Dáýren Abaev: Aqparattyń kóptigi adamdardy aldaýǵa múmkindik týǵyzýda
«Meniń bul jerde estigenimniń bári durys. Alaıda, álem tez ózgerip, tez túrlenýde. Qazir bári ózgerýde: adamdardyń oılaý qabileti, álemdi qabyldaý jáne túısiný deńgeıi ózgerýde. Mysaly, biz bir mınýtta WhatsApp-tan 20 mıllıon habarlama alamyz. Bir mınýtta YouTube arqyly 3 mıllıon beınejazba keledi. Sarapshylardyń aıtýynsha, qazir bizdiń sińiretin aqparatymyz buryn 31 saǵatqa syıatyn. Sony biz qazir bir sótkede sińirip úlgeremiz»,- degen oı-pikirimen bólisti mınıstr.
Onyń aıtýynsha, ekinshiden qazir biz adamdardyń zeıini úzindilerge aınalyp bara jatqanynyń kýási bolyp júrmiz. «Joǵary oqý oryndarynyń oqytýshylary, professorlar osyǵan shaǵym aıta bastady. Óıtkeni, stýdentterdiń de zeıini úzindilerge aınalyp barady. Bir amerıkalyq ázilkeshtiń: «Qazir aqyldy smartfondar kóbeıip, aqylsyz adamdardyń sany artty» degen sózi bar»,- dedi Dáýren Abaev.
Ol búgingi kúnniń úlken syn-qateriniń biri - aqparattyń kóptiginen adamdardy aldaýǵa zor múmkindikterdiń týýyna erekshe toqtaldy. Aǵylyp kelip jatqan alýan túrli aqparattyń aǵyny adamdardy adastyrýǵa jol ashyp berip otyr. Bul - árkimdi oılandyratyn másele.
Máselen, aqparattyń kóptigin paıdalanyp, alaıaqtar men destrýktıvti kúshter adamdardy aldap-arbaýǵa umtylýda. ıAǵnı, aldaý-arbaýǵa ákkilený beleń alyp barady. «Aldaý-arbaý ákkilenýge ulasyp barady. Aqparattyń aǵyny kóbeıgen saıyn, onyń kerektisin tańdaý da qıynǵa soǵýda. Mysaly, búgin EKSPO-da bir tusaýkeserge qatystym. 2017 jyldyń sońynda Qazaqstannyń poıyzdaryna joǵary jyldamdyqtaǵy ǵalamtordy ornatady. Onyń kómegimen poıyzdaǵy jolaýshylar fılmder kórip, áleýmettik jelilerdi paıdalanyp, oıyn-saýyq kontentin tamashalaı alady. Óz basym bul jańalyqqa qarsy emespin. Biraq bir jaǵymsyz jaǵy bar. Óıtkeni, men buǵan deıin Astana men Almatynyń arasyndaǵy 1200 shaqyrym joldy eki kitap oqyp bitirýge jumsaıtyn edim. Óıtkeni, basqa aınalysatyn sharýa bolmaıtyn. Al, ǵalamtordyń qoljetimdiliginiń artýy kórgish adamdardyń sanatyn kóbeıtedi. Olar aqparattyń belgili bir aǵynyn tek qana oıyn-saýyq kontenti arqyly qabyldaıtyn bolady»,- dep túsindirdi óziniń oıyn mınıstr.
Aqparat jáne kommýnıkatsııa mınıstri «jańa tehnologııalardyń damyǵany jaqsy, biraq joǵarydaǵy nárselerge de nazar aýdarý kerektigin» qadap aıtty. «Men, tek qana BAQ-pen shektelmeı, sonymen qatar, kommýnıkatsııalar, baılanys, ǵalamtor salalaryna jaýapty mınıstrliktiń basshysy retinde uly qııalgerlerdiń tarıhy kórinis bere bastaǵanyna kózim jetip keledi. Bálkim, Qazaqstandaǵy adamdar asa aýqymdy málimet degenge basyn qatyra bermeıtin shyǵar»,- dep sózin jalǵady D. Abaev.
Ol sondaı-aq feık-jańalyqtar degen túsinikke qatysty óziniń ustanymyn bildirdi. «Biz feık-jańalyqtar degendi tym asyra aıtyp júrmiz. Bir, eki, úsh jańalyq ondaı jańalyqtarǵa jatpaıdy. Alaıda, belgili bir júıeler osyǵan nazaryn tógetin bolsa, ol - qaýipti. Júıe, ǵalamtordaǵy saıttardan bastap teledıdarǵa deıin bir ǵana nárseni zarlap aıta beretin bolsa, ol qaýip. Aqparatpen adamdardy aldap-arbaý degenimiz osy. Biz munymen kúresýimiz kerek»,- dedi mınıstr.