Chempıondar shaıqasy: Dúnıejúzilik boks serııasynyń kýbogy kimge buıyrady?

ASTANA. QazAqparat - Osy senbi, jeksenbi kúnderi, ıaǵnı 20-21 maýsymda Astana turǵyndary men qonaqtary jan alyp, jan berisken keremet boks keshiniń kýási bolady.

Elorda tórindegi «Dáýlet» sport kesheninde Dúnıejúzilik boks serııasynyń (WSB) aqtyq saıysyna joldama alǵan qos komanda «Astana arlandary» men «Kýba qabylandary» chempıondyq ataqqa talasady.

Eki komanda da bıylǵy maýsymda aldaryna qara salmaı, toptyq týrnırde jeke-dara kósh bastady. Jartylaı fınalda da óz qarsylastaryn oısyrata utqan olar bas júlde úshin talasý quqyǵyna ıe boldy. Endi eki myqtynyń ózara naǵyz chempıondy anyqtaıtyn kezi de kelip jetti. Osy oraıda, Dúnıejúzilik boks serııasynyń (WSB) jobasynda qandaı komandalar óner kórsetkeni týraly qysqasha toqtalyp ótsek.

Bıylǵy besinshi maýsymda jalpy 16 komanda synǵa túsip óz baqtaryn synady. Osy jyldy qosqanda, ıaǵnı bes maýsymda WSB týy astynda barlyǵy 24 komanda baq synady. Al birinshi maýsymda chempıon atanǵan Frantsııa klýby bul jobada eki-aq maýsym «judyryqtasty». «Paris United» alǵashqy maýsymda chempıon bolyp, ekinshi maýsymda shırek fınalmen shektelip, úshinshi maýsymda kózden tasa boldy.

Sondaı-aq Túrkııa komandasy da Búkilálemdik boks serııasynda eki maýsym óner kórsetti. Al Koreıa, Úndistan jáne Taıland klýbtary bir maýsym óner kórsetti de ary qaraı joq bolyp ketti. Germanııa klýby da úsh maýsym ǵana óner kórsetip, sharshy alańmen qosh aıtysty. Biz bul derekterdi bekerden beker aıtyp otyrǵan joqpyz. Sebebi, bizdiń «Astana arlandary» - WSB jobasyna turaqty túrde bes jyl qatarynan qatysyp kele jatqan alty komandanyń biri ekenin erekshe atap ótkimiz keledi.

«Arlandardyń» juldesiz qalǵan jyly joq

Qazaq boks mektebiniń tamyry tereńde jatqanyn «Astana arlandary» álemge jyl saıyn dáleldep keledi. Osyǵan deıin WSB jobasynda bes jyl óner kórsetken boksshylarymyz jyl saıyn júldesiz qalyp kórgen emes. Elordamyzda qurylǵan «Arlandarymyz» 2013 jyly WSB dodasynyń chempıony atandy. Al 2011 jyly fınalda Frantsııa boksshylaryna bir ǵana esep aıyrmashylyǵymen ese jiberip, kúmis medaldi qanjyǵasyna baılasa, 2012 jáne 2014 jyldary úzdik úshtikti túıindep, qola medalǵa qol jetkizdi. Mine, bıyl taǵy fınalǵa shyǵyp turǵanymyzdy eskersek, bes jyl boıy jerlesterimiz júldesiz qalǵan joq. Dúnıejúzilik boks serııasy jobasynda jeńip alǵan júldeleri jaǵynan eshbir komanda qazaqstandyq «Astana arlandarynyń» shalymyna jetpeıdi.

Jalpy bıylǵy maýsymda «Arlan­dar» jankúıerleriniń úmitin selge ketirgen joq. Qata­rynan 13 jekpe-jekte qarsylas shaq keltirmeı, mereıimizdi asyrǵan jerlesterimiz tek toptyq týr­nır­diń sońǵy saıysynda ǵana Ita­l­ııa boksshylarynan 2:3 esebimen utylyp qaldy. Alaıda, bul bir jeńilis «Arlandarymyzdyń» óz tobynda top bastaýyna esh kedergi bola qoıǵan joq. Sebebi, jerlesteri­miz alǵa qoıǵan jos­paryn aldyn ala oryndap, pleı-off máselesin kúni buryn sheship tastaǵan bolatyn. Sol sebepti de bir sátsizdik bizge keri áserin tıgize qoıǵan joq. Sondaı-aq, bul jeńilis bizdiń boksshylardyń álsizdigin de kórsete almady. Oılaı deıtinimiz jartylaı fınal­da bizdiń jigitter Reseı qurama­syn tas-talqan etti. Esep: - 9:1.

«Kýba qabylandary» osal emes Erterekte «boks» dese, kýbalyqtar birden esimizge oralatyn. Sebebi, kýbalyqtar álemdik arenada bokstaǵy jetistikterimen maqtana alatyn el. Biz «Kýba qabylandary» osal emes ekenin jaqsy bilemiz.

Ótken jylǵy maýsymǵa «Kýba qabylandary» atalmysh jobaǵa tuńǵysh qatysyp, soǵan qaramastan birden chempıon atandy. Al, bıylǵy maýsymda da «Qabylan­darǵa» óz tobynda qarsy turar birde-bir komanda bolmady. Kýbalyqtar aldyna kelgenin «jaıpap» qana otyrdy. Naqtyraq aıtsaq, WSB dodasyn­daǵy birde-bir komanda Bostandyq araly ókilderine qarsy tura almady. Jartylaı fınalda kýbalyqtar Meksıka boksshy­laryn seń soqqandaı etip, 10:0 esebimen oısyrata utty. Mine, joǵarydaǵy atap ótken nátıjege qarap-aq «Kýba qabylandarynyń» ózge komandalardan kóshi áldeqaıda ilgeri, áleýeti áldeqaıda zor eke­nin ańǵarýǵa bolady.

Al, «Arlandarymyz» týraly joǵaryda atap óttik. Endi qos myqtynyń joly túıiskeli otyr. Bul bir «jan alysyp, jan berisken» keremet báseke bolǵaly turǵany anyq. Jerlesterimiz óz sharshy alańynda jergilikti jankúıerlerdiń betin jerge qaratpaıdy degen úmittemiz.

Kýbadan Astanaǵa kimder keldi? Ja­sy­ratyny joq, Astanaǵa kelgen qarsylastarymyzdyń osaly joq. Olardyń sapynda kileń yǵaı men syǵaılar óner kórse­tpek. 49 kelidegi Ioanıs Oskar Peres, 52 kelidegi Iosvanı Veıtıa Soto, 75 kelidegi Arlen Lopes Kar­dona jáne asa aýyr salmaqtaǵy Lener Enıs Pero ıÝstıs syndy boksshylar álem birinshilikterinde, sonymen qatar Pan-Amerıka oıyndarynda júldemen oralyp júrgen myqtylar eken.

Al, 56 keli salmaqta Robeısı Ramıres Karrasana bar. Ol 2012 jylǵy London olımpıadasynyń chempıony. 60 keli salmaqta Olımpıada oıyndarynyń qola júldegeri, álemniń eki dúrkin chempıony Lazaro Alvares te óz eliniń namysyn qorǵaýǵa alystan at arytyp jetipti. 64 keli salmaqta álem chempıonatynyń eki dúrkin kúmis júldegeri, Olımpıada oıyndarynyń qola júldegeri ıAsnıel Toledo Lopes te bar.

Al 69 keli salmaq dárejesindegi judyryqtasýǵa kelgen Ronıel Iglesıas Sotolongonyń aty ańyzǵa aınalǵan boksshy desek artyq aıtqandyq emes. Ol - London Olımpıadasynyń jeńimpazy, Beıjiń Olımpıadasynyń qola júldegeri jáne 2009 jylǵy álem chempıony ekenin jaqsy bilemiz. 81 keli salmaqta óner kórsetetin Hýlıo Sezar de la Krýz da osal boksshy emes. Ol eki dúrkin álem chempıony. 91 kelide baq synaıtyn Erıslandı Savon da myqty boksshylardyń biri ekenin boks súıer qaýym jaqsy biledi. Mine, «Kýba qabylandarynyń» quramy osyndaı eń myqty boksshylardan jasaqtalǵan. Jasyratyny joq, «Astana arlandarynyń» negizgi quramynda óner kórsetip júrgen bizdiń jigitterge joǵarydaǵy ataqtardyń birde-biri baǵynǵan joq.

Myqtynyń myqtylyǵyn aıtý ábestik emes. Biraq, bizdiń jigitter eshkimniń ataq-dańqynan seskeneıin dep turǵan joq. Eń bastysy bıylǵy jyldyń sheshýshi dodasy óz elimizde ótkeli otyr. «Arlandardyń» basty maqsaty - Búkilálemdik boks serııasynyń 2 dúrkin chempıony ataný. Sondyqtan jerlesterimiz jeńisti ońaı bere qoımasy anyq.

Kim, kimmen judyryqtasady?

Birinshi kúni

49 keli:

Temirtas Júsipov (qosalqy quramda - Mardan Berikbaev) - Ioanıs Oskar Argılagos Peres;

56 keli:

Qaırat Eralıev (Meıirbolat Toıytov) - Endı Krýz Gomez (Robeısı Eloı Ramıres);

64 keli:

Samat Báshenov (Ashat Ýálıhanov) - ıAsnıer Toledo Lopes;

75 keli:

Meıirim Nursultanov (Erik Áljanov) - Arlen Lopes Kardona;

91 keli:

Vasılıı Levıt (Muhamedjan Erkin) - Erıslandı Savon Kotılla

Ekinshi kúni 52 keli:

Oljas Sáttibaev (Mıras Jaqypov) - Iosvanı Veıtıa Soto

60 keli:

Zákir Safıýllın (Erjan Musafırov) - Lasaro Horhe Alvares Estrada

69 keli:

Aslanbek Shymbergenov (Madııar Áshkeev) - Ronel Iglesıas Sotolongo

81-keli:

Nurdáýlet Jarmanov (Álı Ahmedov) - Hýlıo Sesar la Krýs Perasa

+ 91 keli:

Ivan Dychko (Fılıpp Hrgovıch) - Iohandı Toırak Ortega.

Fınaldyq jekpe-jek 20-21 kúnderi Astananyń «Dáýlet» sport kesheninde saǵat 17.00-de bastalady. Birinshi kúni boksshylar 49, 56, 64, 75 jáne 91 keli salmaqta judyryqtassa, kelesi kúni qalǵan salmaq (52, 60, 69, 81, +91) dárejelerinde jeńimpazdardy anyqtaıdy. Eger kezdesý teń aıaqtalar bolsa, onda jeńimpaz komanda 56 keli salmaq dárejesinde ótetin qosymsha jekpe-jekte anyqtalady.

Kerek derek

Tarıhqa kóz júgirter bolsaq, Kýba boksshylary Olımpıada oıyndarynyń tarıhynda eń kóp medal alǵan ekinshi memleket (AQSh-tan keıin). 1896 jyldan beri uıymdastyrylyp kele jatqan olımpııalyq oıyndarda kýbalyqtar 34 altyn, 19 kúmis, 14 qola medal jeńip aldy. Barlyǵy - 67 medal. 1992 jyly Barselonada ótken Olımpıada oıyndarynda Kýbanyń 9 boksshysy fınalǵa shyǵyp, sonyń 7-eýi bas júldege ıe boldy.

Álemde Olımpıada oıyndarynda úsh dúrkin chempıon atanǵan úsh boksshy bar. Sonyń ekeýi Kýba eliniń ókili - Teofılo Stıvenson men Felıks Savon. T.Stıvenson 1972, 1976 jáne 1980 jylǵy Olımpıada oıyndarynyń chempıony atansa, Felıks Savon 1992, 1996, 2000 jylǵy Olımpıadada jeńimpazy.

Bokstan tuńǵysh álem chempıonaty 1974 jyly Kýba astanasy Gavana qalasynda uıymdastyryldy.

Olımpıada tarıhynda eń kóp medaldi AQSh quramasy ıelengen bolsa, álem chempıonatynyń tarıhynda Kýba boksshylary kósh bastap tur. Kýbalyqtar osyǵan deıin ótken álem chempıonatynda jalpy 122 medalge ıe boldy. Onyń 67-si altyn, 31-i kúmis, 24-i qola medal.

Álem chempıonatynda 6 dúrkin álem chempıony atanǵan kýbalyq Felıks Savon ǵana. Al, Hýan Ernandes Serra álem chempıonatynyń tórt dúrkin jeńimpazy atanǵan boksshy. Budan bólek, kýbalyqtardyń arasynda Teofılo Stıvenson, Roberto Balado, Adolfo Orto, Marıo Kındelan, Oblıaner Solıs Fonte syndy álemniń 3 dúrkin chempıondary bar.

1993 jylǵy álem chempıonatynyń qorytyndysy boıynsha Kýba quramasy 11 medal jeńip aldy. Onyń 8-i altyn, 3-eýi kúmis medal.

Dúnıejúzilik boks serııasynyń (WSB) fınalynda Kýba quramasynan Rıo-de-Janeıro Olımpıadasyna lıtsenzııasy bar alty boksshysy qatysady. Olar - Iosvanı Veıtıa, Lasaro Horhe Alvares Estrada, ıAsnıer Toledo Lopes, Arlen Lopes Kardona, Hýlıo Sesar la Krýs Perasa jáne Erıslandı Savon Kotılla.

Kúnsultan Otarbaı