COVID -19 qarsy vaktsınalar Altsgeımer aýrýyn týdyrmaıdy

NUR-SULTAN. QazAqparat - Qazaqstandyq paıdalanýshylar COVID-19 qarsy vaktsına Altsgeımer aýrýyn týdyrýy múmkin degen maqalamen bólisip jatyr. Bul amerıkalyq Pfizer-BioNTech jáne Moderna vaktsınalaryna qatysty aıtylǵan. Avtor-ımmýnolog Bart Klassen buǵan deıin de dáleldenbegen málimdemeler jasaǵan. Sarapshylar onyń taǵy bir málimdemesin joqqa shyǵaryp otyr, dep habarlaıdy QazAqparat stopfake.kz-ke silteme jasap.

Habarlama avtorlary súıenip otyrǵan derekkózde qańtar aıynda Microbiology & Infectious Diseases jýrnalynda jaryq kórgen ımmýnolog Bart Klassenniń maqalasy týraly aıtylady.
Klassenniń aıtýynsha, koronavırýsqa qarsy Pfizer-BioNTech jáne Moderna vaktsınalarynyń komponentteri aqýyzdardyń durys uıymaýyna sebep bolady. Sonyń saldarynan Altsgeımer jáne Lý Gerıg aýrýlary nemese búıirlik amıotrofııalyq skleroz týdyrýy yqtımal.
Biraq Bart Klassen buǵan dálel keltirmeıdi. Ol tujyrymdarynda nege súıenedi, qaı jerde qandaı zertteýler júrgizgeni belgisiz. Amerıkalyq ǵylym jáne densaýlyq keńesi buǵan jaýap retinde Klassenniń maqalasynda eshqandaı dálel joq jáne bul «tolyǵymen teorııa» dep málimdedi.
«Taldaý qalaı júrgizildi? Qandaı baǵdarlamalyq qamsyzdandyrý qoldanyldy? Ol qandaı da bolmasyn baqylaý elementterin, mysaly, jasýshalyq mRNQ tizbegin zerttedi me? Bul týraly ol aıtpaıdy. Ol jaı COVID vaktsınalarynyń quramyndaǵy RNQ-nyń júıeliligi ártúrli, bul TDP-43 jáne FUS-tyń durys jınalmaýyna ákelýi múmkin ekenin aıtady. Bar bolǵany osy ǵana. Bul teorııa ǵana. Naqty dálelder joq», – delingen uıymnyń habarlamasynda.
AQSh-tyń Azyq-túlik jáne dári-dármek sapasyn qadaǵalaý basqarmasy koronavırýsqa qarsy eki vaktsınany jedel qoldanýǵa ruqsat berdi: bireýi Pfizer-BioNTech jáne bireýi Moderna.
Klınıkalyq zertteýler vaktsınalardyń Altsgeımer aýrýy sııaqty nevrologııalyq buzylýlarmen baılanysynyń joqtyǵyn kórsetti.
AQSh aýrýlardy baqylaý jáne aldyn alý ortalyǵynyń ókili Marta Sharan politifact-ke óz pikirin bildirdi:
«VAERS COVID-19 qarsy vaktsınatsııadan keıin prıondar týdyrǵan aýrýlar, Altsgeımer aýrýy nemese búıirlik amıotrofııalyq skleroz (BAS) týraly habarlamalar túsken joq. Búgingi tańda COVID-19 vaktsınalary men osy jaǵdaılardyń arasyndaǵy sebeptik baılanysty kórsetetin dálelder joq».
Aıta keteıik, Klassenniń maqalasyn jarııalaǵan basylym amerıkalyq kitaphanashy Djeffrı Bıll qurastyrǵan josyqsyz basylymdar tizimine engizilgen.
Buǵan deıin Klassen vaktsınalardyń qant dıabetimen baılanysy týraly maqala jarııalaǵan, onyń tujyrymdary qate jáne dáleldenbegen dep tanyldy.
Klassen óziniń saıtynda koronavırýstyq pandemııa «shyn máninde, bıologııalyq qarý shabýyly bolyp tabylady jáne 2001 jyly AQSh-taǵy sibir jarasyna shabýylmen baılanysty bolýy múmkin» dep boljam jasaıdy. Sondaı-aq onyń pikirinshe, SARS-CoV-2 qoldan jasalǵan. Ártúrli elderdiń basylymdary bul málimdemeni de joqqa shyǵardy.