Elimizde sýretshilerge erkin jumys isteýge múmkindik berilgen -sýretshi Dýman Álıev
áleýmettik jaǵdaıy tómen otbasydan shyqqan talantty balalar men jetkinshekterge arnalǵan «Sýret óneri» stýdııasy jumys isteýde. Oǵan 9 ben 15 jas aralyǵyndaǵy 40-qa jýyq bala qatysýda. Osy shara aıasynda sýretshi, babalarǵa sabaq berip jatqan Dýman Álıevti áńgimege tartyp, sýretshilerdiń qazirgi jaǵdaıymen tanystyq.
- «Sýret óneri» stýdııasy sharasy aıasynda talantty balalarǵa sabaq berip jatyr ekensiz. Sabaqtaryńyz qalaı tip jatyr?
- Búgin birinshi ret balalarmen jumys istegendikten azdap qobaljydym. Biraq balalar óte aqyldy, ári meıirimdi ǵoı. Meni jatyrqaǵan joq, senim bildirip, aqyl-keńesimdi surap jatty. Búgingi dáristen ózime de paıdaly tájirıbe jınaqtadym. Alǵashqy sabaqta adam portretin saldyq. Bul balalar úshin qıyn taqyryp, alaıda balaqaılardyń kóńilin aýlap, synamaýǵa tyrystym. Olar qazir kishkentaı ǵoı, bárin emotsıonaldyq turǵyda qabyldaıdy. Sondyqtan, múmkindigimshe qoldaý kórsetýge tyrystym. Biraq aralarynda jasyna qaramastan tamasha, tań qalarlyq jumystardyń baryn baıqadym. Aldaǵy ýaqytta mundaı dáristerdi ári qaraı jalǵastyrǵym keledi.
«Bóbek» ulttyq ortalyǵyna birinshi ret kelip otyrmyn. Uıymdastyrýshylar tarapynan ár balaǵa erekshe kóńil bólingendigi, stýdııanyń ashylýyna úlken jaýapkershilikpen qaraǵany baıqalady. Sabaq ótkizý úshin bizge arnaıy keń, jaryq, tynysh aýdıtorııalar berildi. Búgingi meniń sabaǵyma 20-daı bala qatysty. Bir de bir bala kóńilimnen tasa qalmady, birlesip aqyldasyp jumys istedik.
- Sabaq aıasynda balalarǵa shetelge barǵan is-saparlaryńyz, saıahattap júrgende kórgen mádenı oryndar jaıynda baıandap berdińiz. Shetelge jıi shyǵyp turasyzdar ma?
- Shetelge bilim jáne tájirıbe almasýǵa baryp turamyz. 2007 jyly ákem Dýlat Álıevpen (QR Sýretshiler odaǵynyń múshesi, «Tarlan» memlekettik syılyǵynyń laýreaty) birge sýretshiler uıymynyń arnaıy uıymdastyrýymen Parıjge eki aıǵa baryp qaıttyq. Qalanyń ortalyǵynda turǵandyqtan barlyq murajaılar úıimizge jaqyn boldy. Sýretshilermen kezdesip, shyǵarmashylyǵymyzben bólisip, jumystarymyzdy tanystyrdyq. Búgingi tańda bizdiń elde sýretshilerge erkin jumys isteýge múmkindik berilgen. Ákem zamanynda, ıaǵnı Keńes ókimeti bılegen tusta mundaı erkindik joq, qatal baqylaýda bolatyn. Al qazirgi tańda otandyq sýretshiler bilim almasýǵa shetelge barýǵa jaǵdaıy bar. Óz jumystaryn sheteldik kórmelerde uıymdastyryp, elimizdiń mádenıetin jat jurtqa tanystyryp jatqandary da birshama. Qazaq halqy ónerli ǵoı. Alaıda maqtaǵanmen kemshin tustarymyz da bar, árıne. Sanany turmys bılegen zamanda óner jolynda birge júrgen talantty áriptesterim otbasyn asyraý úshin basqa salada qyzmet etip keledi. Endi bireýleri dızaıner bolyp, ekinshileri úı jıhazyn jasap, qalǵandary IT-tehnologııasy boıynsha bezendirý jumystarymen aınalysyp kúıbeń tirliktiń artynda júr.
- Sýret óneri jolynda júrgen jastarǵa qandaı tilek aıtar edińiz?
- Búldirshinderdiń alǵa qoıǵan maqsattaryna kámil senimmen jetýine tilektespin. Árıne, bul jerde ata-ana men ustazdyń orny erekshe. Tarydaı bolyp kirip, taýdaı bolyp shyǵýymyzǵa septigin tıgizetin basty tulǵa, árıne, ustaz ǵoı. Áleýmettik jaǵdaıy tómen otbasynan shyqqan balalar men ata-anasy joq jetimder balalarǵa erekshe meıirimmen qaraý kerek. Sol meıirimdi bizge úıretetin ustazdarymyz. Meniń búgingi jetistikterim T. Júrgenov atyndaǵy Qazaq ulttyq óner akademııasynyń Esken Sergebaev, Anatolıı Astahov, Erkin Mergenov, Fatıma Jumasheva, Málik Júnisbaev syndy has sheberlerdiń bergen tálim-tárbıesiniń jemisi dep bilemin. Jas sýretshiler men músinshilerge berer bir keńesim - árdaıym óz kúshińe senimdi bol!. Sonda ǵana alǵa qoıǵan muratyńa adaspaı jetip, aınaladaǵy ortamen beıbit ómir súretin bolasyń. Sebebi, órkenıetti eldiń ónegeli urpaǵy - qazirgi jastar!
- Sońǵy suraq. Siz sýret ónerine qalaı keldińiz, sol jaıynda aıtyp berseńiz?
- Es kirip, aınalamdy túsingen kúnnen bastap sýretshiler qaýymynyń ortasynda óstim. Úıde ákem jumys istep otyrǵanda men de qyzyǵyp balalyq qulshynyspen janyna otyra qalyp, shımaı-shatpaqtarymdy syzatynmyn. Tipti, jumys istep otyrǵan sátinde sýretine óz qoltańbamdy qaldyryp ketetinmin. Ákem oǵan esh qarsylyq bildirmeıtin. Meni árdaıym qoldap, bar bilgenin úıretip, aqyl-keńesin beretin. Beıneleý ónerinen bilgenim az bolar dep 5-synypta arnaıy respýblıkalyq kórkem óner kolledjine oqýǵa tústim. 11-synypty sol jerde támamdaǵan soń, T. Júrgenov atyndaǵy Qazaq ulttyq óner akademııasyna oqýǵa tapsyrdym. Sóıtip júrip músinshi mamandyǵy boıynsha bilim alyp shyqtym. Keıin eki jyl magıstratýrada oqyp, fakýltette stýdentterge sabaq bere bastadym. Qazir táýelsiz sýretshi, ári músinshimin. Sabaq bermegenime biraz jyl boldy, sondyqtan «Bóbek» ulttyq ortalyǵynyń qyzmetkerleri «Sýret óneri» stýdııasyna shaqyrǵanda qýanyp qaldym. Usynystaryn beı-jaı qaldyrmaı bóbektermen birlesip jumys isteýge, aǵa retinde bilgen-tergenderimdi úıretýge ázirmin.
- Áńgimeńizge rahmet!