 50 jylǵa jýyq jınaqtaǵan materıaldary negizinde qazaq halqynyń bet-beınesi, qan júıesi, tis morfologııasy, teri bederi men qańqa súıekterine jasalǵan salystyrmaly zertteýleriniń ǵylymı tujyrymdary toptastyrylǵan.

Sondaı-aq kitaptyń jalpy mazmuny baıyrǵy qazaqtardyń atamekeni men onyń turǵyndarynyń shyǵý tegine, olardyń tarıhı-bıologııalyq damýyna baılanysty etnoantropologııasyna, túrkitektes halyqtardyń lıngvıstıkasy men antropologııasyna arnalǵan.

Eńbekke súıensek, búgingi Qazaqstan jerinde meken etken kóne zaman turǵyndarynyń úzilissiz násil-tek jalǵastyǵynyń kórinisi búgingi qazaq halqynyń morfofızıologııalyq qurylymynda onyń túp-tuqııanynyń antropologııalyq erekshelikteri baıyrǵy Qazaq atamekeniniń qola dáýirinen bastap keshegi XX ǵasyrǵa deıin, ıaǵnı 40 ǵasyr boıy, aıtarlyqtaı deńgeıde saqtalyp qalǵany baıan etiledi.

«Orazaq Smaǵulovtyń ǵylym salasynda júrgenine 65 jyldan asty. Ol Qazaq eli antropologııalyq ǵylymynyń tuńǵysh bilikti mamany. Bıyl 90 jasqa tolyp otyrǵan ǵalym el, jer, urpaq úshin myńyzdy ǵylymı zertteýdi eshqashan úzgen emes. Taıaýda ǵana onyń memlekettik tilde «Qazaq halqy jáne ata tegi» atty irgeli eńbegi jaryq kórdi. Kitaptyń birlesken avtory Aınagúl Smaǵulovanyń da erekshe eńbegin atap ótken jón», - dedi L.N. Gýmılev atyndaǵy EUÝ rektory Erlan Sydyqov.

Kitaptyń tanystyrylymy barysynda Orazaq Smaǵulovqa L.N. Gýmılev atyndaǵy Eýrazııa ulttyq ýnıversıtetiniń «Qurmetti professory» ataǵy berildi. Sonymen qatar, Tarıhshylardyń ulttyq kongresi usynysymen, ýnıversıtet ǵylymı keńesiniń sheshimimen ǵalymǵa EUÝ-diń «Kúltegin» medali tabys etildi.

Eske sala keteıik, bıyl qazan aıynda qazaqtan shyqqan tuńǵysh antropolog, Qazaqstandaǵy antropologııa mektebiniń negizin qalaýshy, tarıh ǵylymdarynyń doktory, professor, Ulttyq ǵylym akademııasynyń akademıgi, Sh.Ýálıhanov atyndaǵy syılyqtyń laýreaty Orazaq Smaǵulov 90 jasqa toldy.