Elimizde qaı óńirdiń turǵyndary kitapty kóp oqıtyny belgili boldy

<p>ASTANA. KAZINFORM &ndash;&nbsp; Búgin &ndash; halyqaralyq kitap syılaý kúni. Bul kúndi atap ótý ıdeıasy oqýdy yntalandyrý, kitap almasý mádenıetin taratý jáne ádebı murany qoldaý maqsatynda paıda bolǵan. Qoǵamdyq saıasat ınstıtýty júrgizgen zertteýdiń qorytyndysy boıynsha qazaqstandyqtardyń tórtten bir bóligi ǵana kitap oqıdy.</p>

Kitap syılaý kúnin atap ótýdi alǵash ret AQSh-taǵy balalar kitaby saıtynyń negizin qalaýshy Emmı Brodmýr usynǵan. Keıinirek onyń bastamasyn blogerler, jýrnalıster jáne áleýmettik jeli qoldanýshylary qabyldady. Bul kúni adamdar bir-birine kitap syılaıdy, almasady, kitap jármeńkeleri men festıvalderge qatysady.

Alaıda qazaqstandyqtardy kitapqumar dep ataýǵa áli qıyn. Sonymen, Qoǵamdyq saıasat ınstıtýtynyń málimeti boıynsha, oqylǵan kitaptardyń sany týraly ashyq suraqqa tek árbir 4 respondent (26,5%) ótken jyly kem degende 1 kitap oqyǵanyn málimdedi. Qalǵandary oqymaıdy, óıtkeni olarda oqýǵa ýaqyt joq (52%) nemese oqýdy múldem unatpaıdy (21,4%).

Oqyrman respondentter (26,5%) ótken jyly orta eseppen 5 kitap oqydy. Eń kóp oqıtyn óńirlerdiń qataryna Shyǵys Qazaqstan (orta eseppen 10,6 kitap), Soltústik Qazaqstan (6,95) jáne Aqmola (6,34) oblystary kiredi. Al eń az oqıtyndar - Shymkent qalasy (3,8 kitap), Ulytaý (3,7 kitap) jáne Jetisý (3,59) oblystary boldy.

Kitaptardy aǵa býyn ókilderi jıi oqıdy (61 jastan asqan, jylyna orta eseppen 6,2 kitap). Áıelder er adamdarǵa qaraǵanda kóbirek oqysa, qala turǵyndaryna qaraǵanda aýyl turǵyndary jıi kitap oqıtyn boldy. Biraq jalpy toptar arasyndaǵy aıyrmashylyq az.

Ár túrli elder arasyndaǵy oqylǵan kitaptardyń ortasha sanyn salystyra otyryp, bizdiń eldiń umtylatyn jeri bar ekenin baıqaýǵa bolady. Mysaly, Frantsııa men Kanadada jylyna 17 kitap oqıdy. Bul bizdiń elden orta eseppen 3,4 ese, AQSh – ta – 12 kitap (2,4 ese kóp), Ońtústik Koreıada-11 kitap (2,2 ese kóp).

Sonymen qatar kitap ónimderiniń 90%-y basqa elderde shyǵarylǵanyn atap ótken jón. Reseıden kitap ımportynyń kólemi 2021 jylǵy málimetter boıynsha 14,7 mıllıon dollar bolǵan.

Oqý belsendiliginiń tómendeýiniń taǵy bir sebebi – kitaptar men broshıýralardyń jalpy jáne ortasha taralymynyń tómendeýi.

Shyǵarylatyn kitaptardyń 80%-dan astamy oqýlyqtar men oqý-ádistemelik quraldarǵa tıesili. Sonymen qatar satý núktelerindegi kitap ónimderiniń ózindik qunyna ústeme baǵa ártúrli baǵalaý boıynsha 60% - dan 100% - ǵa deıin quraıdy.

Eldegi oqý belsendiliginiń tómen deńgeıi ishinara oqý mádenıetin ilgeriletý bastamasynyń álsizdigimen de baılanysty. Jarııalylyq pen belsendilik neǵurlym kóp bolsa, kitap almasý mádenıetin oqýǵa jáne taratýǵa nazar aýdarý yqtımaldyǵy soǵurlym joǵary bolady.

Sondyqtan oqýdy nasıhattaý maqsatynda «KІTAP-AMANAT» jobasy qolǵa alynyp, onyń aıasynda elimizdiń ár óńirinde kitap ortalyqtary ashyldy. Olardyń negizinde túrli mádenı-aǵartý is-sharalary, otandyq avtorlardyń kitaptarynyń tusaýkeserleri, shyǵarmashylyq jáne ádebı kezdesýler ótti.