Densaýlyq saqtaý mınıstrliginiń basshylyǵy vaktsınalaýdy ózderinen bastady

ASTANA. QazAqparat - Sońǵy jyldary Qazaqstanda vaktsına máselesi qyzý talqylanyp jatqany belgili. Onyń aınalasynda túrli pikirler aıtylýda, ıaǵnı Densaýlyq saqtaý mınıstrligi ekpeniń mindetti túrde qajet ekenin alǵa tartsa, elimizdiń keıbir turǵyndary vaktsınadan bas tartqandy qup kórip otyr. Endi bul másele Parlament minberinen de jıi kóterile bastady. Atap aıtqanda, ekpeniń mańyzdylyǵy jaıynda depýtattar Úkimetke birqatar saýaldaryn da joldap úlgerdi. Óz kezeginde osy salaǵa jaýapty mınıstrlik te qazaqstandyqtardyń vaktsınadan bas tartýy faktileri jıilep bara jatqanyn moıyndap otyr. Jalpy, elimizde Dúnıejúzilik densaýlyq saqtaý uıymy usynysy boıynsha halyqtyń tıisti maqsatta toptary ekpemen qamtylǵan. Sońǵy 10 jylda ekpeden bas tartýdyń jaǵdaılary artqandyǵy baıqaldy. Negizinen, dinı kózqaras pen jeke pikirler boıynsha ekpe jasamaı otyr, sondaı-aq buqaralyq aqparat quraldarynda málimetterdi teris jaǵynan taratý jaǵdaılary yqpal etýde. 2006 jylda bas tartqandar sany 1 myń bolsa, 2016 jyly bul kórsetkish 9 685-ke deıin jetti.

Osy máselege baılanysty bıyl QR Densaýlyq saqtaý mınıstri Eljan Birtanov adamdardyń keıbireýleri vaktsınanyń sapasyna kúdiktenip, jaǵymsyz aqparattyń saldarynan senimsizdik tanytyp jatqanyn aıtqan bolatyn. Onyń paıymynsha, ásirese, balalarǵa ekpe salýdyń mańyzdylyǵyn umytpaý qajet. «Mınıstrlik vaktsınatsııa máselesin jan-jaqty túsindirip keledi. Soǵan qaramastan, ekpeden bas tartyp jatqandar az emes. Sol sebepti qoǵamdyq densaýlyq saqtaý qyzmetteri osy jumyspen tyǵyz aınalysýy qajet»,- dep atap kórsetti mınıstr. 

Al aǵymdaǵy jyly Úkimet úıinde ótken brıfıngte QR Din isteri jáne azamattyq qoǵam mınıstri Nurlan Ermekbaev Qazaqstanda zańmen vaktsınatsııany mindetti túrde talap etý engizilýi múmkin ekenin málimdedi.

«Qazirgi ýaqytta zańnamaǵa túzetýler toptamasy ázirlenýde. Onyń ishinde, máselen, vaktsınatsııany mindetti túrde talap etý máselesi de talqylanýda. Biraq, muny jaqtaýshylar da, qarsy bolýshylar da bar. Biz barlyq taraptyń pikirin eskerýimiz kerek. Ázirshe, bul máselege qatysty túbegeıli sheshim qabyldanǵan joq», - dedi ol.

Din isteri jáne azamattyq qoǵam mınıstriniń pikirine qarasaq, vaktsınadan bas tartýdyń saldary ózge azamattardyń quqyqtarynyń buzylýyna alyp keledi. Bul turǵyda mindetti vaktsınalaý engizilse, ol birinshi kezekte óte qaýipti ınfektsııalar men parazıttik aýrýlar boıynsha qarastyrylady. «Atap aıtqanda, bul qadam bir baladan ekinshi balaǵa beriletin qaýipti ınfektsııalar aıasynda eskerilýde. Eger de bireý ekpe jasamasa, onda ol ózine ǵana emes, sonymen qatar basqalarǵa da juqtyrýy yqtımal. Sondyqtan da bul turǵyda ózge adamdardyń da quqyqtary buzylady. ıAǵnı buǵan jol berilmeýi qajet»,-deıdi Ermekbaev.

Vıtse-mınıstr vaktsınalaýda úlgi kórsetti

Densaýlyq saqtaý mınıstrliginiń ókilderi ekpe jasaý máselesinde onyń mańyzdylyǵyn sózden góri  ispen dáleldegendi jón kórgen syńaıly. Búgin Astanadaǵy №9 emhanada QR Densaýlyq saqtaý vıtse-mınıstri Alekseı Tsoı men QR DSM Qoǵamdyq densaýlyq saqtaý komıtetiniń tóraǵasy Jandarbek Bekshın tumaýǵa qarsy ekpe jasatty. Onymen qoımaı, J. Bekshın 5 jastaǵy nemeresi Sanjarǵa da osy emhanada vaktsına ekkizdi.

Komıtet basshysynyń sózine qaraǵanda, 2017 jylǵy 2 qazannan Qazaqstanda tumaýǵa qarsy jappaı vaktsına egý sharalary bastalady. Dúnıejúzilik densaýlyq saqtaý uıymynyń málimetine súıensek, bıyl negizinen vırýstyń úsh shtammy taralmaq, ıaǵnı A (H1N1) - Mıchıgan,  A (H3N2) - Gonkong, V - Brısben ózekti bolady. Osy oraıda barlyq shtammdar DDSU sertıfıkattaǵan vaktsııanalarda qamtylǵan. «Aǵymdaǵy jyly elimizde Reseıde óndirilgen «Grıppol» ekpesi paıdalanylady, bul vaktsına DDSU tarapynan sertıfıkattalǵan jáne onyń sapasy ulttyq deńgeıde de rastaldy», - dedi Qoǵamdyq densaýlyq saqtaý komıtetiniń tóraǵasy.

Belgili bolǵandaı, bıyl  Qazaqstanǵa atalǵan vaktsınanyń 2 mıllıon dozasy jetkizildi, sonyń  1,5 mıllıony 1 mıllıard 200 mıllıon teńge somasynda respýblıkalyq bıýdjet qarjysyna satyp alyndy. Taǵy da 500 myń doza jumys berýshiler men turǵyndar tarapynan jasalǵan ótinim boıynsha tapsyryldy. Memlekettik bıýdjet esebinen vaktsınalaýdan sozylmaly ókpe, júrek-qan tamyry dertimen aýyratyndar, aýrýǵa jıi shaldyǵatyn balalar, medıtsına qyzmetkerleri, ekinshi jáne úshinshi trımestrindegi júkti áıelder ótedi.

«Jaqynda bizdiń halyqtyń ımmýnalogııalyq mártebesine zertteý júrgizdik. Bul turǵyda Qazaqstan halqynyń 20 paıyzynda tumaýdyń atalǵan shtammdaryna ımmýnıtetiniń joqtyǵy anyqtaldy. Sondyqtan vaktsınalaý mańyzdylyǵy baıqalyp otyr», - deıdi komıtet basshysy.

Jyl saıyn Qazaqstanda tumaýǵa qarsy halyqtyń 10 paıyzyna deıin egiledi. Bul vaktsınanyń quny óńirlerdegi aqyly kabınetterde 2000-nan 3500 teńge aralyǵynda bolady.

Infektsııalyq aýrýlarǵa qarsy 5 mıllıonǵa jýyq adam egiledi

Densaýlyq saqtaý vıtse-mınıstri Alekseı Tsoıdyń atap ótýinshe, Qazaqstanda ımmýndyq-profılaktıka aldyn alý sharalary aıasynda densaýlyq saqtaýdyń basym baǵyttarynyń biri jáne respýblıkada vaktsınatsııalaý nátıjesinde ınfektsııalyq aýrýlar boıynsha epıdemıologııalyq jaǵdaı jaqsardy.

Resmı málimetterge súıensek, sońǵy 20 jylda qyzamyqpen syrqattanýdyń 2540 eseden artyq; epıdemııalyq parotıttiń - 310 eseden artyq; «V» vırýstyq gepatıti 54 ese, al osy ınfektsııaǵa qarsy ımmýndalǵan balalar arasynda 112 ese tómendegeni baıqalady, sondaı-aq kókjótelmen syrqattanýdyń turaqty tómengi deńgeıi ustalýda, dıfterııa men sirespeniń birli-jarym jaǵdaılary kezdesedi.

«Vaktsınalar men basqa da medıtsınalyq ımmýndyq-bıologııalyq preparattar negizgi dárilik zattardyń tizimine engizilgen jáne halyqty vaktsınatsııalaý tegin medıtsınalyq kómektiń kepildik berilgen kólemine kiredi. «Halyq densaýlyǵy jáne densaýlyq saqtaý júıesi týraly» QR Kodeksine sáıkes, jeke adamdar, onyń ishinde Qazaqstan aýmaǵyndaǵy sheteldik azamattar ınfektsııalyq jáne parazıttik aýrýlarǵa qarsy profılaktıkalyq egýler alýǵa quqyly», - dedi vıtse-mınıstr.

Balalardy sapasyna kepildik berilgen vaktsınalarmen qamtamasyz etý maqsatynda QR Densaýlyq saqtaý mınıstrligi óndirisin DDSU sertıfıkattaǵan vaktsınalardy satyp alady.

Jyl saıyn Qazaqstanda ınfektsııalyq aýrýlarǵa qarsy 5 mıllıonǵa jýyq adam egiledi, onyń ishinde 1,3 mıllıony balalar. Qazaqstan Respýblıkasynda maqsatty ınfektsııalarǵa qarsy vaktsınatsııalaýdyń jyl saıynǵy qamtý deńgeıi 95-96 paıyzdy quraıdy eken, bul óz kezeginde Dúnıejúzilik densaýlyq saqtaý uıymynyń usynysy shegine kirip otyr.