«Densaýlyq joly - 2016» bıyl da jalǵasady
Aktsııa barysynda birneshe top medıtsınalyq sala mamandary óńirlerge shyǵyp, shalǵaıdaǵy aýyl turǵyndaryna medıtsınalyq kómek kórsetedi, dep jazady «Aıqyn».
Mobıldi medıtsınalyq brıgadanyń arasynda terapevtik, kardıologııalyq, endokrınologııalyq, onkologııalyq qyzmetterdiń jáne salamatty ómir saltyn qalyptastyrý qyzmetiniń mamandary bar. Olar respýblıkamyzdyń densaýlyq saqtaý salasyn damytýdyń 2016 - 2019-jyldarǵa arnalǵan «Densaýlyq» memlekettik baǵdarlamasyn iske asyrý maqsatymen uıymdastyrylyp otyrǵan «Densaýlyq joly - 2016» aktsııasy arqyly qoǵamnyń, bılik organdarynyń nazaryn aýyl turǵyndarynyń densaýlyǵyn jaqsartý máselelerine aýdartpaq.
- Aktsııa maqsaty - tıisti organdardyń nazaryn aýyl turǵyndarynyń densaýlyǵyn qorǵaýǵa jáne saqtaýǵa, sonymen qatar áleýmettik máni bar aýrýlardyń aldyn alyp, salamatty ómir saltyn qalyptastyrý máselelerine aýdarý. Sondaı-aq ártúrli aýrýlardyń profılaktıkasy boıynsha aýyl turǵyndaryna aqparattyq-aǵartýshylyq jáne konsýltatıvti-dıagnostıkalyq kómek kórsetý, qaýipti minez-qulyq faktorlarynyń taralýyn tómendetý, - deıdi Salamatty ómir saltyn qalyptastyrý problemalary ulttyq ortalyǵynyń MSAK jáne áleýmettik mańyzdy aýrýlardyń aldyn alý bóliminiń úılestirýshisi Baný Saǵyndyqova.
Máselen, jahandyq aýyrtpalyqtar men juqpaly emes aýrýlardan keletin qaýip áleýmettik jáne ekonomıkalyq damýdy tejeıtin, qoǵam densaýlyǵy problemalaryn týyndatady.
Dúnıejúzilik densaýlyq saqtaý uıymynyń boljamynsha, eger syrqatqa baılanysty tıisti sharalar qoldanylmasa, juqpaly emes aýrýlardyń saldarynan oryn alatyn jyl saıynǵy jalpy ólim sany 2030 jylǵa qaraı 55 mıllıonǵa artady. Al ǵylymı tájirıbe qajetti profılaktıkalyq jáne emdik sharalar der kezinde ári nátıjeli jasalsa, juqpaly emes aýrýlardyń jolyn kesýge bolatynyn kórsetedi.
Ásirese, júrek-qan tamyrlary, onkologııalyq aýrýlar, tynys alý aǵzalarynyń sozylmaly patologııasy men qant dıabeti sııaqty aýrýdyń tórt sanaty juqpaly emes aýrýlarynan bolatyn ólim-jitimge alyp keledi. Juqpaly emes aýrýlardyń bul tórt sanatymen de kúresýge bolady jáne qater tóndiretin faktorlardy joıý úshin tıimdi sharalar jasaı otyryp, baqylaýǵa alýǵa múmkindik bar eken. Al qater tóndiretin faktor dep otyrǵanymyz ‒ shylym tartý, durys tamaqtanbaý, qımyl-qozǵalystyń jetkiliksizdigi (gıpodınamııa), ýly ishimdik tutyný.
Eki aı ishinde medıtsınalyq brıgada respýblıkadaǵy barlyq aýdanǵa jol tartpaq. Byltyrǵy jyly da aımaqtardaǵy aýyl turǵyndaryna medıtsınalyq kómek kórsetilip, búkteme qaǵazdary taratylyp, aqparattandyrý jumystary júrgizilgen bolatyn. Dárigerler aýyldyqtarǵa erte anyqtalǵan onkologııalyq, týberkýlez aýrýlarynyń aldyn alý, densaýlyqty saqtaý jáne salamatty ómir saltyn ustaný týraly keńester bergen edi. Bıyl da osy dástúr jalǵasady.
Shara barysynda mamandar syrqattardy anyqtaǵan soń, jergilikti dárigerlerge málimetter beriledi. Olar óz kezeginde dıagnozy anyqtalǵan aýyl turǵyndaryn dıspanserlik esepke alyp emdeıdi. Aldymen Medıtsınalyq-sanıtarlyq alǵashqy kómek uıymdarynda (emhanalarda) kardıolog, terapevt, nevropatolog sııaqty mamandardy tartý arqyly arterııalyq qan qysymyn, holesterın men glıýkozany, fızıkalyq parametrler deńgeıin, densaýlyq mektepterinde qaýipti faktorlardy túzetý arqyly jeke qaýipti anyqtaý úshin dene salmaǵy ındeksin anyqtaý úshin Ashyq esik kúnderi ótkiziledi. Budan bólek, aktsııa aıasynda halyq jappaı jınalatyn oryndarda «Densaýlyq qalashyqtary» ashylyp, kez kelgen qatysýshy medıtsına mamandarynyń keńesterin ala alady, - deıdi Baný Saǵyndyqova.
Endeshe, aktsııa aıasynda kórsetiletin tegin medıtsınalyq kómekti qalt jiberip almańyzdar!