Edil Mamytbekov: Qazaqstandy EAEO alańynda artqa tartatyn máselelerge bir úńilip qoıý kerek
«EAEO – dınamıkalyq turǵyda damyp kele jatqan ıntegratsııalyq birlestik. Onyń quramyndaǵy memleketterdiń sany aldaǵy ýaqytta arta berýi múmkin. Bul bir jaǵynan saýda naryǵynyń ulǵaıýyna alyp kelse, ekinshi jaǵynan kirgiziletin kedendik bajdyń bólinýi esebinen ár eldiń qarjylyq túsiminiń azaıýýyna da aparyp soqtyrýy yqtımal. Bul másele – Qazaqstan úshin mańyzdy. Búgingi tańda paradoksaldy jaǵdaıdy baqylaýǵa bolady: bir jaqtan Reseıge qatysty ekonomıkalyq sanktsııalar kúshinde tur. Ekinshi jaǵynan Qazaqstan osynaý kedendik bajdy bólý júıesi jaǵdaıynda óziniń jedeldetilgen ındýstrııalandyrýyna shyǵyn keltire otyryp, shıkizat resýrstaryn syrtqa shyǵarýǵa májbúr. Dál mundaı qurylymdyq aýytqýlar Eýrazııa ekonomıkalyq komıssııasynyń tabandy túrde júrgizip kele jatqan biryńǵaı ónerkásiptik saıasat júrgizý ıdeıasy jaǵdaıynda «konservilenip» qalýy múmkin», - dep eskertti odaqtyń kemshin tustaryn Edil Mamytbekov.
Senat depýtatynyń aıtýynsha mundaı ekiushtylyq ıntegratsııalyq kúsh biriktirý kezinde osy odaqqa múshe memleketterdiń kooperatsııany damytý, ulttyq ónerkásip keshenderin órkendetý boıynsha yntasyn qaıtarady.
«Osyǵan baılanysty qazaqstandyq tarap dál osyndaı sheginiske jeteleıtin, sheshim qabyldaıtyn «as úıge» bir úńilip qoısa durys bolar edi. Máselen Belarýs tarapy óz múddesin qorǵaý úshin birqatar shara qabyldaýda. Belta aqparat agenttiginiń habarlaýynsha, Belarýs EAEO-ǵa kirgiziletin kedendik baj boıynsha ekonomıkalyq múddesin oılap otyr. Osy jyldyń naýryz aıynda Belarýs Respýblıkasynyń Premer-mınıstriniń orynbasary Igor Petreshenko bir suhbatynda «aldyn ala esep boıynsha, Belarýs úshin baj bólý motıvi – 0,65-ten 1,36 paıyzǵa kóterilýi kerektigin» aıtyp qaldy. Sonymen qatar belarýstar bul normatıvterdi turaqty negizde bekitýdi qoldamaıdy. Olar álemde ekonomıkalyq jaǵdaı qatty ózgerip jatqanyn, memleket kedendik bajdy qaıta qarastyrý múmkindigine ıe bolýy kerektigin argýment retinde alǵa tartady», - dedi senator.
Edil Mamytbekov Belarýs Respýblıkasynyń EAEO-ǵa kirgiziletin kedendik baj úsh jylda bir ret talqylanýy kerek degen usynysyn qoldaýǵa shaqyrdy.
«Kelissózge qatysýshylardan aldaǵy otyrystarda osyny esepke alýyn ótinemin», - dedi ol.
Eske sala ketsek, búgin senatorlar 2014 jylǵy 29 mamyrdaǵy EAEO týraly shartqa ózgerister engizý, jekelegen halyqaralyq sharttardyń qoldanysyn ózgertý jáne toqtatý týraly hattamany ratıfıkatsııalaý týraly zań jobasyn maquldaǵan bolatyn.
Hattamada kedendik ákelý bajdarynyń somalaryn bólýdiń jańa normatıvterin bekitý kózdeledi. Normatıvterdiń mólsheri múshe bes memleket úshin aıqyndalǵan.
Bul rette Qazaqstan úshin normatıv 6,955% bolyp otyr.