Elektrondyq eńbek bırjasy: mamyrda bos jumys oryndarynyń sany túıindemelerden 1,6 ese artty
Sáýir aıymen salystyrǵanda EBT-daǵy bos jumys oryndarynyń jalpy sany 15%-ǵa, al túıindemeler sany 33%-ǵa azaıdy. Sonymen qatar, Soltústik Qazaqstan jáne Aqtóbe oblystarynda eńbek resýrstaryna suranystyń artýy baıqalady.
Eger aǵymdaǵy jyldyń qańtarynda izdenýshiler sany bos oryndar sanynan 5,2 myńǵa asqan jáne árbir bos orynǵa 1,1 túıindemeden kelgen bolsa, onda aqpannan bastap bos laýazymdar men jumys izdep júrgen adamdar arasyndaǵy alshaqtyq bos jumys oryndary boıynsha óse berdi. Nátıjesinde, mamyr aıynda jarııalanǵan túıindemeler EEB-daǵy barlyq suranystyń tek 62%-yn qamtydy. Eńbek naryǵy qurylymynyń mundaı ózgerýi eldegi ekonomıkalyq jaǵdaıdy qalpyna keltirýdiń oń áserin jáne sáıkesinshe azamattardy jumyspen, atap aıtqanda enbek.kz alańy arqyly qamtý protsesteriniń birtindep turaqtanǵanyn kórsetedi.
Óz kezeginde, ótken aımen salystyrǵanda EEB-daǵy bos oryndar men túıindemeler sany tıisinshe 13,7 myń jáne 22,8 myńǵa qysqardy. Munyń bir sebebi - mamyr aıyna qaraǵanda sáýir aıynda kóktemgi dala jáne maýsymdyq jumystarǵa arnalǵan jıyntyqtyń kóp bóligin toltyrý. Máselen, bir aı ishinde aýyl sharýashylyǵy qyzmetkerleri úshin bos oryndar sany 2,1 esege, al izdenýshiler sany 1,9 esege azaıǵan.
Bul rette mamandyqtar bólinisinde bilikti jáne biliktiligi joq eńbek resýrstaryna degen suranys eleýli ózgeristerge ushyramaǵan. Aldyńǵy kezeńderdegideı, EEB - da bilikti qyzmetkerler arasynda kúzetshilerdiń (1764 bos orynǵa qarsy 457 túıindeme), avtokólik júrgizýshileriniń (937 túıindeme jáne 1545 bos oryn), orta medıtsınalyq qyzmetkerlerdiń (556 túıindeme jáne 1089 bos oryn) tapshylyǵy baıqaldy. Sonymen qatar, saýda salasy qyzmetkerleriniń – dúken satýshylary men olardyń kómekshileriniń, kassırler men bılet satýshylardyń, sondaı-aq satýshy-konsýltanttardyń jetispeýshiligi baıqaldy.
Júk tıeýshilermen jáne ártúrli jumystardy oryndaıtyn jumyskerlermen qatar mamyr aıynda biliktiligi joq qyzmetkerler arasynda biliktiligi joq qurylys jumysshylarynyń tapshylyǵy baıqaldy. Osylaısha, esepti aıda jumys berýshiler EEB-da qurylystaǵy biliktiligi joq jumysshylar úshin 584 bos jumys ornyn jarııalaǵan, bul naryqtaǵy usynystan 10 esege artyq (59 túıindeme). Sonymen qatar, mundaı bos oryndardyń 55%-y Almaty (184 bos oryn) jáne Nur-Sultan (90 bos oryn) qalalarynda, sondaı-aq Qaraǵandy oblysynda (51 bos oryn) boldy, bul kún raıynyń jaqsarýyna jáne qurylys jumystarynyń qaıta bastalýyna baılanysty bolǵany anyq.
Mamyr aıynda biliktilikti talap etpeıtin jumys boıynsha usynys ta ózgerissiz qalǵanyn atap ótken jón. Mal ósirýshilerge, janýarlardy qaraýshylarǵa jáne zańgerlerge qosymsha, bilikti jumys izdeýshiler arasynda qazandyq operatorlary (226 túıindemege qarsy 33 bos oryn), dene shynyqtyrý jáne sport muǵalimderi (69 bos oryn jáne 203 túıindeme), bıologııa muǵalimderi (37 bos oryn jáne 167 túıindeme) arasynda artyqshylyq baıqaldy.
«Muǵalimder men qazandyq operatorlarynyń oryndaryna jumys izdeýshiler sanynyń kóbeıýi maýsymdyq sıpatqa ıe ekenin atap ótken jón - jazǵy ýaqytta mundaı mamandar kóbine qajet bolmaıdy. Sirá, biz kúzdiń basynda osyndaı mamandarǵa suranystyń artýyn baıqaıtyn bolamyz», – dep túsindirdi ERDO Strategııa jáne jobalyq basqarý departamentiniń dırektory Aleksandra Molchanovskaıa.
Óńirlik taldaý mamyr aıynda EEB - daǵy bos oryndar sanynyń tek eki óńirde – Soltústik Qazaqstan (+30%) jáne Aqtóbe (+13%) oblystarynda óskenin kórsetedi. Osylaısha, SQO-da jańa jumys oryndarynyń eń kóp ósimi «ákimshilik salasyndaǵy qyzmetshiler» (+97%) jáne «ónerkásip, qurylys jáne kólik jumysshylary» (+76%) sanattary boıynsha baıqaldy. Óńirdegi tapshy kásipterdiń tizimin muraǵatshylar (196 bos orynǵa qarsy 7 túıindeme), saýalnama boıynsha suhbat alýshylar (0 túıindeme jáne 177 bos jumys orny) jáne aýyl sharýashylyǵynyń mehanızator-ınjenerleri (63 túıindeme jáne 158 bos jumys orny) bastady.
Aqtóbe oblysyna keletin bolsaq, «fermerler men aýyl sharýashylyǵy jumysshylary» (2,2 ese) jáne «biliktiligi joq jumysshylar» (+64%) sııaqty toptar boıynsha bos jumys oryndary sanynyń aıtarlyqtaı ósýi baıqaldy. Sonymen qatar, óńirdiń tapshy mamandyqtarynyń qataryna negizinen qyzmet kórsetý salasynyń qyzmetkerleri, atap aıtqanda kúzetshiler (190 bos orynǵa qarsy 79 túıindeme), as úı jumysshylary (15 túıindeme jáne 115 bos jumys orny) jáne úı qyzmetshileri (1 túıindeme jáne 76 bos jumys orny) kirdi.
Ornalastyrylǵan túıindemelerdiń serpini kórsetip otyrǵandaı, mamyr aıynda Aqtóbe oblysyn qospaǵanda, barlyq óńirlerde jumys izdeýshiler sany azaıǵan. Osylaısha, óńirde jarııalanǵan túıindemelerdiń sany 9% - ǵa artyp, 3 763 birlikti qurady. Bul rette Aqtóbe oblysynda túıindemeler sanynyń ósýi biliktiliktiń bolýyn talap etpeıtin eńbekti boljaıtyn túıindemeler sanynyń kóbeıýi esebinen boldy.
Óńirler arasynda túıindemelerdiń eń kóp sanyn mamyr aıynda Almaty (10%) jáne Túrkistan (9,6%) oblystarynyń turǵyndary ornalastyrǵan, al bos oryndardyń eń kóp sany respýblıkalyq mańyzy bar qalalar – Nur-Sultan (12,4%) jáne Almaty (10,8%) qalalaryna keledi.