Eldi eles kezip júrgen joq pa? - baspasózge sholý
***
«Narhoz» sıtkomyn («sıtýatsııalyq komedııa» degen sózden shyqqan janr ataýy) orys aǵaıyndar tamashalaıtyn boldy, dep jazady «Egemen Qazaqstan» gazeti búgingi sanyndaǵy «Narhoz» atty maqalasynda. Basylymnyń atap ótýinshe, osylaısha «Narhoz» telehıkaıasy shetelge satylǵan eń alǵashqy serıal bolyp qalmaq. Al qazirgi teleserıaldardyń kópshiligi telearnalardyń óz stýdııalarynda, ıakı bolmasa tapsyryspen túsirilgen menshigi bolyp tabylady. ıAǵnı, elimizdegi 31 arnadan «Narhoz» telehıkaıasyn Love telearnasy Reseı terrıtorııasynda kórsetý quqyǵyn satyp aldy. Bul týraly 31 arnanyń bas dırektory Baǵdat Qojahmetov jańa maýsym tusaýkeserine arnalǵan shara barysynda jarııa etti.
«Bul táýelsiz Qazaqstan tarıhynda otandyq telehıkaıany sheteldik telearnaǵa satý týraly jasalǵan alǵashqy kelisimshart. Osyǵan deıin bizdiń elimizde túsirilgen birde-bir telehıkaıa, kıno jáne telejobalar jasaýda álemdik kóshbasshylardyń qataryna kiretin eldiń mamandarynyń qyzyǵýshylyǵyn týdyrmaǵan bolatyn. Reseılik áriptesterimiz qazaqstandyq jobanyń alǵashqy maýsymynyń jetistikterin kórgennen soń osyndaı uıǵarymǵa kelip otyr. Bul otandyq teleındýstrııanyń damý jolyndaǵy úlken jetistikterdiń biri. Bul hıkaıa - otandyq prodıýserlerge reseılik naryqqa jol ashqan alǵashqy qarlyǵash bolǵaly tur», - deıdi Baǵdat Qojahmetov.
«Jaqynda «Astana» radıosy múmkindigi shekteýli balalarǵa arnap úsh tilde CD-dıskide ertegiler jınaǵyn tartý etti», dep jazady «Egemen Qazaqstan» búgingi sanyndaǵy maqalada. Basylymynyń jazýynsha, «Astana» radıosy elordadaǵy «Altyn besik» mamandandyrylǵan balalar baqshasynyń tárbıelenýshilerine arnap «Otbasy kúni» qaıyrymdylyq aktsııasyn uıymdastyrǵan bolatyn. Mine, osy bir ǵanıbetti árekettiń barysynda Respýblıkalyq oqýshylar saraıy jas ónerpazdarynyń qatysýymen merekelik kontsert uıymdastyryldy, qamkóńil sábılerdiń júregine jylylyq uıalatar syılyqtar tabystaldy. Múmkindigi shekteýli ǵarip jandarǵa, sonymen qatar turmystyq deńgeıi tómen az qamtylǵan otbasylardyń balalaryna udaıy qamqorlyq kórsetip otyrý - «Qazaqstan» teleradıokorporatsııasy quramyndaǵy «Astana» radıosy ujymynda turaqty dástúrge aınalyp ketken qaıyrymdylyq sharasy bolyp tabylady. Radıo qyzmetkerleri ózderiniń 15 jyldyq mereıtoıyna oraı, múgedek sábılerge arnap «Ertegi tyńdap, álemdi tany» atty qaıyrymdylyq aktsııasyn uıymdastyrdy. Onda kózi kórmeı qalǵan balalar úshin arnaıy 3 tilde oqylǵan ertegiler jınaǵy CD-dıskige basylyp, 1,5 myń danamen elimizdegi mamandandyrylǵan 22 mekemeniń tárbıelenýshilerine úlestirilgen edi. Al bul jolǵy dıski «Altyn besik» mamandandyrylǵan balalar baqshasy tárbıelenýshilerine tabys etildi. *** Qala kóshelerindegi qaptaǵan kólikterden kórshi eldiń «Georgıevskaıa lentasyn» kórý tańsyq bolmaı qaldy, dep jazady «Aıqyn» gazeti búgingi sanyndaǵy «Eldi eles kezip júrgen joq pa?» atty maqalasynda. Bul az deseńiz, lentany taǵýdy qarakózder de jatsynbaıdy. Dúnıeni dúrliktirgen kórshimizdiń kóp nársesi elimizdi eles bolyp kezip júrgeni ókinishti. Jaqynda Almatydaǵy iri saýda oryndarynyń birindegi kólik turaǵy úshin aqsha tóleıtin bankomattyń ekranynyń buryshynan da Reseı týyn kórip qaıran qaldyq. Al dúkenderde «SSSR» dep atalatyn araqtyń da biraz ýaqyt sórelerdiń «sánin» keltirgenine kýá boldyq. «SSSR» dep atalatyn balmuzdaqtyń janymyzdy muzdatqanyn kórgenimizge 1 jyldan asyp ketti. Alaıda astanalyqtar bul jańalyqty endi ǵana kórgen syńaıly, deıdi avtor. Reseı aýmaǵynda «Karta Rossıı - 2015 g» degen shokolad ta shyǵarylǵan. Kórshi eldiń kózi nege túsip júrgenin qaıdam, olardyń bastamasyna bas shaıqamaıtyndar bizdiń elde de jetkilikti sekildi. «Aıtalyq, «SSSR» degen jazýy bar sporttyq kıimderdi aýyldaǵy aqsaqaldar da kıip júr. Al kólik ishine Reseı týyn ilip qoıatyndar da, dońǵalaqtarynda «SSSR» degen jazýdy menmundalatyp japsyratyndar da ushyrasady. Tipti, Astana áýejaıynda ulttyq kádesyı satatyn dúńgirshekten mańdaıyna juldyzsha japsyrylǵan qyzyláskerdiń bas kıimin kórip qaıran qalǵan kezimiz de bolǵan. Osyndaı bas kıimdi qazir monshada býǵa túsetin qazaq jigitteriniń basynan da kóresiń. Qysqasy, qaıran qalatyn, biraq qazaqty selt etkizbeıtin oqıǵa kóbeıdi. Osynyń bári ultymyzdyń júregin jaýlaýdyń, nazaryn aýdartýdyń, nıetin buzýdyń amal-áreketi sekildi kórinedi. Al siz qalaı oılaısyz?» deıdi maqala avtory.
Osy basylymda sondaı-aq «Sábı-jáshikter» bizdiń elde de paıda bolady» degen taqyryppen maqala berilip otyr. Basylymnyń jazýynsha, Qazaqstan qalalarynyń kóshelerinde tasjúrek ákeler men «kókek-analar» úshin balany tastap ketýge arnalǵan jáshikter paıda bolýy múmkin Eger elimizde nárestelerdi qoqys jáshiginde, ne dalaǵa qaldyrý kesapaty ary qaraı beleń ala berse, memlekettiń osyndaı tótenshe sharalarǵa barýy ǵajap emes. Keshe Bilim jáne ǵylym mınıstrliginiń Balalardyń quqyqtaryn qorǵaý komıteti janyndaǵy Úkimettik emes uıymdardyń konsýltatıvtik keńesiniń keńeıtilgen otyrysynda osyndaı tosyn habar jarııa boldy. «Bebı-bokstar» postkeńestik keńistikte alǵash ret kórshi Reseıde qoıyla bastaǵan edi. Kóshe ortasynda, kórnekti jerge ornalastyrylatyn osy arnaıy jáshikterde sábı tiri qalýy úshin jaǵdaı jasalǵan: onyń ishi qysta jylytylatyndyqtan, máselen, balany aqyrǵan borannan jáne úskirik aıazdan qorǵaıdy. Sondaı-aq jazda - aptap ystyqtan, kóktem men kúzde yzǵarly jelden jáne nóser jańbyrdan saqtaıdy. Onyń ústine, bekitilgen áleýmettik qyzmetkerler men eriktiler táýlik boıy jıi-jıi jáshikterdiń bos, álde bos emestigin tekserip turatyn kórinedi. «Úkimettiń, sizderdiń ustanymdaryńyz qandaı? Mundaı joba qoldaý taba ma, álde eshqashan oǵan jol berilmeı me?» dep suradyq biz. «Nege qoldamasqa?! - dedi komıtet basshysy. - Bul ábden múmkin!». Bul baǵdarlama qolǵa alynsa, ony júzege asyrýǵa úkimettik emes uıymdar tartylmaq. «Bizdiń qalalarda da «bebı-bokstar» qoıylýy yqtımal, - dedi jýrnalısterge bergen suhbatynda Adam saýdasy qurbandarynyń ýaqytsha turý ortalyǵynyń dırektory Anna Ryl. - Bul, árıne, erikkennen jasalmaıdy. Buǵan ıtermeleıtin qandaı problema bar? Birinshiden, basqa qalaǵa kelgen, tirkelim-propıskasy joq qyzdar sol jerdegi emhanalardaǵy tegin gınekologtardyń qabyldaýyna kire almaıdy. Osynyń kesirinen, olar júkti bolǵanyna naqty qansha ýaqyt ótkendigin dál belgileı almaıdy. Nátıjesinde, túsik jasatýǵa bolatyn kezeńdi ótkizip alady da, týýdan basqa amaly qalmaıdy». «Bala otbasynda ómir súrýi qajet» jobasynyń úılestirý keńesiniń basshysy Sholpan Baıbolova mundaı keselge ozyq tárbıelik jumys bir tosqaýyl bola alatynyn aıtady. Máselen, Astanada «ıbaly qyzdar ınstıtýtyna» uqsas ortalyq ashylyp jatqanyn jetkizdi. «Men oǵan ózim baryp kórdim. Jobasy jaqsy eken. Jalpy, biz qyzdarymyzdan jappaı jaqsy jar, aıaýly ana tárbıeleýdi jolǵa qoısaq, odan utylmaımyz» - dedi ol.