Ekonomıka: Úshinshi toqsan 3,4 paıyz ósimmen túıindeldi
«Ulttyq ekonomıkada senimdi ósý serpini baıqalady. Toǵyz aıdyń qorytyndysy boıynsha jalpy ishki ónimniń ósimi 3,4 paıyzǵa deıin qarqyn aldy. Ekonomıka damýynyń negizgi draıveri naqty sektordaǵy óndiristiń turaqty ósýi boldy» - degen Asqar Mamın bir apta ishinde áleýmettik mańyzy bar taýarlar baǵasy 0,2 paıyz qymbattaǵanyna nazar aýdardy.
«Memlekettik organdardyń birinshi basshylary men ákimder ekonomıka sektorlarynda ósý qarqynyn ulǵaıtý, ınvestıtsııalar tartý, jumys oryndaryn qurý jáne áleýmettik mańyzy bar taýarlardyń baǵalardyń ósýin tejeý boıynsha jumysty kúsheıtýi qajet», - dedi Úkimet basshysy.
Ulttyq ekonomıka mınıstriniń málimeti boıynsha, óndirýshi emes salalarǵa tartylǵan ınvestıtsııalardyń úlesi artqan.
Dálirek aıtsaq, qurylys salasynda – 1,3 ese, óńdeý ónerkásibinde – 80,6%, saýdada – 37,8%, aýyl sharýashylyǵynda – 36,7%, aqparat jáne baılanysta – 14,3%, jyljymaıtyn múlikpen operatsııalar salasynda –18,9% jáne qarjy salasynda – 15,6% ósken.
Mınıstr qańtar-qyrkúıek aralyǵynda ımport kólemi 25,4 mlrd teńgege jetkenin aıtady. Jalpy saýdanyń oń balansy 12,1 mlrd dollar kóleminde.
Ekonomıkanyń barlyq kórsetkishteri boıynsha Aqmola, Almaty, Jambyl, Qostanaı oblystaryn men Shymkent qalasy 9 aıdy jaqsy órsetkishpen aıaqtap otyr. Batys Qazaqstan oblysynda 4 kórsetkish boıynsha ǵana ósý baıqalǵan.
Úkimet músheleriniń aldynda Ulttyq bank tóraǵasy ınflııatsııany aýyzdyqtaýdaǵy qıyndyqtardy atady.
«Bıylǵy tamyzda Qytaı men damyǵan elderdiń suranysy bazalyq metaldardyń baǵasyn 42,6%-ke qymbattatyp, sonyń áserinen ónerkásiptik shıkizat quny 38,5%-ke ósti. Osy kezeńde aýyl sharýashylyǵy shıkizaty 22,7%-ke qymbattady.
Al qyrkúıekte ósimdik maıy, dándi daqyldar, sút ónimderi men qant baǵasynyń kóterilýi nátıjesinde FAO (BUU-nyń azyq-túlik jáne aýyl sharýashylyǵy uıymy-red.) tizbesindegi azyq-túlik baǵalarynyń ındeksi 130,0-ǵa deıin ósti. Bir jyl ishinde FAO ındeksi 32,8% ósti», - dedi Erbolat Dosaev.
Aıtýynsha, baǵanyń bulaı qubylýyna Reseıdegi ınflıatsııalyq fon áser etken.
«Syrtqy ınflıatsııanyń, ásirese Reseı Federatsııasy sııaqty negizgi saýda áriptes elderde ınflıatsııalyq fonnyń nasharlaýy ınflıatsııalyq qysymnyń qosymsha kózi bolyp tabylady», - dedi Ulttyq bank basshysy .
Pandemııadan keıingi kezeńde Qazaqstan ekonomıkasy úshin qalyptan ózgeshe qubylys baıqalyp otyr. Munaıǵa degen suranys qalpyna kelgenimen, teńge baǵamy qubylyp tur. Erbolat Dosaev muny fıskaldyq yntalandyrý, zeınetaqy jınaqtaryn paıdalaný, ımporttyń ulǵaıýy jáne shetel valıýtasyna degen suranystyń ósýi sııaqty fatkorlarmen baılanystyryp otyr.
9 aıda ekonomıkanyń ósimi 3,4 paıyzǵa deıin jedeldegenimen, bul Ulttyq qorǵa túsiretin salmaqty jeńildete almaıtyn túri bar. Aktıvteri bir aıda 1,9 mlrd dollarǵa tómendep,jalpy mólsheri 55 mlrd dollar bolǵan.
Qyrkúıek aıynda ǵana Ulttyq qordan transfert retinde 392 mlrd teńge berilse, kirgen túsim 135 mlrd teńge bold.
«Qyrkúıekte Ulttyq qordyń ınvestıtsııalyq kirisi teris qalyptasyp, aktıvterdiń barlyq synyptary boıynsha túzetýge baılanysty 1,2 mlrd dollarǵa nemese 2,11% kemidi»,- dedi Ulttyq bank tóraǵasy .
Qańtar men qyrkúıek aılarynda memlekettik bıýdjetke 7,9 trln teńge tússe, repýblıkalyq bıýdjettiń ǵana shyǵyny 11 trln teńgeden asyp otyr. Qarjy mınıstri Erulan Jamaýbaev Mádenıet jáne sport, Densaýlyq saqtaý, Ádilet, Tsıfrlyq damý, ınnovatsııalar jáne aeroǵarysh ónerkásibi mınıstrlikteri bıýdjettiń oryndalýyn keshiktirip jatqanyn atady .
Sondaı-aq, ol memlekettik satyp alý baǵytynda júrgizilgen kameraldyq baqylaý kezinde 32,4 myń rásim boıynsha buzýshylyqtar anyqtalǵanyn aıtty.
Al aýdıtorylyq tekserýler kezinde 155 mlrd teńgeniń tıimsiz ıigerilýine jol bergen 2 myńnan astam mekemege usynymdar berilgen.
Qarjy mınıstri jekeshelendirýdiń 2021-2025 jyldarǵa arnalǵan keshendi jospary aıasynda 9 aıdyń ishinde qandaı sharalar iske asqanyn atap ótti. Bıyl besjyldyq jospar boıynsha satylýy tıis 733 nysannyń 149-y satylyp senimgerlik basqarýǵa berilgen. Bul saýdadan bıýdjetke 50 mlrd teńge túsken.
«Sondaı-aq, 7 obekti taratylady. Aldaǵy ýaqytta 397 obektini ótkizý kerek», - dedi veomstvo basshysy.
Al Úkimet basshysy Asqar Mamın memlekettik organdardyń birinshi basshylary men ákimder bıýdjet qarajatynyń ýaqytyly ıgerilýin qamtamasyz etýdi tapsyrdy.