Elektr qýatyn únemdeýge kóshemiz

ASTANA. QazAqparat - Memleket basshysy Nursultan Nazarbaev «100 naqty qadam» Ult josparynda moıyndalǵan halyqaralyq energoservıstik sharttar arqyly energııa únemdeý salasyna strategııalyq ınvestorlar tartý (59-qadam) týraly Úkimetke tapsyrma bergen edi. Olardyń negizgi mindeti: jeke shyǵyndaryn óteı otyryp, energııa únemdeý salasynda keshendi qyzmet kórsetý úshin jekemenshik energoservıstik kompanııalardy damytýdy yntalandyrý jáne is júzinde energetıkalyq shyǵyndardy únemdeýden qarjylaı paıda tabý ekeni kórsetilgen.

Osyǵan oraı, 2015 jyldyń 14-shi qyrkúıeginde Investıtsııalar jáne damý mınıstrligi Dúnıejúzilik bankpen birlese otyryp, «Qazaqstandaǵy energotıimdilikti arttyrý» atty úlken jobanyń bastalǵanyn resmı habarlady. Atalǵan mınıstrliktiń málimeti boıynsha, jobany iske asyrýǵa Shveıtsarııanyń yntymaqtastyq jáne damý agenttigi Dúnıejúzilik bank ákimshilik etetin Senimgerlik qory arqyly 21,7 mln. dollar grant bólgen. Bul joba memlekettik jáne áleýmettik nysandardyń energııa tıimdiligin arttyrýǵa, sondaı-aq, ınstıtýtsııalyq bazany, sonyń ishinde elektr qýatyn únemdeý jáne energııa tıimdiligin ulǵaıtý salasyndaǵy jobalardy qarjylandyrý mehanızmderin qurýǵa baǵyttalǵan.

Jobany júzege asyrý sheńberinde elektr qýatyn únemdeýdi jáne odan keletin áleýmettik paıdany kórsetý maqsatynda mektep, balabaqsha, aýrýhana jáne kóshelerge jaryq bergende energııany ári az, ári tıimdi paıdalanýǵa baǵyttalǵan jumystar júrgiziledi. Alǵashqy is-sharalar 2016 jyly Atyraý, Mańǵystaý, Qyzylorda, Qaraǵandy, Pavlodar jáne Shyǵys Qazaqstan oblystaryndaǵy qurylys maýsymy barysynda 19 áleýmettik nysanda (atap aıtqanda, 8 mektep pen 11 balabaqshada) júzege asyrylady. Іriktep alynǵan ǵımarattarda jóndeý jumystaryn júrgizgen kezde jylý berý jáne jaryq berý júıesi aýystyrylady. Sonymen birge, ǵımarattardyń terezeleri men esikteri jańartylyp, olardy jylylaý jumystary júrgiziledi.

Aıta ketelik, bul jobany atqarý quzyreti Elektr qýaty men energııa saqtandyrýdy damytý ınstıtýtyna berilip otyr. Instıtýt memlekettik energetıkalyq tizilimniń operatory bolyp tabylady. Mundaı tizilim 2012 jyly quryldy jáne qoldanysqa engizildi. 2015 jyldyń 1 shildesindegi ahýal boıynsha, memlekettik energetıkalyq tizilimge kirgen sýbektilerdiń sany 5214 kásiporyn, kompanııa jáne uıymdardy quraıdy. Sonyń ishinde 2266-sy Qazaqstan Respýblıkasynyń «Energııa únemdeý jáne energotıimdilikti arttyrý týraly» Zańynyń 16 babynyń 4 tarmaǵyna sáıkes, energııa aýdıtin júrgizýge mindetti. Instıtýt elektr qýatyn jyldyq tutynýǵa, salystyrmaly shyǵyndarǵa monıtorıng jasaıdy. Sondaı-aq, tizilimdegi sýbektilerdiń energııa únemdeý baǵytyndaǵy is-sharalaryna taldaý júrgizip otyrady.

Atap aıtarlyǵy, sońǵy jyldary Qazaqstanda memlekettik energetıkalyq tizilim qurý jáne zańnamany jetildirý kómegimen energııa tıimdiliktiń ınstıtýtsıonaldyq platformasyn qalyptastyrýda ilgerileýshilik baıqalady. Aldaǵy josparǵa elektr qýatyn kóbirek tutynatyn iri nysandarda tıimdilikti arttyrý, sonymen qatar energoservıstik kompanııalar naryǵyn damytý sharalary engizilgen. Osy sharalarǵa qoldaý kórsetý úshin, «100 naqty qadam» Ult josparyna sáıkes, «Qazaqstandaǵy energotıimdilikti arttyrý» jobasy tehnıkalyq kómek kórsetedi. 14 qyrkúıektegi kezdesýde Investıtsııalar jáne damý mınıstrligi men Dúnıejúzilik bank «100 naqty qadam» Ult josparyndaǵy 59-shy qadamdy júzege asyrý máselelerin keńinen talqylady. Solardyń biri - Energııa tıimdilik qoryn qurý. Mundaı qor energoservıstik kompanııalarǵa jeńildetilgen nesıeler men qaryzdar berýdiń naqty quraly bolmaq.