Eki myń jyl buryn ómir súrgen — Ulybrıtanııadan sarmat adamynyń súıegi tabyldy
Ǵalymdar (Olardyń zertteýleriniń nátıjesi Current Biology jýrnalynda jarııalanǵan) Kembrıdjshırden (Anglııanyń shyǵysyndaǵy aımaq) tabylǵan súıektiń sarmattar dep atalatyn kóshpeliler tobynan shyqqan adamnyń súıegi ekenin anyqtady.
Bul adamdardyń Ulybrıtanııaǵa Rım ımperııasynyń shalǵaı aýdandarynan kelgendiginiń alǵashqy bıologııalyq dáleli.
Súıek qaldyqtary Kembrıdj ben Hantıngdon arasyndaǵy A14 jolynyń qurylysy barysynda júrgizilgen qazba jumystary kezinde tabylǵan.
Súıek tolyq ári jaqsy saqtalǵan.
Ol jalǵyz ózi jerlengen, jeke zattary qosa jerlenbegen, sondyqtan onyń kim bolǵanyn anyqtaý qıynǵa soqty.
«Bul tiri adamnyń DNQ saraptamasyn taldaý sııaqty emes. DNQ qatty bólshektengen jáne zaqymdanǵan. Degenmen, biz onyń jetkilikti mólsherin anyqtaı aldyq. Bizdiń birinshi baıqaǵanymyz, onyń genetıkalyq turǵydan buǵan deıin zerttelgen basqa romano-brıtandyqtardan aıtarlyqtaı erekshelenetini boldy», - dedi Londondaǵy Frensıs Krık ınstıtýtynyń Ejelgi genomıka zerthanasynyń ǵalymy Marına Sılva.
Alǵashyn arheologtary Offordty qarapaıym jergilikti turǵyn dep sheshti. Alaıda, doktor Sılvanyń zerthanasy júrgizgen DNQ synaǵy onyń Rım ımperııasynyń eń qıyr shetinen – qazirgi Reseıdiń ońtústiginen, Ýkraına men Armenııadan kelgenin kórsetti.
Saraptama onyń sarmat ekenin, atqa miný qabileti joǵary ıran tildes halyqtyń ókili ekenin anyqtady.
Alaıda ol bul jaqqa qalaı tap boldy?
Bul suraqtarǵa jaýap tabý úshin Darem ýnıversıtetiniń arheologtary taldaýdyń taǵy bir qyzyqty ádisin qoldandy. Arheologtar onyń jegen taǵamynyń hımııalyq izderi qalǵan tisterin zerttedi.
Saraptama kórsetkendeı, ol alty jasyna deıin sarmattar mekendegen aımaqta kóp kezdesetin, ǵylymda S4 daqyldary dep atalatyn tary men qumaı dánderin jegen.
Biraq, professor Djanet Montgomerıdiń aıtýynsha, ýaqyt óte kele ol bul daqyldardy az tutyna bastaǵan, al onyń ratsıonynda Batys Eýropada kezdesetin bıdaı paıda bolǵan.
Tarıhı derekter Offordtyń atty sarbazdyń uly nemese onyń quly bolýy múmkin ekenin kórsetedi, óıtkeni dál osy kezeńde Sarmat atty áskeriniń bir bóligi Rım áskerine qosylyp, Ulybrıtanııaǵa jiberilgen.