Elimizde 1631 adam kron aýrýyna shaldyqqan
Forýmnyń maqsaty – ishektiń qabyný aýrýlaryna qarsy turý, aldyn alý, erte anyqtaý, basqarý jáne patsıentterdiń ómir súrý sapasyn jaqsartý.
Dárigerler usynǵan resmı derekke súıener bolsaq, Qazaqstanda jyl saıyn IQA aýrýyna shaldyqqandar sany artyp keledi. Eger 2018 jyly elde kron aýrýy bar 555 adam jáne oıyq jaraly kolıtpen 2218 adam tirkelgen bolsa, búginde kron aýrýy bar 1631 jáne oıyq jaraly kolıtpen 7305 naýqas tirkelgen. Onyń ishinde balalar men jasóspirimder de bar.
Mamandardyń sózinshe, ІQA tirkelgen naýqastar sanynyń ósýi syrqattanýshylyqty anyqtaýdyń jaqsarýymen baılanysty. Sondaı-aq, COVID-19 pandemııasynyń saldary, sonyń ishinde antıbıotıkterdi baqylaýsyz taǵaıyndaý aýrýdyń ósýine yqpal etti.
Sońǵy jyldary Qazaqstanda ishektiń qabyný aýrýlaryn erte satysynda anyqtaýǵa múmkindik beretin dıagnostıkalyq protsedýralar keńinen engizildi.
Máselen, ishek aýrýlaryn zertteý jónindegi qazaq ǵylymı qoǵamy (ІAZQǴQ) men kardıologııa jáne ishki aýrýlar ǴZI birlese otyryp, eresekter men balalar arasynda ishek aýrýlaryna kúdik týyndaǵan kezde úlken dıagnostıkalyq mańyzy bar ishektiń transabdomınaldy ýltradybystyq zertteýin (TÝDZ) engizdi.
«Instıtýt bazasynda statsıonarlyq jáne ambýlatorııalyq patsıentter úshin IQA mamandandyrylǵan ortalyǵynyń jumys isteýi úshin barlyq jaǵdaılar jasalǵan. Biz dıagnostıkanyń zamanaýı ádisterin – ishektiń ýltradybystyq jáne MR enterografııasyn engizip jatyrmyz. Bıologııalyq terapııaǵa qol jetimdilikti barynsha arttyrýdamyz - bul preparattardyń arsenaly patsıentterge táýlik boıǵy statsıonar sheńberinde de, statsıonardy almastyratyn kómek sheńberinde de qol jetimdi», - dedi Kardıologııa jáne ishki aýrýlar ǴZI Basqarma tóraǵasy Marat Pashımov.
IQA boıynsha jetekshi maman Jámılá Qaıbullaevanyń sózinshe, dıagnostıkanyń ınnovatsııalyq ádisterin keńinen engizý - úlken jetistik, bul erte kezeńderde IQA anyqtaýdy arttyrýǵa múmkindik berdi. Degenmen, syrqattanýshylyqtyń ósýi jınaqtalǵan máselelerdi sheshýdi, emdeý hattamalaryn jańartýdy, dárigerlerdi sapaly daıarlaýdy jáne biliktiligin arttyrýdy talap etedi.
«Kron aýrýy men oıyq jaraly kolıt ómir boıǵy aýrýlarǵa jatatynyna qaramastan, olardy ýaqtyly durys dıagnostıkalaý jáne saýatty emdeý arqyly aýrýdyń aýyr túrge ótýine jol bermeı, turaqty remıssııaǵa qol jetkizýge bolady. Osynyń arqasynda IQA bar adamdar tolyqqandy ómir súrip, eńbekke qabilettiligin saqtaı alady. Qazaqstandyqtarǵa qoljetimdi dıagnostıkalyq protsedýralardyń keń aýqymynan basqa, álemdik farmındýstrııa ІQA emdeý úshin únemi jańa, tıimdi preparattar shyǵarýda. Qazaqstanda jyl saıyn osy dári-dármekpen qamtamasyz etý jaqsaryp keledi. 2013 jyldan bastap qazirgi zamanǵy qymbat bıologııalyq terapııany qosa alǵanda, IQA patsıentterin emdeýdi memleket óteıdi»,- dedi ol.
Forým barysynda «IQA dıagnostıkasy jáne emdeý salasyndaǵy úzdik maman» jáne «IQA dıagnostıkasy men emdeý salasyndaǵy úzdik tálimger» baıqaýynyń jeńimpazdary marapataldy.
Pavlodarlyq gastroenterolog Elena Gladysheva úzdik maman ataǵyn ıelense, Astana qalasynyń №1 kópsalaly qalalyq aýrýhanasynyń koloproktologııa ortalyǵynyń meńgerýshisi Qazybek Aǵybaev úzdik tálimger atandy.