Elbasynyń el ekonomıkasynda, áleýmettik salada bolyp jatqan isterdi jete biletini kórinip turdy - depýtat Ó. Bektóreev
- Memleket basshysynyń halyqpen tildesýinen qandaı oı túıdińiz?
- Qazir Qazaqstanda 16 mln turǵyn bar bolsa, sonyń barlyǵyna el Prezıdentiniń sózi túgel jetetindeı júzdesý boldy dep sanaımyn. Óıtkeni osy suhbatta elimizdiń árbir turǵynyna qatysty másele kóterildi. Elbasy Qazaqstannyń búgini men keleshegi jaıly tolǵaqty oılaryn ortaǵa saldy. Bul jerde Elbasynyń otandyq telearnalar arqyly halyqpen tildesýine halyqtyń erekshe yqylas bildirgenin kelip túsken suraqtardyń sany men alýan túrli máselelerdi qamtyǵanynan kórýge bolady. Suhbat júrip jatqan kezde 34 myńnan astam suraq túskeni aıtyldy. Biraq suraqtar legi tolastamady. Keıin suraqtardyń sany 44 myńdaı bolǵany jarııa etildi. Onyń barlyǵy sala-sala boıynsha júıelendi. Elbasy eki saǵat 50 mınýttyń ishinde 50-den astam suraqtarǵa jaýap berdi. Al kóptegen túıtkildi máselelerdiń sheshimin tabý úshin jeltoqsannyń 10-yna deıin jaýap berý mindetin Prezıdent Úkimetke jáne tıisti salalardyń basshysyna júktep, arnaıy tapsyrma berdi. Birde-bir suraq jaýapsyz qalmaıtyny osydan-aq kórinip tur.
- Elbasynyń tikeleı jelide halyqpen tildesýinen keıin sizben pikir bólisken adamdar az bolmaǵan shyǵar?
- Maǵan ár óńirden telefon shalǵan azamattar da kóp boldy. Habarlasqan azamattar Elbasy bizdiń kókeıimizdegi oıdy aıtty, dep ózderiniń pikirlerimen bólisti. Men de olarǵa óz kózqarasymdy aıttym.
Aıtalyq, Qazaqstan táýelsiz el retinde shetelge ónim shyǵarady jáne sheteldiń taýarlaryn da alady. Bizge kórshi memleketterden birqatar azyq-túlik ónimderi keledi. Osyndaı saýda aınalymynyń barlyǵy Keden arqyly ótetini anyq. Elbasy óz sózinde Keden qyzmetine qatysty másele qozǵady. Qozy-Kórpesh Kárbozov Keden komıtetiniń tóraǵasy bolyp kelgeli ımporttyq taýarlardyń kedennen ótken kezdegi baǵasy jazylatyn boldy. Sóıtip, onyń qansha qymbattaǵany kórinip turady. Birqatar azyq-túlik ónimderiniń birneshe ese qymbattap ketetinin mysalǵa keltirgen Elbasy osy máseleni retke keltirý jóninde Úkimetke tapsyrma berdi. Qazir Úkimet osy jaǵdaıdy qaraý ústinde.
Elbasynyń janar-jaǵarmaıdyń tapshylyǵy men qymbattyǵy týraly aıtqany kókeıge qonymdy boldy. Elimizde munaı ónimderin óńdeý zaýyttary bola tura, janarmaı tapshy ári tuqym sebý nemese egin orý, maqta jınaý sekildi aýyl sharýashylyǵynyń asa mańyzdy naýqandyq jumystary kezinde baǵasy sharyqtap ketetinin ózimiz kórip júrmiz. Bizge janarmaı jetpeı jatqandyǵy jóninde dıqandar da, maqtashylar da jıi habarlasady. Keıbir óńirlerde jeńildikpen berilýge tıisti janarmaılar berilmeı, ne keshiktirilip jatatyny jasyryn emes.
- Budan basqa qandaı máselelerdiń qamtylǵanyn aıtar edińiz?
- Halyqtyń kókeıinde turǵan kókeıkesti máselelerdi sheshý jóninde Elbasy Úkimetke tapsyrma berdi. Osyndaı jaǵdaıdy Úkimet músheleri, oblys ákimderi bilmeı kelgen joq qoı. Endi Elbasy tikeleı tapsyrma bergen soń, ony oryndaýǵa áreket jasap jatyr. Ony ýshyqtyrmaı, buryn da júıeli túrde iske asyrýǵa bolatyn edi ǵoı. Memleket basshysy azamattardy jumyspen qamtýǵa da qatysty másele qozǵady. Jergilikti jerlerde oryn alǵan ádiletsizdikterdi boldyrmaýdyń joldaryn aıtty. Ákimshilik tarapynan oryn alǵan memlekettik qyzmetshige laıyqty emes is-áreketterdi synǵa aldy. Elbasynyń el ekonomıkasynda, áleýmettik salasynda bolyp jatqan isterdi jete biletini kórinip turdy.
- Elimiz týraly aıtqanda, qandaı oń ózgeristerdi joǵary baǵalaısyz?
- Memleketimiz jyldan-jylǵa damyp kele jatyr. Eldiń ekonomıkalyq, áleýmettik jaǵdaıy jaqsara túsýde. Álemdik qarjy daǵdarysynyń yqpalynan bıyl jalpy ishki ónimniń kólemin bir deńgeıde saqtap qalýǵa bar kúsh salynýda. Al keler jyldan bastap sarapshylar elimizdiń JІÓ-i birtindep ósý jolyna túsetinin boljap otyr. Bul jaqsylyqtyń bastaýy.
Eseptep qarasaq, sońǵy jyldary kóptegen mektepter men aýrýhanalar paıdalanýǵa berildi. Birneshe eldi mekende úsh aýysymda oqyp kelgen oqýshylar jańa zamanǵa laıyqty salynǵan mektepterde oqý múmkindigine ıe boldy. Áli de mektep tapshylyǵy sezilip otyrǵan aýdandar bar. 2010-2011 jáne 2012 jyldary birneshe bilim uıasy jańadan paıdalanýǵa berilgen kezde, ózekti másele de sheshimin tabady dep oılaımyn. Sońǵy jyldary aýyldarda mádenıet úıleri halyqqa qaıta esigin ashty. Joıylyp ketken kitaphanalar jumys isteı bastady. Árkimniń qolynda ketken balabaqsha ǵımarattary keri qaıtarylyp, baldyrǵandardyń mektepke deıingi tárbıe men bilim alýyna jaǵdaı jasalýda. Elimiz boıynsha jáne qalalar men aýdan ortalyqtarynda kúre joldar salyndy. Jylý qazandyqtary jóndeldi. Osynyń barlyǵy sońǵy jyldary el bolyp qol jetkizgen irgeli isterimiz dep aıtar edim. Halyqtyń kóńilinde keleshekke degen úlken senim bar, al el ishinde jaqsylyqqa bastaǵan jańa lep bar.
Osydan birneshe jyl buryn aýyl mektepteriniń jaǵdaıy syn kótermeıtin edi. Bilim uıasynyń qural-jabdyqtary tozyp, ǵımarattary jóndeý kórmeı turǵanyn baıqaǵanda, janyń aýyratyn. Al qazir aýyl mektebine ınteraktıvti taqta da jetti. Kompıýter arqyly álemdik ǵalamtorǵa qosylý múmkindigine ıe boldy. Kóptegen qujattardy elektrondy túrde jiberýge, tasymaldaýǵa qol jetkizildi. Osynyń barlyǵy az tabys emes. Oqýshylardyń sana-sezimi de, oılaý qabileti de ósti.
Órkenıet jolyn tańdaǵan álem elderi jedel qarqynmen damý ústinde. Sonyń biri - Qazaqstan. Elimizdiń keleshegi budan da jarqyn, sáýletti bolatynyna men kámil senemin.
- Jýyrda saılaýshylarmen kezdesýge barasyzdar? Qandaı máselelerdi qozǵamaq oıyńyz bar?
- Elbasynyń bıylǵy halyqqa arnaǵan Joldaýynda bergen tapsyrmalarynyń búgingi tańdaǵy oryndalýy, «Nur Otan» partııasynyń Halyqtyq tujyrymdamasyndaǵy baǵdarlamalardyń iske asýy jaıly baıandap beretin bolamyz. El birligi doktrınasynyń jobasy halyq talqylaýyna usynylǵanyn jaqsy bilesiz. Onyń negizgi taraýlary jaıly da oı qozǵaıtyn bolamyz. Qarashanyń 13-i kúngi Elbasynyń halyqpen betpe-bet júzdesýi jaıly, onda kóterilgen máseleler týraly egjeı-tegjeıli aıtyp, elimizde sheshimin taýyp jatqan salalardy mysalǵa keltirmekshimin. Ásirese, aýyl sharýashylyǵy salasyn damytý úshin qandaı is-sharalar kózdelip otyrǵany týraly áńgime órbıdi dep oılaımyn. Parlamenttiń zań shyǵarý qyzmeti jaıly, sońǵy kezderi qabyldanǵan áleýmettik mańyzy bar zańdar týraly jan-jaqty túsinik beremin. «Nur Otan» partııasy baǵdarlamalarynyń oryndalýyn jáne ekonomıkamyzdyń damýyna úles qosatyn zańdardyń mánin túsindiremiz.
Biz óz oıymyzdy halyqqa jetkizsek, óz kezeginde turǵyndardyń pikiri men usynystaryn tyńdasaq, paıdaly kezdesýler bolady degen senimdemin. Men Ońtústik Qazaqstan oblysynyń Maqtaaral aýdanynda qyzmet ettim, sol aýdanǵa baryp, turǵyndarmen kezdesýler ótkizý jóninde jospar qurdym. Maqtaaral aýdanynda 295 myń turǵyn bar. Bes-alty eldi mekende júzdesýler ótkizbekshimin.